دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان تهران گفت: کمپهای غیرمجاز گاهی اوقات در یک خانه و با حضور ۲ تا ۳ پرسنل ایجاد شده و از چند معتاد با دریافت هزینه از خانوادههایشان نگهداری میکنند و متاسفانه هیچ پروتکلی را در خصوص معتادان رعایت نمیکنند.
محمدعلی اسدی (دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان تهران)، با اشاره به آسیبهایی که کمپ های غیرمجاز به معتادان وارد میکنند، گفت: کمپهای ترک اعتیاد غیرمجاز با گزارشات و شکایات مردمی و بازرسیهایی که صورت میگیرد، قابل شناسایی هستند. پس از بررسیها چنانچه این کمپها غیرمجاز اعلام شود، بهزیستی با همکاری پلیس این کمپها را پلمپ میکند و از آنجا که فعالیت این کمپها غیرقانونی است، ما اطلاع دقیقی از آمار آنها نداریم.
وی با بیان اینکه در حال حاضر در حدود ۲۰۰ مرکز ماده ۱۵ دارای مجوز و در حال فعالیت هستند، ادامه داد: کمپهای غیرمجاز گاهی اوقات در یک خانه و با حضور ۲ تا ۳ پرسنل ایجاد شده و از چند معتاد با دریافت هزینه از خانوادههایشان نگهداری میکنند و متاسفانه هیچ پروتکلی را در خصوص معتادان رعایت نمیکنند. تا زمانی که شکایتی از این کمپهای غیرمجاز نشود یا توسط پلیس یا بهزیستی شناسایی نشوند، امکان دسترسی به این کمپها وجود ندارد.
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان تهران درباره معتادان منع پذیرش نیز خاطرنشان کرد: در آییننامه تشکیل مراکز ماده ۱۶ که مصوب جلسه صد و سی و چهارم ستاد مبارزه با مواد مخدر است، قانونگذار مشخص کرده است که دستورالعمل فرآیند نگهداری معتادان متجاهر تدوین شود و تمامی مراحل از زمان دستگیری تا آزادی در این دستورالعمل ذکر شود. در این دستورالعمل که غربالگری به آن گفته میشود، باید مصادیق تجاهر مشخص شود که تعیین این مصادیق نیز برعهده اداره کل پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه است.
اسدی تصریح کرد: این دستورالعمل در حال حاضر نوشته شده و منتظر ابلاغ آن به دستگاهها هستیم. در این دستورالعمل به طور کامل قید شده است که هر دستگاه در هر مرحله از جمعآوری معتادان متجاهر چه وظایفی را برعهده دارد. در این دستورالعمل تمامی مراحل از جمله حمل و نقل معتادان متجاهر به بیمارستانها نیز قید شده است.
وی با اشاره به اقدامات مرکز غربالگری گفت: افرادی که به مرکز غربالگری اعزام میشوند، شامل چند دسته میشوند؛ یک عده معتادان متجاهری هستند که منع پذیرش هستند و یک عده نیز شامل افرادی است که اعتیاد ندارند و منع پذیرش هستند. معتادان منع پذیرش که دارای بیماری هستند، توسط بهزیستی به بیمارستان اعزام میشوند و هزینه درمان آنها نیز از پروتکل ماده ۱۶ پرداخت میشود. در حال حاضر نیز برخی از بیمارستانها به معتادان متجاهر بیمار خدمات ارائه میکنند، اما افراد بیخانمانی همراه با معتادان متجاهر نیز دستگیر میشوند که معتاد نیستند و ستاد مبارزه با مواد مخدر نمیتواند برای این افراد تعیینتکلیف کند.
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان تهران ادامه داد: حتی اگر ستاد مبارزه با موادمخدر این افراد غیرمعتاد بیمار را به بیمارستان منتقل کند و تحت درمان قرار گیرند، برای مرخص شدن این افراد بیمارستان با مشکل مواجه میشود، چراکه نه بیمار میتواند در بیمارستان برای مدت طولانی بماند و به اصطلاح رسوب کند و نه اینکه بیمارستان میتواند بیمار را بیرون کند. یا چنانچه برای انجام عمل جراحی نیاز به رضایتنامه باشد، بیمارستان با مشکل مواجه میشود، چراکه خانوادهای برای اعلام رضایت وجود ندارد.
اسدی تصریح کرد: رسیدگی به این افراد جزء امور حسبیه میشود و دادستانی موظف به انجام اقدامات لازم برای این افراد است و مسائل حقوقی مربوط به خود را دارد. ما نیز منتظر هستیم تا دستورالعمل غربالگری همه این موضوعات به طور کامل مشخص و ابلاغ شود تا در زمانی که پلیس معتادان متجاهر را جمع آوری میکند و تحویل بهزیستی میدهد، بهزیستی بر اساس این دستورالعمل اقدام به پذیرش این افراد کند.
وی همچنین درباره بیمه معتادان متجاهر نیز گفت: متاسفانه در این بخش نیز با مشکلاتی مواجه هستیم، چراکه این افراد هیچ هویت مشخصی ندارند، این افراد از زمانی که وارد مراکز ما میشوند تا زمانی که میخواهند از مرکز خارج شوند، ۱۰ اسم به ما میدهند و شناسنامه و اوراق هویتی نیز ندارند، حتی اثر انگشت این افراد به دلیل مصرف مواد از بین رفته است، از همینرو نمیتوانیم برای این افراد اقدام مناسبی انجام دهیم، آنها دارای هزاران مشکل هستند.
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان تهران با اشاره به تشخیص هویت معتادان متجاهر از طریق عنبیه گفت: این طرح در حال حاضر درحال انجام است و همه افرادی که جمعآوری شدهاند، از طریق عنبیه چشمشان مورد شناسایی قرار میگیرند، اما این کار هم دارای مشکلاتی نیز است.
اسدی در بخش دیگری از صحبتهایش با اشاره به افراد منع پذیرش غیرمعتاد خاطرنشان کرد: این افراد اگر بیش از ۶۵ سال داشته باشند، بهزیستی متکفل این افراد است، اما اگر چنانچه این افراد دارای بیماری باشند قطعا باز مشکلاتی ایجاد خواهد شد، چراکه بحث درمان آنها مطرح میشود؛ اگر این افراد با آمبولانس به بیمارستان اعزام شوند، بیمارستان میتواند براساس آن سهمی که برای بیمار از وزارت بهداشت دریافت میکند به این افراد خدمات دهد، اما چنانچه بیمار با وسیله دیگری غیر از آمبولانس به بیمارستان منتقل شود، غیراورژانسی است و پذیرش اورژانس نمیشود. بنابراین مشکلات بسیاری در این زمینه وجود دارد و باید برای آن راهحل اساسی در نظر گرفته شود.
وی ادامه داد: مراکز ماده ۱۶ قوانین و الزاماتی دارد، از سوی دیگر در بیمارستان نیز باید یک سری پروتکلها را رعایت کرد، بنابراین نمیتوانیم این افراد غیرمعتاد را که در طرحها جمعآوری میشوند و منع پذیرش بوده و بعضا دارای بیماری نیز هستند، در مراکز ماده ۱۶ و در بیمارستان نمیتوان نگهداری کرد، از همینرو معتقدم باید برای این افراد مکانهایی مانند نقاهتگاه که نه بیمارستان است و نه مراکز ماده ۱۶ ایجاد شود تا بتوانیم از این افراد در آنجا با حضور چند پرستار نگهداری کنیم تا هم در آنجا زندگی کنند و هم درمان شوند.