به گزارش، گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، ایران و چین از گذشته های دور تاکنون روابطی دوستانه را پیش برده اند و امروز در بسیاری از حوزه های سیاسی، اقتصادی و برخی مسائل مهم منطقه ای و بین المللی دیدگاه های مشترک و همسو دارند.
در روزهای اخیر، مسوولان کشورمان از جمله «علی لاریجانی» رئیس مجلس، «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه، «فرهاد دژپسند» وزیر اقتصاد و «بیژن نامدار زنگنه» وزیر نفت برای رایزنی با سران پکن به چین رفته اند. به دلیل اهمیت بررسی روابط تهران- پکن در مقطع کنونی، پژوهشگر ایرنا با «سید حسین ملائک»، سفیر پیشین ایران در چین به گفت و گو نشست.
وی سفر مسوولان پایه کشورمان به چین را اقدامی مثبت ارزیابی کرد و اظهار کرد: سفر مقامات کشورمان به چین، برنامه ای از قبل طراحی شده بود که با توجه به نیاز ایران در این برهه از زمان انجام شد. مدیریت این سفر از جانب دولت چین انجام می شود و ارتباطی با سفر بن سلمان به این کشور ندارد. چین نهایت تلاش را در این سفرها انجام می دهد تا روابط با هر دو کشور را حفظ کند. چینی ها در بازار رقابت به دنبال این هستند که چگونه می توانند بالانسی بین ایران و عربستان در رابطه تجاری داشته باشند و در واقع هر دو بازار را حفظ کنند.
به گفته وی، درآمد حاصل از فروش نفت ایران در کشور چین با انسداد روبرو است و این گفت وگوها می تواند تا حدودی در رفع این انسداد و دریافت کالاهای اساسی مورد نیاز کشور موثر باشد.
سفیر پیشین ایران در چین، در مورد تحریم های اعمال شده علیه ایران از طرف دولت آمریکا و سیاست دولت چین در این زمینه بیان داشت: چین تحریم های یک جانبه آمریکا را به رسمیت نمی شناسد و ظرفیت آن را دارد تا به صورت های مختلف روابط تجاری خود را با ایران نگاه دارد، یا حتی گسترش دهد. البته این حکم قطعی و مربوط به همه شرکت ها و موسسات چینی نیست. ممکن است تعدادی از شرکت ها و موسسات چینی از ترس جریمه هایی که آمریکا ممکن است به دلیل دور زدن تحریم های ایران بر آنها تحمیل کند، رابطه خود را با ایران به حداقل برسانند.
وی در در مورد خواسته احتمالی دولت عربستان مبنی بر کاهش حجم مبادلات تجاری چین با ایران بیان داشت: این موضوع بستگی به میزان روابط تجاری ایران و چین دارد و هرگز فکر نمی کنم که دولت چین به خواسته عربستان جامه ی عمل بپوشاند. چرا که خواهان داشتن هر دو بازار مهم ایران و عربستان است.
ملائک در مورد خرید نفت ایران از سوی چین گفت: پکن برای استمرار خرید نفت از ایران دو انگیزه دارد؛ اول آنکه نفت خود را از طیفی از تولیدکنندگان مختلف تامین می کند و تنوع منابع را حفظ می کند تا آسیب پذیری خود را در برابر فراز و نشیب های بازار انرژی تا حد ممکن کاهش دهد. از طرف دیگر، واردات نفت خام از ایران به چینی ها اجازه می دهد که ایران را به عنوان یک واردکننده کالاهای تولیدی خود، همواره حفظ کنند. در واقع نفت خام وارداتی چین تبدیل به اعتباری برای صادرات محصولات چینی به ایران می شود.
این تحلیگر مسایل سیاسی در مورد رفتار دولت چین در قبال ایران و آمریکا اظهار داشت: چین به عنوان یک قدرت درجه اول جهانی هم از بعد اقتصادی و هم از بعد سیاسی انگیزه های زیادی برای مقابله با آمریکا دارد. نکته مهم در این بحث آن است که چین با آمریکا در مورد ایران مقابله می کند. اگر آمریکا با سیاست های خود دنبال تولید آشوب و بی ثباتی در ایران باشد، چینی ها قطعا انگیزه بیشتری برای مقابله با چنین سیاست هایی دارند و روسیه را هم در کنار خود می بینند. اما در شرایطی که آمریکا بتواند چین را متقاعد کند که اهداف منطقی یا قابل قبولی در مورد ایران دنبال می کند و نه در جست وجوی آشوب بلکه صرفا به دنبال تغییر رفتار ایران در سیاست های خاص است، چین برای رویارویی با آمریکا ملاحظه بیشتری خواهد داشت.
وی در مورد اینکه چینی ها شریک قابل اعتمادی در بازار رقابت اقتصادی هستند یا نه بیان داشت: دولت چین یک ابرقدرت اقتصادی است و ما در مقابل یک ابر قدرت باید معامله و معادله خرید را تنظیم کنیم تا بتوانیم در این فضای رقابت با وجود تحریم به اهداف مورد نظر خود دست پیدا کنیم.
ملائک در مورد مبادلات مالی و بانکی دو طرف گفت: چین در مورد دلار نمی تواند کمکی به ایران بکند. مبادلات دلاری کاملا با دخالت آمریکا انجام می شود و ایران در این زمینه گزینه ای ندارد. در مورد یورو نیز با کمک اتحادیه اروپا مسیرهایی ممکن است باز باشد البته با محدودیت های زیاد. در نتیجه شاید بخشی از درآمد صادرات نفت ایران را بتوان به حساب یورو از چینی ها گرفت. با این حال به تصور من بهترین راه موجود بین ایران و چین استفاده از ارز ملی دو کشور است.
