جین کوربین در میدل ایست آی نوشت: قاسم سلیمانی چه از نگاه متحدانش و چه از نگاه دشمنان، یکی از قدرتمندترین بازیگران منطقه خاورمیانه قلمداد می شود. به عنوان فرمانده سپاه قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران به مدت بیشتر از دو دهه، او مغز متفکر شطرنج راهبردی ایران در منطقه محسوب می شود. طی سالهای متمادی که برای بی بی سی از منطقه خاو میانه گزارش تهیه کرده ام، به تعقیب پیشرفت این فرمانده سایه نشین پرداخته ام که در پشت صحنه امور را کنترل میکند.
به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: ژنرال آمریکایی، دیوید پترائوس که طراح حمله آمریکا به عراق بود و سپس رییس سیا شد، می گوید: ما سلیمانی را به عنوان یک انسان بسیار توانمند، کاریزماتیک، ماهر، دارای صلاحیت حرفه ای می دانستیم.
شیخ جلال الصغیر، یکی از روحانیون شیعه عراقی که سالها سلیمانی را می شناخته و در کنار او جنگیده درباره او میگوید: او گنجی کمیاب است که کمتر می توان مانند او یافت و از لحاظ معنوی و آرمانی، تفاوت زیادی با فرماندهان خشن و سختگیر نظامی دارد.
یک شهید زنده
سلیمانی با زمینه تعلق به طبقه ای کارگر در مناطق حاشیه ای ایران، در دوران وقوع انقلاب اسلامی پا به عرصه جنگ گذاشت. او طی جنگ هشت ساله ایران و عراق که بسیاری از ایرانیان جان خود را از دست دادند، نام خود را به عنوان یکی از فرماندهان نظامی مطرح کرد. او به طریقی جان سالم به در برد تا داستان او به عنوان یک شهید زنده رقم بخورد. هنگامی که در سال ۲۰۰۳ آمریکا برای سرنگونی رژیم صدام به عراق حمله کرد، هدف کلیدی سلیمانی این بود که اطمینان حاصل کند عراق هرگز دوباره قادر نخواهد بود ایران را بی ثبات کند. او شروع به گسترش نفوذ خود در عراق کرد. هنگامی که شیعیان عراق برای مقابله با مهاجمان و نظامیان سنی به مبارزه مشغول شدند، ایران از آنها حمایت کرد.
سال ۲۰۰۷ و در اوج درگیریها، ژنرال جاناتان شاو، رهبری نیروهای بریتانیایی در بصره را بر عهده داشت. تنها در چند ماه چهل و یک نفر از سربازان او به وسیله تله های انفجاری مخفیانه در جنوب عراق کشته شدند. این یک بازی موش و گربه بود: شاو میگوید که ما میدانستیم آنها در حال ورود هستند اما قادر نبودیم مانع آنها شویم. با بزرگ شدن تجهیزات ما، بمب های آنها نیز بزرگتر شد. آن یک کمپین هراس افکنی محاسبه شده از سوی سلیمانی بود، نه یک جنگ تمام عیار بلکه فقط عملیاتی برای سرگرم کردن ما و اعلام اینکه بهتر است از اینجا بروید. بریتانیا بیش از ده سال است که بصره را ترک کرده اما نفوذ ایران در این شهر مانند سایر نقاط عراق هنوز پابرجاست.
بیرون از سایهها
زمین بازی در سال ۲۰۱۴ با هجوم داعش به سرتاسر عراق تغییر کرد و تسلیحات و مواضع ارتش عراق به تصرف این گروه درآمد. در حالی که غرب به کندی واکنش نشان می داد، سلیمانی که به سرعت تهدید داعش برای ایران را دریافته بود.
نوری المالکی، نخست وزیر سابق عراق میگوید: ما خواستار کمک ایران شدیم و ایران در کنار ما ایستاد که ما به خاطرش بسیار ممنونیم. سلیمانی آشکارا به رهبری جبهه نبرد مشغول شد. او از سایه بیرون آمد و با انتشار تصاویری که در کنار مبارزان گرفته بود، به قهرمانی در شبکه های اجتماعی تبدیل شد. وقتی بریتانیا و آمریکا در نهایت به جبهه جنگ با داعش پیوستند، خود را در کنار ایران یافتند. ژنرال آمریکایی، مک کریستال می گوید: اکنون داعش به نماینده شیطان تبدیل شده و سلیمانی شوالیه سفیدی بود که با آن میجنگید. حالا تا اندازه ای آمریکا هم در کنار او بود... اما این وضعیتی غریب بود که برای مدتی کوتاه ادامه داشت.
فرماندهان پیشمرگه می گفتند که وقتی خود را غرق در تسلیحات هر دو طرف یافتیم، دچار سردرگمی شدیم. محمد حاجی محمود، یکی از فرماندهان شناخته شده کرد میگوید وقتی سلیمانی یا مبارزان شیعه در یک منطقه بودند، نیروهای آمریکایی از حمایت هوایی خودداری میکردند. به گفته پترائوس منطق این کار این بود که از قدرت سلیمانی کاسته شود تا در سناریوی پساداعش، شبه نظامیان شیعه عراقی به مقامات رسمی این کشور پاسخگو باشند.
در نبرد با اسراییل
تحلیلگران غربی به من گفته بودند که هدف نهایی سلیمانی، احداث یک کریدور زمینی از تهران تا لبنان و سواحل مدیترانه است تا کمک ایرانی به متحدان ممکن شود. سال گذشته ارتش اسرائیل ادعا کرد که نیروهای سلیمانی یک پهپاد مسلح را وارد آسمانش کردند.
سلیمانی به چهرهای محبوب در ایران تبدیل شده است و حتی یک فیلم انیمیشن با عنوان نبرد برای خلیج فارس ساخته شده که در آن سلیمانی فرماندهی نبرد موفقیت آمیز علیه آمریکا را برعهده دارد. پروفسور علی انصاری، مدیر موسسه مطالعات ایران در دانشگاه سنت اندروز معتقد است: سلیمانی به نوعی تبدیل به یکی از قهرمانان اساطیری ایران شده است. یک شوالیه در دوران مدرن ملبس به زرهی درخشنده که با قدرت خالص اراده و طینت پاکش قادر است تمام شیاطین را مغلوب کند.
اما سلیمانی در اظهارات اخیر خود نیز گفته: شما جنگ را آغاز خواهید کرد اما ما هستیم که پایان آن را رقم می زنیم.