فردا (چهارشنبه) هفتادوششمين سالروز تولد «وودي آلن»، بازيگر، كارگردان، فيلم‌نامه‌نويس، كمدين و نوازنده‌ سرشناس سينماي آمريكاست.

به گزارش انتخاب به نقل از ایسنا، «وودي آلن» متولد اول دسامبر 1935 در نيويورك، از بزرگ‌ترين فيلم‌سازان معاصر سينماي جهان به‌شمار مي‌رود. سرعت بالا در توليد فيلم يكي از ويژگي‌هاي بارز «وودي آلن» است كه كارنامه‌ سنگيني شامل آثار كمدي و فيلم‌هاي بلند را براي وي رقم زده است.

آلن كه فيلم‌نامه‌ي آثارش را خودش مي‌نويسد، از فلسفه، ادبيات و روانشناسي به‌عنوان پايه‌هاي اصلي ساخت فيلم‌هايش بهره گرفته است.

وي بعد از پايان دوران دبيرستان به دانشگاه نيويورك رفت، اما هرگز نتوانست در رشته‌ فيلم و ارتباطات موفق باشد و سرانجام از آنجا اخراج شد. در 19سالگي شروع به نگارش سناريو براي مجموعه‌هاي تلويزيوني كرد و تبحرش دراين زمينه درآمد وي را از هفته‌اي 75 دلار به هفته‌اي 1500 دلار رساند.

بعد از سال‌ها نگارش فيلم‌نامه، آثار كمدي و مطالب انيميشن براي مجلات، «وودي آلن» در سال 1965 اولين‌بار وارد دنياي سينما شد و فيلم‌نامه‌ «تازه چه خبر، پيشي؟» را نوشت، اما به‌عنوان كارگردان در سال 1966 بود كه فيلم «چه خبر، سوسن ببري» را ساخت و يك ‌سال بعد در فيلم «كازينو رويال» از سري فيلم‌هاي جاسوسي "جيمز باند" ايفاي نقش داشت.

فيلم‌هاي «پول‌ رو بردار و در رو» (1969)، «موزها» (1971)، «عشق و مرگ» (1975) و «خوابيده» (1973) از ديگر تجربيات فيلم‌سازي «وودي آلن» در سال‌هاي اوليه‌ كارگرداني بودند كه بيشتر آنها مضامين كمدي داشتند.

البته در اين سال‌ها وي بازيگري را رها نكرد و در آثاري چون «دوباره بزن‌اش سام» در سال 1972 و «جبهه» در سال 1976 نقش‌آفريني داشت.

نقطه اوج شهرت و موفقيت «وودي آلن» در سال 1977 با فيلم «آني هال» رقم خورد؛ فيلمي كه جايزه‌ اسكار بهترين فيلم و بهترين كارگرداني را براي وي به‌همراه آورد و «دايانا كيتون» را نيز به اسكار بهترين بازيگر زن رساند. اين فيلم كه پايه‌گذار استاندارد جديدي براي آثار كمدي رمانتيك مدرن محسوب مي‌شود، ازسوي انجمن فيلم آمريكا در رتبه‌ چهارم بهترين آثار كمدي و در رتبه‌ 35 بهترين فيلم‌هاي تاريخ سينما قرار گرفته است.

وودي آلن دو سال بعد فيلم «منهتن» را ساخت كه نامزد اسكار بهترين فيلم‌نامه شد. اين فيلم سياه و سفيد به‌نوعي ابراز احترام او به زادگاهش نيويورك است و هم‌چون ديگر آثار «آلن»، فرهيختگان طبقه ثروتمند جامعه شخصيت‌هاي اصلي آن را تشكيل مي‌دهند.

البته نبايد فراموش كرد كه اين كارگردان آمريكايي در فاصله ميان ساخت فيلم‌هاي «منهتن» و «آني هال»، فيلم «صحنه‌هاي داخلي» را در سال 1978 ساخت كه براي آن بار ديگر نامزد اسكار بهترين كارگرداني و بهترين فيلم‌نامه شد.

از نقاط درخشان كارنامه سينمايي وودي آلن، عملكرد بي‌نظير او در جوايز اسكار است. او در مجموع 14بار نامزد اسكار بهترين فيلم‌نامه و هفت‌بار نامزد بهترين كارگرداني شد كه در اين ميان فقط دوبار در بخش بهترين فيلم‌نامه و يك‌بار در بخش بهترين كارگرداني موفق به كسب اسكار شد.

با آغاز دهه‌ 80، فيلم‌هاي «وودي آلن»، حتي آثار كمدي او، رنگ و بوي فلسفي گرفتند و آثاري چون «سپتامبر» و «خاطرات اكليلي» به ‌شدت تحت تاثير آثار كارگردانان اروپايي چون «اينگمار برگمن» و «فدريكو فليني» قرار گرفتند. در اواسط اين دهه، «آلن» المان‌هاي كمدي و تراژيك را با يكديگر درآميخت و در فيلم‌هايي چون «هانا و خواهرانش»(1985) و «جرم‌ها و بزهكاري‌ها» (1989) دو داستان متفاوت در انتهاي فيلم به يكديگر مرتبط مي‌شوند. وي با فيلم «هانا و خواهرانش» موفق به كسب اسكار بهترين فيلم‌نامه شد هرچند در كسب اسكار بهترين كارگرداني ناكام ماند.

وودي آلن با ساخت سه فيلم «دني رز برادوي» (1984)، «رز بنفش قاهره» (1985) و «روزگار راديو» (1987) به اهميت صنعت تجاري سينما و راديو پرداخت.

فيلم «رز بنفش قاهره» از نگاه مجله «تايم» يكي از 100 فيلم برتر تاريخ سينما است كه خود «وودي آلن» نيز آن را به‌همراه «خاطرات اكليلي» و «امتياز نهايي» يكي از سه فيلم محبوب‌اش مي‌داند.

پس از فيلم «سايه‌ها و مه» كه احترام به اكسپرسيونيست‌هاي آلماني بود، «آلن» در سال 1992 فيلم تحسين‌برانگيز «شوهران و زنان» را ساخت كه بار ديگر نامزد اسكار فيلم‌نامه و كارگرداني شد. از ديگر فيلم‌هاي او در سال‌هاي پاياني دهه‌ 90 مي‌توان از «گلوله‌ها برفراز برادوي» (نامزد اسكار بهترين كارگرداني)، «آفروديت توانمند» (نامزد اسكار بهترين فيلم‌نامه)،«شالوده‌شكني هري» (نامزد اسكار بهترين فيلم‌نامه) و «همه مي‌گويند دوستت دارم» اشاره كرد.

پس از فيلم «نفرين عقرب يشمي» كه پرهزينه‌ترين فيلم كارنامه‌ سينمايي «وودي آلن» بود كه با هزينه 33 ميليون دلاري در سال 2001 ساخته شد، يكي از تحسين‌برانگيز‌ترين فيلم‌هاي اين كارگردان آمريكايي در دهه‌ گذشته، يعني «امتياز نهايي» مورد استقبال فراوان منتقدين قرار گرفت. اين فيلم كه مجموع فروش جهاني 85 ميليون دلار را كسب كرد، وي را تا آستانه‌ كسب اسكار بهترين فيلم‌نامه و دو جايزه گلدن گلوب پيش برد.

پس از ساخت فيلم‌هايي چون «خبر داغ»، «خانه» و «روياي كاساندرا»، در سال 2008 «ووي آلن» فيلم «ويكي كريستينا بارسلونا» را با حضور بازيگران سرشناسي چون «خاوير باردم»، «پنه‌لوپه كروز» و «اسكارلت جانسون» ساخت كه «پنه‌لوپه كروز» با اين فيلم توانست جايزه‌ اسكار را به‌دست آورد.

آخرين ساخته وي با نام «غريبه قدبلندي سياهي را خواهي ديد» در لندن ساخته شد و با حضور بازيگراني چون «آنتونيو باندراس»، «جاش برولين»، «آنتوني هاپكينز» و «نائومي واتس» در جشنواره كن به نمايش درآمد.

وودي آلن طي سه دهه فيلم‌سازي افتخارات و جوايز سينمايي متعددي كسب كرده است كه مهم‌ترين آنها عبارتند از: دو جايزه‌ بهترين كارگرداني و شش جايزه‌ بهترين فيلم‌نامه از جوايز بافتا انگليس، خرس نقره‌اي جشنواره‌ برلين در سال 1975، جايزه‌ فيپرشي جشنواره‌ كن در سال 1985 براي «رز بنفش قاهره»، دو جايزه‌ بهترين فيلم خارجي از جوايز سزار فرانسه براي «منهتن» و «رز بنفش قاهره»، جايزه‌ بهترين فيلم‌نامه از گلدن گلوب براي «رز بنفش قاهره» در سال 1986، جايزه بهترين فيلم اروپايي از جوايز گويا اسپانيا در سال 2006 براي «امتياز نهايي»، شير طلاي افتخاري جشنواره‌ ونيز در سال 1995، جايزه‌ يك عمر دستاورد سينمايي از جشنواره‌ سن‌سباستين در سال 2004 اين كارگردان سرشناس چندي قبل به انتقاد شديد از كيفيت فيلم‌هاي هاليوودي پرداخت و اعلام كرد، اكثر فيلم‌هايي كه طي دهه‌ گذشته در آمريكا ساخته شده‌اند، فقط براي كسب فروش بوده‌اند.

وودي آلن در اين‌باره اظهار كرد: فيلم‌هايي كه طي 10 سال اخير در سينماي آمريكا ديده‌ايم، فقط براي موفقيت در گيشه هدف‌گذاري شده بودند و هيچ نشانه‌اي از خلاقيت در آنها ديده نمي‌شود. به طوري كه در مقايسه، فيلم‌هاي ساخت كارگردانان در كشور‌هاي اروپايي هنري‌تر هستند.

آخرين فيلم وودي آلن «نيمه‌شب پاريس» است كه در افتتاحيه جشنواره کن نمايش يافت و در فرانسه مقابل دوربين رفته است.‌ «كارلا بروني»، همسر رييس‌جمهور فرانسه به‌همراه «ماريو كوتيلار» و «اوون ويلسون» در اين فيلم نقش‌آفريني دارند.

وودي آلن اكنون براي ساخت پروژه فيلم جديدش با نام «تصوير غلط» در رم ايتاليا به سر مي‌برد. تاكنون حضور بازيگران سرشناسي چون «آلك بالدوين» و «پنه‌لوپه كروز» به‌همراه «الن پيج» و «جسي آيزنبرگ» در اين فيلم قطعي شده است.