نماینده دادستان در دادگاه متهمان پرونده فساد در پتروشیمی گفت: مرجان شیخ الاسلامی که شریک متهم اصلی این پرونده است هفت میلیون و 65 هزار و 529 یورو و هشت میلیون و 710 هزار و 384 دلار تحصیل مال غیر مشروع کرده است و اکنون خارج از کشور متواری است.
به گزارش «انتخاب»، نماینده دادستان تهران با قرائت ادامه کیفرخواست گفت: رضا حمزه لو اولین مدیرعامل شرکت بازرگانی پتروشیمی بعد از خصوصی سازی این شرکت در سال 88 است که با همدستی خانم مرجان شیخ الاسلامی در تشکیل شرکت های دنیز و پلیکان ضوابط قانونی را رعایت نکرده است.
به نوشته ایرنا، وی افزود: حمزه لو مبلغ 312 میلیون و 696 هزار و 449 یورو را به صورت منشاء خارجی به شرکت هترا تجارت واریز کرده و سپس این مبلغ را به شرکت بازرگان پتروشیمی منتقل کرده است و در این میان مبلغ 347 میلیون و 238 هزار و 313 یورو با منشاء خارجی به داخل کشور منتقل نشده است.
به گفته نماینده دادستان، این امر باعث شد که این دو متهم هفت میلیون و 65 هزار و 152 یورو و هشت میلیون و 710 هزار و 384 دلار تحصیل مال غیر مشروع داشته باشند که این مبالغ غیر از سودهای است که مربوط به 934 میلیون و 763 هزار و 650 یورو از ارزهای حاصل از فروش محصولات پتروشیمی متعلق به خود در شرکت ها بوده است.
نماینده دادستان از مرجان شیخ الاسلام به عنوان شریک اصلی متهم ردیف اول یعنی حمزه لو یاد کرد که هم اکنون متواری و خارج از کشور است و هفت میلیون و 65 هزار و 529 یور و هشت میلیون و 710 هزار و 384 دلار تحصیل مال غیر مشروع کرده است.
وی با اشاره به اتهامات سایر متهمان این پرونده گفت: مصطفی تهرانی صفا با تاسیس شرکت یورو تو به بهانه دور زدن تحریم ها مبلغ 78 هزار یورو به عنوان کارمزد دریافت کرده است و اقدام به خرید و فروش پلی اتلین برای خود کرده و با تاخیر 18 ماه این پول را به حساب شرکت بازرگانی پتروشیمی واریز کرده است که سود آن 33 هزار و 300 یورو می باشد.
حسینی با اشاره به اتهامات محسن احمدیان گفت: وی به عنوان مدیر بازرگانی خارجی شرکت بازرگانی پتروشیمی ضمن تبانی با شرکت های خارجی به منحرف کردن مسیر ارز به سمت ام تی ان اقدام کرده تا برای خود منافعی کسب کند.
وی اضافه کرد: احمدیان با همکاری محمد حسین شیرعلی کارمند بازنشسته وزرات اطلاعات به تحصیل مال نامشروع از طریق دریافت پورسانت های مختلف اقدام کرده که یک نمونه از آن مبلغ 498 میلیون یورو و 200 هزار درهم بوده است.
نماینده دادستان گفت: ارزهای حاصل از فروش محصولات پتروشیمی به بهانه دور زدن تحریم‌ها به حساب مرجان شیخ‌الاسلام واریز می‌شده است.
وی افزود: اقدامات صورت گرفته بدون اجازه شرکت ملی صنایع پتروشیمی بوده و بخشی از وجوه حاصل از فروش محصولات پتروشیمی را به ریال تبدیل و به حساب شرکت‌های دیگر واریز می‌کرده است.
وی افزود: در پاسخ به استعلام صورت گرفته، اعلام شده که تحریم‌ها مجوزی برای واریز معادل ریالی مبالغ حاصل از فروش محصولات پتروشیمی نبوده و اقدامات در پوشش شرکت‌های تحت مدیریت حمزه‌لو صورت گرفته است.
تخلفات مدیران شرکت بازرگانی پتروشینی
حسینی افزود: همه وجوه ارزی که به حساب‌های مختلف پتروشیمی واریز شده مورد تایید نبوده چون باید با ارز خارجی منتقل می‌شد.
وی اضافه کرد: طبق گزارش مدیرعامل شرکت هلدینگ خلیج فارس، عمده تخلفات مدیران پتروشیمی عبارت از تسویه دیرهنگام مطالبات شرکت‌های زیرگروه، عدم تسویه مطالبه شرکت نفت، تبدیل و جا به جایی ارز شرکت‌ها بدون اخذ مجوز از شرکت ملی صنایع پتروشیمی و تحصیل مال نامشروع به ارزش بیش از ۳۲۴ میلیون یورو از منابع ارزی، ۶۲۲ میلیون و ۴۸۴ هزار یورو حاصل از فروش محصولات پتروشیمی و ۳ میلیارد و ۲۱۴ میلیون و ۵۲۳ هزار یورو که به ریال تبدیل شده است.
دریافت ۱۵ میلیون دلار پورسانت
نماینده دادستان گفت: احمدیان در بازپرسی اعلام کرده که مبلغ ۱۵ میلیون دلار و ۵۰۰ هزار یورو را به صورت نقدی به عنوان کمیسیون دریافت کرده و ضمن اعلام پشیمانی گفته که قصد داشته این مبلغ را به حساب دولت برگرداند اما این کار ممکن نشده و حالا درخواست دارد تا فرصتی برای او مهیا شود تا بتواند این پولها را برگرداند.
وی افزود: شیرعلی اخذ کمیسیون را قبول داشته ولی به ارقام دریافتی اشاره نکرده و می‌گوید به هر میزان که احمدیان گرفته او نیز همان مبلغ را دریافت کرده است که بر اساس اسناد و مدارک شیرعلی حداقل ۸ میلیون دلار پورسانت دریافت کرده است.
متهمی که از مدیران تصمیم ساز بوده
نماینده دادستان از علیرضا علایی رحمانی به عنوان متهم دیگر یاد کرد و گفت: وی در تاریخ ۲۳ دی ماه ۸۸ به عنوان عضو هیئت مدیره بازرگانی پتروشیمی منصوب شده و در جریان مصوبات این شرکت نیز بوده و می‌توان او را از مدیران تصمیم‌ساز دانست.
وی افزود: حمزه لو و شیخ الاسلامی به همراه خیری زاده و حسینی و سایر متهمان مبادرت به تحصیل ارز حاصل از فروش محصولات کرده و با ایجاد تشکیلاتی منسجم رفتار مجرمانه آنان محرز می با شد.
وی تأکید کرد: کل ارز ناشی از فروش محصولات به قدری زیاد است که نیازی به استدلال ندارد و مشارکت و معاونت این متهمان در اخلال کلان نظام اقتصادی به صورت تحصیل اموال نامشروع محرز است.
مبالغ را به صاحبانش برگردانید
نماینده دادستان خواستار صدور حکم استرداد اموال یادشده در حق شرکت بازرگانی پتروشیمی شد تا این مبالغ به صاحبان آن عودت داده شود.
مبانی قانونی معاونت در جرم
وی با اشاره به مبنای قانونی تحصیل نامشروع وجوه یاد شده گفت: طبق تبصره ۲ ماده ۲ قانون مجازات اخلالگران در مواردی که مدیر یا مدیران و بازرسان و مسئولان از اقدامات نیروهای خود مطلع شوند مکلف هستند تا از آن جلوگیری کنند و اقدام فوری و موثری انجام دهند و گرنه معاونت در جرم محسوب می شود.
وی افزود: قسمت دوم تبصره نیز مربوط به شرکت‌های خصوصی و دولتی است که اگر در این زمینه سکوت کنند و مراتب را به مسئولان ذیربط اطلاع ندهند این افراد نیز معاون جرم محسوب میشوند.
نماینده دادستان با استناد به ماده ۴۳ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۷۰ گفت: این قانون حاکم در زمان وقوع جرم بوده و ماده ۱۲۶ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۹۲ معاون جرم را کسی می داند که دیگری را تطمیع یا تهدید کند یا با سوء استفاده از قدرت موجبات ارتکاب جرم را فراهم نمایند.
نماینده دادستان افزود: سید علیرضا حسینی مدیرعامل دفتر شانگهای پتروشیمی بوده است که با دستور حمزه لو و خیری زاده ارزهای حاصله را به حساب پتروشیمی واریز می‌کرده است، وی بایستی به قدری از دانش و تجربه بهره داشته باشد که از جایگاه خود در سلسله مراتب سازمان شرکت، مسئله تحریم، نحوه دور زدن آن آگاهی داشته باشد.
حسینی بیان داشت: با وجود احکام مقرر در قوانین که متهمان از آن آگاهی داشته اند. متهمان از تاثیر عملکردهای خود آگاهی داشته و سوء اقدامات آنها مطابق با جزا است. آنها همچنین اقدامات خود را به مراجع نظارتی نیز اطلاع نداده اند. در نتیجه برای معاونت در جرم حکم خاص معاونت در جرم در مورد آنان صصدق کامل دارد.
وی گفت: ابوالفضلل ملکی شمس آباد، نماینده شرکت های ایزه و ام بی بارتر در ایران بوده است که ارز با منشا داخلی به حساب پتروشیمی در ایران واریز کرده است، اکثر وجوه یورویی واریزی نزد بانک اقتصاد نوین توسط آقای شمس‌آباد از شعب آن بانک خریداری شده است.
نماینده دادستان گفت: نحوه اقدامات وی در خرید و فروش ارز مبین این است که نامبرده به عنوان یک عنصر فعال از یک زنجیره عمل کرده و از موقعیت خود آگاهی داشته است. معاونت در اخلال کلان در نظام اقتصادی و تحصیل نامشروع متوجه ایشان است.
حسینی از دادگاه درخواست کرد تا حکم دهد تمام مبالغی که از طریق نا مشروع تحصیل مال شده از متهمان ضبط شود.
آغاز دفاعیات متهم ردیف اول
حمزه لو متهم ردیف اول پشت تریبون متهم آمد و گفت: دوستان رسانه بدانند ریالی بابت خدمات از هیچکس دریافت نکردم. در رابطه با اتهام اخلال کلان باید عرض کنم که اگر این اتفاق رخ داده بود (کمبود ارز در کشور) باید در تجارت هم این اتفاق می‌افتاد. متأسفانه کار کارشناسی در این پرونده علیرغم بارها درخواستی که داشتیم انجام نشده است.
وی با ارائه نموداری به قاضی مسعودی مقام گفت: تأمین منابع ارزی توسط پتروشیمی از سال 89 اقتصاد کشور سیر صعودی پیدا کرد در صوررتی که قبل از سال 89 این تراز منفی بود.
حمزه لو در دفاع از عملکرد پتروشیمی گفت: بین سال 84 تا 90 بر اثر سیاست های کنترل ارزی دولت قیمت ارز فقط 22 درصد رشده کرده بود در همین مقطع شاخص قیمت ها و تورم 150 درصد و به این معناست که فنر افزایش قیمت ارز را دولت نگه داشت و به جایی رسید که دولت کسری بودجه پیدا کرد و نمی‌توانست ادامه دهد.
وی افزود: یکسال طول کشید تا این وضعیت تعادل پیدا کند، ما چه کردیم در پتروشیمی؟ در جدول روبرو عملکرد شرکت بازرگانی از نظر تناژ و مبلغ ذکر شده است. صنعت پتروشیمی در سال 88 کلاً 550 میلیون یورو ارز وارد شبکه ارزی کرده است، این عدد در سال 89 به 3.5 میلیارد یورو رسید یعنی بازرگانی پتروشیمی در عین تحریم تمام آنها را تا کیلوی آخر صادر کرده و پولش را به شبکه بانکی وارد کرده است.
حمزه لو ادامه داد: در سال 90 این عدد به 2.7 میلیارد یورو رسیده لیکن می‌بینید که حجم فروش بازرگانی داخلی به شدت بالا رفته به این معناست که صنایع پایین دستی پتروشیمی بر اثر رشد، نیاز بیشتری به محصولات پایه داشتند.
متهم ردیف اول بیان داشت: این 1.6 و 2.7 را با هم جمع کنید اگر بازرگانی پتروشیمی ارز وارد نمی‌کرد این جماعت کلاً باید می‌رفتند و از کشورهای اروپایی ارز وارد می‌کردند.
وی افزود: در سال 89، حدود 3.2 میلیارد یورو کل صادرات بوده و پتروشیمی 3.5 میلیارد یورو ارز وارد کرده. در سال 90 کل صادرات حدود 4.7 میلیارد یورو بوده. این را گفتم که بازرگانی پتروشیمی در دوره تحریم با قبول ریسک و جایگاه های فردی تک تک عزیزان که الان تحت تعقیب هستند نه تنها منتفع نبوده بلکه برای کمک به نظام این کارها را کردند.
حمزه لو گفت: حاصل این تلاش ها کاهش شکاف نرخ ارز بین قیمت بانکی و بازار آزاد و همچنین ثبات نرخ ارز در بازار است که اظهارنظر مرجع قانونی رئیس سازمان بازرسی کل کشور است.
پای مفاهیم غیرعلمی به دادگاه باز شد
وارد کردن ارز یک مفهوم غیر علمی است، ارز باید تحت حسابهایی باشد که بانک مرکزی به آن نظارت دارد چه در داخل کشور و چه خارج از کشور.
متهم ردیف اول گفت: عدد 6 میلیارد و 656 میلیون از کجا آمده؟ یک تناقضی بین این عدد با آخرین تفهیم اتهام وجود دارد. در آخرین تفهیم اتهام 3.5 میلیارد دلار، 3 میلیارد یورو و 6 میلیون درهم بوده است، اما به یکباره با این عدد مواجه شدیم که نمی‌دانم به چه معناست.
جناب قاضی این عدد حاصل عملکرد سال های 90 و 91 در بازرگانی پتروشیمی است که به اشتباه این اعداد درج شده است. اعلام شده در سال 90، حدود 2.5 میلیارد یورو ارز بازرگانی پتروشیمی به شبکه بانکی کشور تحویل شده و متعاقباً به ریال تبدیل شده است.
گلایه متهم از رسانه‌ها برای فرار از اتهام
همزمان 3.2 میلیارد یورو در سال 90 تبدیل ارز شده است. در سال 91 فروش 334 میلیون یورو تبدیل به 622 میلیارد شده. این 4 عدد را با هم جمع کنید به 6 میلیارد و 66 می‌رسید. از رسانه ها گله مند هستم بدون اینکه تحقیقی شود این مبلغ درج شده است. در سال 94 کل مبالغ 4.3 میلیون دلار بوده است. عدد 3.2 ، عدد 2.5 بخشی از عدد 3.2 میلیارد است طبق تائید ضابط. 700 میلیون یورو باقی می‌ماند، این عدد 700 میلیون یورو مطلقا وجود فیزیکی ندارد.
وی افزود: 2.5 میلیارد یورو پول متعلق به پتروشیمی های کشور به نیابت 100 درصدی شرکت صنایع پتروشیمی حاصل چندین شرکت است. نسبت درآمدی شرکت های دولتی هیچ شباهتی به اسم هایشان ندارد، بعضی‌ها درآمدهای ارزی کلان دارند، بعضی‌ها اساساً یک دلار درآمد ارزی ندارند مثل شرکت پتروشیمی نوین. شرکت صنایع پتروشیمی از سبد مالی متعلق به خودش نیازهای اینها را مدیریت و نظارت می‌کرده است. یعنی اگر شرکت مبین برای خرید تجهیزات مبلغی را تأمین کند از بقیه سبد، از محل فروش صادرات فروش شرکت های متعلق به دولت و از سمت دیگر ریالش را می‌داده است. 700 میلیون پول اساساً وجود ندارد، جابجایی پول‌های ارز به ریال این عدد را به وجود آورده است.
هیچ کسی نمی تواند به نرخ مرجع، ارز از بانک مرکزی خریداری کند
حمزه لو گفت: همه کلماتی را که این جا اعلام می کنم طبق مستنداتی همچون تصمیم نامه و لغو تصمیم نامه است و در هشتم خرداد ۹۰ بر اساس تعریف بانک مرکزی ارزهای تهیه شده از بازار فرعی کشور به عنوان ارز منشاء متقاضی محسوب می شود.
وی اظهار داشت: این ارز در واقع ارز با منشاء خارجی است زیرا اختلاف قیمتی وجود نداشته است.
حمزه لو افزود: نرخ مرجع بانک مرکزی قابل خرید از سوی هیچ کسی نیست. البته بانک مرکزی می‌تواند خریداری کند ولی کسی نمی تواند به نرخ مرجع، ارزی را از بانک مرکزی خریداری کند. ارز مرجع طبق قانون بودجه ارزی است که درآمدهای ارزی و ریالی کشور طبق آن محاسبه می شود.
وی اضافه کرد: تعریف و مصرف ارز مرجع توسط دولت و در بانک مرکزی صورت می گیرد مثلا اگر امروز ارز ۴۲۰۰ تومانی داریم، افراد می توانند درخواست کنند تا کالاهایی را که ارزاق عمومی هستند، با ثبت سفارش خریداری کنند. یعنی از بانک مرکزی درخواست ارز کنند و بانک طبق قانون اجازه می دهد ولی به کسی پول نمی دهد.
متهم ردیف اول گفت: گرچه ما پول شرکت ملی صنایع پتروشیمی و شرکت های تابعه اش را عیناً دادیم فارغ از اینکه ناترازی اواخر سال 90 که رخ داد ناشی از پتروشیمی نبود، اعلام شده که یک تمایزی وجود دارد بین ارز منشا داخل و خارج، 2 تعریف در کیفرخواست هست از این ارز منشا داخلی، تعریف اول مستند شده به تصمیم مورخ 76.4.8 نمایندگان این تصمیم نامه توسط همان کارگروه مبارزه با تحریم ملغی شده. بنابر قانون جمهوری اسلامی ارزهای تهیه شده به عنوان ارز منشا متقاضی محسوب می‌شود و ارز متقاضی به مفهوم ارز با منشا خارج است.
حمزه لو گفت: اساسا نرخ مرجع بانک مرککزی قاب خرید توسط هیچکس در جمهوری اسلامی نیست، این چه قانونی است؟ بانک مرکزی می‌تواند از شما بخرد آنوقت خودش نمی‌تواند به آن نرخ مرجع بفروشد؟ نرخ مرجع چیست؟ نرخی است که درآمدهای ارزی و ریالی بودجه در ابتدای هر سال حساب می‌شود.
متهم ردیف اول گفت: این ارز در کجا مصرف می‌شود؟ از عزل تا حالا این مصرف توسط دولت و در بانک مرکزی انجام می‌شود. مثلاً همین امروز که ارز 4200 تومانی داریم که برای کالاهای اساسی است و یک کسی می‌تواند ثبت سفارش کند، درخواست واردات ذرت بدهد و به من ارز بدهید آقای بانک مرکزی.
وی افزود: هنوز مملکت ما در تحریم است، اینطور نیست که کسی برود بانک مرکزی و بگوید ارز 4200 تومانی به من بدهی چرا که من می‌خواهم بدهم به این یکی بانک، نمی‌دهد. تاریخ 8.3 بانک مرکزی می‌بیند که این فنر را دیگر نمی‌تواند نگه دارد و نگه داشتن قیمت ارز ممکن نیست.
صحبت از ارز با منشا داخلی یا خارجی حرف اشتباهی است
حمزه لو گفت: طبق مصوبه هیأت وزیران از سال 81 پیمان سپاری ارزی نبوده است، شایان ذکر است بانک های کشور حواله های ارزی وارده از بانک های داخلی را با منشا داخلی و حواله ارزی بانک خارجی را با ارز منشا خارجی وارد کرده است. بر اساس نظر بانک مرکزی هیچ ارز منشا داخلی و منشا خارجی وجود ندارند لذا این صحبت هایی که می‌شود ارز با منشا داخلی و خارجی در کیفرخواست اساساً قانونی نیست.
متهم ردیف اول بیان داشت: شما باید به ما مدال بدهید که نگذاشتیم این ارز به خارج از کشور برود، متأسفانه به دلیل اینکه کارشناسی در پرونده صورت نگرفته خیلی ایراد دارد. سوئیفت یک ابزار است، دارندگان آن تعهد داده‌اند که پیام آن را ما قبول داریم. فرض کنید من 100 هزار دلار در تهران دارم و یک نقل و انتقال تجارتی با خارج از کشور دارم و از اعتبار سوئیفتی خودم 10 هزار دلار آن را واریز می‌کنم، آیا من در حال خارج کردن ارز از کشور هستم؟ قطر در حال هورت کشیدن گاز و نفت ما در جنوب کشور است به خاطر اینکه ارز قابل وصول نیست.
وی ادامه داد: آن وقت وزیر نفت نامه ای زد و گفت به دلیل تحریم از پول هایی که در خارج از کشور داریم تجهیزات بگیرید.
حمزه لو گفت: در جای دیگر کیفرخواست عنوان شده چون ارز وارد کشور نشده تراز تجاری بر هم خورده، ما نفهمیدیم بالاخره ارز وارد کشور شود تراز تجاری بر هم می‌خورد یا وارد کشور نشود؟ به من چه مربوط است، این پول ها در خارج از کشور نگهداری شده و با دستور، من وارد کرده ام، همان طور که می‌گوئید من کارگزارم.
اخلال در نظام اقتصادی کشور از طرف شرکت صنایع پتروشیمی بوده است
وی افزود: من به صراحت می‌گویم اگر اخلالی در نظام اقتصادی کشور به وجود آمده از طرف شرکت صنایع پتروشیمی بوده است. من فکر می کنم اگر شرکت صنایع پتروشیمی واقعیات را منعکس می‌کرد و مصوبات را منعکس می کرد این مشکات پیش نمی‌آمد و اساساً این پرونده شکل نمی گرفت و یکسری مهره ها هم نمی‌سوختند.
قاضی مسعودی مقام خطاب به حمزه لو گفت: در رابطه با واریز سودهای حاصله از معاملات به حساب خود چیزی نگفتید.
حمزه لو پاسخ داد: به محض اعلام تحریم 2 مقطع زمانی را برای اجرای برنامه ها گذاشتیم. براساس سنت 20 ساله شرکت بازرگانی پتروشیمی امارات در دبی به دلیل اینکه در منطقه آزاد ثبت شده بود مسئولیت دریافت و پرداخت وجوه را بر عهده داشت.
مشکلی که ما داشتیم این بود که پول خریداران را چه طور بگیریم. همزمان با تحریم یک شرکتی را بنده ثبت کردم به نام پلیکان، این شرکت 100 درصد خصوصی بود و همه چیزش در اختیار بازرگانی بود که به دستور امور مالی پول واریز شد و به دستور امور مالی پول برداشت شد و به دستور خود آنها هم تسویه شد.
بنده 12 میلیون به اضافه 35 درصد در کشور مالدیو مالیات بدهکار هستم. در این فاصله تمام مجرای پرداختی متوقف شد و ما از PCC شانگهای به عنوان مجرای دریافت استفاده کردیم اما PCC شانگهای هر لحظه احتمال شناسایی و لو رفتنش وجود داشت.
چند مسیر ادعایی متهم برای دور زدن تحریم‌ها
وی افزود: در مقطع بسیار کوتاهی حدود 110 میلیون یورو در این PCC پول جمع شد. ما 3 مسیر داشتیم که یکی از اینها را انتخاب کرده و ورود کنیم. مسیر اول این بود که در خارج از کشور با حضور تمام اعضای هیأت مدیره شرکت تشکیل دهیم. مسیر دوم از شرکت های واسطی استفاده کنیم، این شرکت ها دو حالت داشتند یا غیر یا خودی باشند، شرکت های غیر اگر بازرگانی پتروشیمی دنبالش می رفت حاصلش می‌شد همین اتفاقی که چندین سال پیش تا حالا میلیاردها پول کشور در گوشه و کنار دنیا بلوکه شده و از دسترس جمهوری اسلامی خارج است یا حاصل آن این می‌شد که طرف پول را برمیداشت و می‌رفت. من و کارگروه به هیچ عنوان حتی یک دلار را هم به (غیر) ندادیم. تنها راهی که باقی ماند استفاده از خودی بود به معنای اینکه سهامداران بخش خصوصی که بیش از 50 درصد سهام داشتند عملاً بالاترین تضمین برای انتقال پول را داشتند.
بی تعهدی بانک‌ها در قبال سرمایه کشور
متهم ردیف اول این پرونده ادامه داد: ناچار به دنبال پیدا کردن راه های دیگر رفتم و در این مقطع مدیر مالی شرکت به دفعات به تمام بانک‌ها نامه زد که هرکسی می‌تواند بیاید کمک و تمامی بانک‌ها با ارسال یک تعهدنامه های بی سر و ته اعلام آمادگی کردند. در آن تعهدنامه نوشته بود اگر پولت گم شد، بلوکه شد و توسط خارجی‌ها برداشت شد به ما ارتباطی ندارد.
حمزه لو گفت: ابتدا شرکت یورونس را به کار گرفتیم چون به این فکر افتادیم که باید ورود کرده و کمک کنیم. شرکت یورونس به کار گرفته می‌شود از طریق PCC شانگهای که همینطور پول جمع می‌شده در آن به شرکت یورونس در حساب بانک ملی به صورت درهم تحویل بازرگانی پتروشیمی می‌شده یعنی یورو می‌گرفته چون اجازه انتقال یورو به بازرگانی دبی وجود نداشته ناچار در بانک ملی تبدیل به درهم می‌شده به PCC ارسال می‌شده است.
وی افزود: بعد از مدت کوتاهی شرکت یورونس در چین شناسایی می‌شود بعد از حدود 2 ماه. با بودن شرکت یورونس ظرفیت ورودی شرکت بازرگانی شانگهای به مراتب بیشتر از حجم خروجی آن بوده است و نمی‌توانسته به تنهایی جوابگوی این کار باشد بعد از حدود یک ماه از شرکت دنیز درخواست کمک می‌کند.
حمزه لو بیان داشت: من به عنوان مدیرعامل بازرگانی موظف به کمک بودم. بعد از درخواست هایی که برای انتقال پول دادند مجوز آن را صادر کردم. قراردادهایی که بسته شده افتخار این کشور است. شبهه ارز داخلی و خارجی کیفرخواست را به سمت دیگری فرستاده است.
بانک کورلون در چین است. بنده جزء 5 نفر جمهوری اسلامی هستم که وارد این بانک شدم. این اول بانک نبود، 2 اتاق در بانک مرکزی چین بود که روی آن با کاغذ نوشته بودند کورلون و توافقات دولتی بین چین و ایران صورت گرفته بود که مبادلات ارزی از این طریق انجام شود. بلافاصله به عنوان مشتریان اول در کورلون حساب باز کردیم که بتوانیم شرکت های واسط را حذف کنیم. کافی بود یک پول درشت برود یک جایی و آن پول بلوکه شود. ایمیل به مدیرعامل شانگهای گفتم با اولین پرداختی که از این مسیر باز شد دیگر نیازی به استفاده از خدمات دنیز و ... متوقف شود، دوستان من گفتند حمزه لو این کار را نکن ولی من این کار را انجام دادم.
حمزه لو در پایان دفاعیات خود گفت: یک گروهانی و گردانی برای دفاع از کشور دور هم جمع شدند برای دفاع از کشور و ریالی هم منتفع نشدند و در اولین فرصتی که رابطه مالی ایران برقرار شد خودشان را کنار کشیدند.
نماینده دادستان گفت: ایشان می‌گوید من کاری نکردم که اخلالی در نظام اقتصادی بوجود آید، یک موقع نتیجه کار و رفتاری است که شما انجام دادید. اگر ما اقداماتی انجام دهیم که نظامات اقتصادی قانونی انجام نشود امکان اخلال در نظام اقتصادی است. مبلغ 6 میلیارد و 656 که می‌فرمائید خیلی اثر در اصل موضوع ندارد، حتی اگر مبلغ کمتر هم باشد باز هم جرم اتفاق افتاده است. اینها در تسویه 6 میلیارد یورو به ریال یا منشا ارز داخلی استفاده کرده‌اند.
حسینی گفت: در پاسخ به واریزی های وجود به شرکت های شخصی که صراحتاً گفتند که هیچ ضرورتی به حساب واریز وجود به حساب شخصی وجود نداشته چون وجوه متعلق به پتروشیمی بوده حتماً موافقتنامه لازم بوده است. شما باید موافقتنامه هیأت مدیره را کسب می‌کردید، اگر کسب کردید این موافقتنامه را ارائه دهید.
نماینده دادستان گفت: در مورد سود منابع شخصی قطعاً منافع شخصی آقای حمزه لو هم در آن دخیل بوده است.
قاضی مسعودی مقام با دعوت از نماینده شرکت پتروشیمی از وی خواست تا دفاعیات خود را نسبت به اظهارات حمزه لو اظهاردارد.
کنعانی، نماینده شرکت پتروشیمی گفت: ما تضمین کننده تسهیلات بودیم، تاکید داشتیم که وصول وجوه در مسیری که ما می‌گوییم انجام شود و در همین کارگروه که ایشان می‌فرمودند تصویب شد.
نماینده دادستان از نماینده شرکت پتروشیمی پرسید آیا مجاز به ارزهایی که در داخل کشور تهیه می‌کردید؟
وی پاسخ داد: برای پرداخت بدهی‌ها این ارز را تهیه می‌کنیم.
قاضی مسعودی مقام با اعلام پایان دومین جلسه دادرسی اعلام کرد: زمان جلسه بعدی این پرونده متعاقباً اعلام خواهد شد.
قاضی گفت: در آن جلسه متهم ردیف اول در خصوص ارتباطات خود با خانم مرجان شیخ الاسلام آل آقا توضیح خواهد داد.
پیمان سپاری وجود ندارد
حمزه لو گفت: هنوز در شرایط تحریم هستیم اجازه بدهید توضیحی ندهم. برخی مفاهیم در کیفرخواست به درستی بیان نشده که از جمله آنها ارز با منشاء داخلی و خارجی است؛ در حالی که بانک مرکزی در سوم آبان سال 90 تعریف ارز متقاضی را تغییر می دهد.
وی با اشاره به وضعیت ارز منشاء خارجی گفت: این ارز توسط صادرکنندگانی که پیمان‌سپاری ندارند، ایجاد می شود و طبق مصوبه هیات وزیران از سال 81 پیمان‌سپاری ارزی منتفی شد و تمام ارزها بدون پیمان سپاری بوده ولی تمام پول ها به شبکه بانکی کشور برگشته است.
مدال افتخار به ما بدهید
حمزه لو گفت: پس از متشنج شدن فضای اقتصادی طی سال های 89 تا 91 مدیرعامل شرکت ملی پتروشیمی در سال 95 از بانک مرکزی استعلام کرد که فعالیت‌های سال‌های 89 تا 91 را مورد بررسی قرار دهند و بانک مرکزی اعلام کرد که بانک های کشور حواله های ارزی وارده از بانک های داخلی را با ارز منشاء داخلی دانست. یعنی اگر بانکی به بانک دیگر ارز دهد، تصور می کنند ارز منشاء داخلی دارد در حالی که اینگونه نیست.
وی افزود: در سال‌های اخیر نیز ارز با منشأ داخلی یا خارجی در بازار قیمت های متفاوت ارائه شده و مقررات، تفاوتی میان این دو قائل نشده است.
حمزه لو تعریفی دیگر از ارز با منشاء خارجی ارائه داد و گفت: بانک مرکزی منکر وجود فیزیکی ارز است و اگر شما (دادستان) همانگونه که در کیفرخواست ذکر کرده اید، معتقد هستید که این ارز در داخل کشور مطلوبیت ندارد، پس باید ما را تشویق کنید و به ما مدال بدهید که توانستیم این ارز را به خارج بفرستیم در حالی که هیچ استفاده‌ای هم برای خودمان نداشته است.
وی درباره نحوه انتقال ارز گفت: سوئیفت، یک شرکت و ابزار است و کشورهای عضو این شرکت، تعهداتی داده اند و ملزم هستند که نقل و انتقالات را بر اساس قوانین آن انجام دهند و حالا که ما از طریق دیگری این کار را انجام داده ایم، کار بدی کرده ایم؟
10 میلیون یورو به درآمد کشور اضافه کردیم
حمزه لو تاکید کرد: ما توانستیم حدود 10 میلیون یورو به درآمد کشور اضافه کنیم، آیا این کار جرم است؟ اگر به نظر شما این کار جرم است، دوست داریم تا روز قیامت مجرم بمانیم. البته این روش به قدری مورد توجه واقع شد که وزیر نفت در اواخر شهریور سال 90 طی بخشنامه‌ای اعلام کرد که 2 میلیارد دلار از پول های دولتی در خارج از کشور برای تجهیزات درنظرگرفته شود و ما این پول ها را تهاتر کردیم.
حتی یک ریال دریافت نکرده ایم
وی افزود: ارز منشاء داخلی و خارجی مورد تایید بانک مرکزی نیست و موجودی موهوم است و اگر کار انجام شده، جز خدمت نبود و هیچ کسی یک ریال یا یک یورو دریافت نکرده است.
حمزه لو با انتقاد از ارائه دو نوع تعریف در ارز منشاء خارجی و داخلی گفت: در یک جا اعلام شده که ارز وارد کشور نشده و دست دولت برای پرداخت ارزهای خارجی خالی شده است. پس اخلال اقتصادی صورت گرفته و در جایی دیگر گفته شده که چون ارز وارد کشور نشده، تراز تجاری به هم خورده و اخلال صورت گرفته است.
همه کارها با دستور بوده است
وی با بیان اینکه خواهش ما برای کارشناسی به جایی نرسید، اظهار داشت: طبق ماده 25 اساسنامه شرکت ملی صنایع پتروشیمی مصوب مجلس شورای اسلامی، شرکت های تابعه متعلق به شرکت ملی صنایع پتروشیمی است و هیات مدیره در مقام مجمع عمومی شرکت های تابعه است. یعنی همه عملکرد شرکت ها باید در پایان سال به مجمع برود.
متهم ردیف اول این پرونده گفت: تمام کارهایی که انجام دادیم بر اساس دستور بوده و اگر اخلالی صورت گرفته، شرکت ملی صنایع پتروشیمی مسئول آن است و مستندات تمام این فعالیت موجود است و هر هفته گزارش می دادیم ولی مسئولان اعلام بی اطلاعی می کنند.
اگر پتروشیمی گزارش می داد، پرونده ای تشکیل نمی شد
حمزه لو گفت: اگر شرکت ملی صنایع پتروشیمی در زمان مقرر واقعیات را به بازپرسی منعکس می‌کرد و مصوبات و اسناد را ارائه می‌داد، این پرونده شکل نمی گرفت و گروهی از کسانی که خالصانه در دوره ای خدمت کردند، این گونه «سوخته» نمی شدند.
وی افزود: اسناد مربوط به تمام پرداخت های شرکت های دولتی را به دادگاه تقدیم می کنم. همه پول ها تحویل شرکت ملی صنایع پتروشیمی شده و اگر خیلی زودتر از موعد گرفته شده، از پی سی سی بوده است.
از فروش اعتباری استفاده می کردیم
حمزه لو اضافه کرد: به دلیل مشکلات جابجایی ارز در دوره تحریم، فروش اعتباری که معمولا 60 یا 90 روزه در دنیا مرسوم است، به صورت می گرفت. چون نظام بانکی ما تحریم بود و نمی‌توانستیم ال.سی بگیریم مجبور بودیم به صورت نقدی معامله کنیم.
وی گفت: تحریم قبل از خصوصی شدن شرکت ملی پتروشیمی وجود داشته و همزمان با ورود مدیریت جدید بازرگانی پتروشیمی در خرداد 89، تحریم ها از سوی آمریکا اعلام شد و ما بر اساس سنت 20 ساله ای در زمانی که شرکت بازرگانی پتروشیمی دولتی بود، از طریق امارات اقدام می کردیم. چون در منطقه آزاد ثبت شده بود و علاوه بر اینکه مالیات به آن تعلق نمی‌گرفت، یک نظام بانکی باز محسوب می شد.
حمزه لو افزود: در خرداد 89 حساب غیر درهمی شرکت بازرگانی دبی را بستند و ما از دریافت یورو محروم شدیم. بانک سامان در هندیجان حساب داشت و ما از مسیر بانک سامان استفاده کردیم. زمانی که فهمیدند، می توانیم از طریق سوئیفت فعالیت داشته باشیم، در زمان کوتاهی بانک سامان نیز نتوانست پرداختی داشته باشد.
وی اظهار داشت: شرکت های بازرگانی پتروشیمی به جز شرکت پتروشیمی شانگهای در فهرست تحریم‌ها قرار گرفت و ما دو شرکت بازرگانی در پکن و شانگهای داشتیم و از روز اول خریداران که کالا را دریافت کرده بودند اعلام کردند نمی توانیم پول بدهیم.
12 میلیون یورو بدهکارم
وی درباره شرکت پلیکان گفت: همزمان با دوره تحریم، شرکت پلیکان را در مالتا ثبت کردم که یک شرکتی محسوب می شد که همه چیز آن در اختیار شرکت بازرگانی پتروشیمی بود و به دستور امور مالی شرکت، پول واریز یا بر برداشت می‌شد.
حمزه لو گفت: خروجی شرکت پلیکان این بود که 12 میلیون یورو ضرب در 35 درصد مالیات به مالتا بدهکارم ولی پول بازرگانی بدون کم و کسری واریز و برداشت شد.
وی افزود: در این فاصله تمام راه های پرداختی متوقف شد و ما فقط از پی سی سی شانگهای می‌توانستیم دریافت کنیم ولی طبق گفته مسئولان هر لحظه احتمال شناسایی و لو رفتن آن وجود داشت. در دوره کوتاهی حدود 110 میلیون یورو در شانگهای پول جمع شد و در حالی که هیچ سوئیفتی به مسیر ایران باز نبود و همه بانک ها تحریم بودند، ما توانستیم اقدام کنیم.
سه راه برای دور زدن تحریم ها داشتیم
وی افزود: سه مسیر در این زمینه وجود داشت. اول اینکه شرکت هایی را در خارج از کشور با حضور اعضای هیات مدیره تاسیس کنیم که مسئولان از این کار خودداری کردند. راه دیگر این بود که از شرکت‌های واسطه استفاده کنیم. اگر به دنبال شرکت های غیر می‌رفتیم حاصل آن همین اتفاقی بود که الان شاهدیم و میلیاردها دلار پول ما بلوکه شده است یا حاصل آن تبدیل می‌شد به اینکه پول را برمی‌داشتند.
این متهم اضافه کرد: در کار گروهی که بحث می‌شد، به این نتیجه رسیدم که حتی یک ریال را به دست شرکت های غریبه ندهم و تنها راه باقی‌مانده استفاده از شرکت‌های خودی بود. چون سهامداران بخش خصوصی که بیش از 50 درصد سهم را داشتند، بهترین ضمانت شمرده می‌شد.
* صمیمی از خودگذشتگی کرد
وی با اشاره به محدویدت های مربوط به ظرفیت بخش جامد در پتروشیمی گفت: در چنین وضعیتی ابتدا شرکت یورونس را به کار گرفتیم. آقای صمیمی نایب رئیس شرکت در پی سی سی از خودگذشتگی کرد و ما توانستیم از طریق پی سی سی شانگهای ارسال وجه را به یورونس انجام دهیم و شانگهای نیز ارز را در داخل امارات تحویل گرفته و به صورت درهم در بانک ملی تحویل پتروشیمی دبی می‌داده است. البته انتقال یعنی اینکه پیام ارسال می‌شد که این پول تحویل شبکه بانکی در خارج شده و بنابراین پولی رد و بدل نمی شد.
پرونده از کجا شروع شد؟
محاکمه ۱۴ متهم پرونده ارزی پتروشیمی چهارشنبه(۱۵ اسفند) در شعبه سوم دادگاه ویژه رسیدگی به جرائم اقتصادی آغاز شد.
عباس صمیمی، عضو هیات مدیره شرکت بازرگانی پتروشیمی و مدیر عامل شرکت سرمایه گذاری ایران، مصطفی طهرانی صفا و علیرضا علائی رحمانی از اعضای هیأت مدیره شرکت بازرگانی پتروشیمی، محسن احمدیان بازنشسته پتروشیمی، مرجان شیخ الاسلامی آل آقا، مدیر عامل شرکت بازرگانی دنیز و هترا تجارت، سید امین قرشی سروستانی و سام حامد ساعدیان از متهمان این پرونده هستند.
سید علیرضا حسینی، مدیر عامل شرکت پتروشیمی شانگهای، علی اشرف ریاحی، معصومه دری مدیرعامل شرکت بازرگانی پتروشیمی دفتر دبی، ابوالفضل ملکی شمس آبادی تولید کننده نایلون و نایلکس، سعید خیری‌زاده، مدیر مالی سابق شرکت بازرگانی پتروشیمی و محمدحسین شیرعلی از دیگر متهمان این پرونده به معاونت در اخلال کلان در نظام اقتصادی کشور متهم هستند.
بزرگ ترین کلاهبرداری در تاریخ ایران حدود شش میلیارد و 656 میلیون یورو بدهی دارد، یعنی سه برابر بدهی بابک زنجانی به وزارت نفت. این پرونده البته به گفته برخی منابع آگاه، محدود به پتروشیمی نیست و پا در بنادر ایران هم دارد.
آخرین رقمی که از بدهی های بابک زنجانی از سوی زهره رضایی، مشاور حقوقی زنجانی در امور بین الملل، اعلام شده بود، یک میلیارد‌و 967 میلیون‌و 500 هزار یورو (1967500000) بود. این رقم از سوی وزارت نفت حدود دو میلیارد یورو اعلام شد. در هر حال با وجود تناقض، کماکان رقم اعلامی از سوی این دو بخش، حدود چهار میلیارد یورو از رقمی که در کیفرخواست پرونده پتروشیمی اخیر مطرح شده، کمتر است؛ رقمی که به گفته قاضی مسعودی مقام، قاضی این پرونده، شش میلیارد و 656 میلیون یورو عنوان شد؛ یعنی سه برابر بدهی بابک زنجانی به وزارت نفت. این پرونده البته به گفته برخی منابع آگاه، محدود به پتروشیمی نیست و پا در بنادر ایران هم دارد.
دومین جلسه رسیدگی به اتهام مدیرعامل سابق شرکت بازرگانی پتروشیمی و ۱۳ متهم دیگر در شعبه سوم دادگاه ویژه به ریاست قاضی مسعودی مقام، آغاز شد. اتهام این افراد اخلال کلان در نظام اقتصادی کشور و تحصیل مال نامشروع از طریق ارز حاصل از صادرات به حساب‌های شخصی اعلام شده است.
