وزیر امور خارجه پیشین انگلیس هشدار داد، اگر آمریکا در اجرای «سازوکار حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا» موسوم به 'اینستکس' اختلال ایجاد کند با دولت‌های سه کشور بزرگی روبرو می‌شود که عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد هستند.
'جک استراو' روز چهارشنبه در گفت وگو با ایرنا از تصمیم دولت واشنگتن برای خروج از برجام و از سر گیری تحریم‌های یکجانبه علیه ایران بار دیگر انتقاد و عنوان کرد که نتیجه چنین اقدامی، دولت‌های اروپایی را به راه اندازی سازوکار مالی برای تداوم تجارت با ایران وا داشت.
وی درباره تهدید آمریکا علیه استفاده کنندگان از این سازوکار تصریح کرد، هنوز در کاخ سفید عقلایی پیدا می‌شوند که با شکاف در میان کشور‌های غرب مخالف هستند.
به گزارش ایرنا، پس از خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت سال جاری، اتحادیه اروپا با موضع‌گیری علیه این اقدام، به بررسی طرحهایی با هدف حفظ تجارت با ایران پرداخت.
این اتحادیه با اجرای قانون مسدودسازی تحریم‌ها (Blocking Statute) گامی در حمایت از شرکت‌های کوچک و متوسط برداشت تا این شرکت‌ها به موجب این قانون، مشمول تحریم‌های آمریکا قرار نگیرند.
وزیران امور خارجه سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس نیز یازدهم بهمن سال جاری در حاشیه نشست اتحادیه اروپا اعلام کردند کانال ویژه پرداخت اروپا و ایران تحت عنوان «سازوکار حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا (اینستکس - INSTEX) به ثبت رسمی رسیده است.
این سازوکار در گام نخست تجارت کالا‌های اساسی (مواد غذایی و دارو) را تحت پوشش قرار می‌دهد، اما پس از آن دامنه‌اش گسترش خواهد یافت.
استراو می‌گوید: این برای اولین بار است که طی سال‌های اخیر انگلیس، فرانسه و آلمان تصمیم گرفتند که موضع متفاوتی را در قبال آمریکا در حوزه سیاست خارجی اتخاذ کنند.
وزیر امور خارجه پیشین انگلیس یادآور شد که راه‌اندازی این سازوکار با فشار زیادی از سوی آمریکا روبرو شد.
وی به رغم گرایش‌های متفاوت حزبی، از تلاش دولت محافظه‌کار «ترزا می» نخست وزیر انگلیس، فرانسه، آلمان و اتحادیه اروپا قدردانی کرد.
** ایران صبوری کند
استراو گفت: می‌دانم که در ایران درباره تأخیر در رونمایی از این سازوکار بی‌تابی وجود دارد و اینک نیز زمان بیشتری نیاز است تا به مرحله عمل برسد، اما از ایران می‌خواهم صبوری به خرج دهد.
وی افزود: زمانی که روند کار‌ها آغاز شود، تراکنش‌های مالی به جریان بیافتد و نظام مالی آمریکا را که بر کل دنیا مسلط است، دور بزند این سازوکار به‌تدریج توسعه پیدا خواهد کرد.
وزیر امور خارجه پیشین انگلیس ادامه داد: برخی شرکت‌های اروپایی ممکن است از تحریم‌های آمریکا واهمه داشته باشند، اما شرکت‌های زیادی هستند که با آمریکا تجارت نمی‌کنند و طبیعتاً با خود فکر می‌کنند که اگر دولتشان پشت سازوکار مالی ایران و اروپا باشد می‌توانند دست به کار شوند.
وی افزود: البته تمایل نداشتیم که در این وضعیت قرار بگیریم، اما 'دونالد ترامپ' تصمیم یک‌جانبه‌ای گرفت و توافقی را پاره کرد که دولت قبلی آمریکا آن را امضا و شورای امنیت سازمان ملل متحد آن را تصویب کرده بود.
استراو درباره توصیه‌هایی که اروپا برای تسریع اجرای اینستکس مطرح کرده، عمده‌ترین آن را مقررات مبارزه با پولشویی ارزیابی کرد.
وی افزود: این مقررات لزوماً غیر اسلامی نیست و بسیاری از کشور‌های اسلامی از این مقررات تبعیت می‌کنند.
وزیر امور خارجه پیشین انگلیس تصریح کرد که با تصویب این مقررات، ایران همچنان خودمختاری و استقلال مالی خود را حفظ می‌کند درحالیکه بستر همکاری‌های تجاری با بازیگران بین المللی را تسهیل خواهد کرد.
وی گفت: نمی‌خواهم که ایران از سوی افرادی که این کشور را دوست ندارند به دلیل عدم پیوستن به 'اف‌ای تی اف' مورد انتقاد قرار گیرد.
استراو درباره برنامه موشکی ایران نیز افزود: هرچند از طرف دولت انگلیس صحبت نمی‌کند، اما اگر ایران برای مذاکره در این رابطه چراغ سبز نشان دهد، حل‌وفصل این مساله پیچیدگی‌های کمتری نسبت به تصویب مقررات مبارزه با پولشویی خواهد داشت.
وی تصریح کرد: هرچند تا عملیاتی شدن سازوکار مالی ایران و اروپا چند ماهی زمان نیاز است، اما منافع آن به سود اقتصاد ایران خواهد بود.
