رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به مصرف دخانیات به عنوان اولین علت قابل پیشگیری از مرگ و میر در دنیا، گفت: با مصرف دخانیات حدود ۴ هزار ماده سمی وارد بدن شده و تمامی ارگانهای بدن دچار بیماری میشوند.
غلامرضا حیدری همزمان با هفته جهانی بدون دخانیات اظهار کرد: امسال شعار روز جهانی بدون دخانیات از سوی سازمان بهداشت جهانی با عنوان "دخانیات و تأثیر آن بر بیماریهای ریوی" نامگذاری شده، بنابراین باید برنامهریزیها، اطلاع رسانی و آگاه سازی عموم جامعه در مورد بیماریهای ریوی و تأثیر دخانیات بر سلامت افراد اجرا شود.
وی با بیان اینکه عامل بروز ۷۵ درصد بیماریهای ریوی استنشاق دود دخانیات است، تصریح کرد: متأسفانه علاوه بر خود مصرف کننده دخانیات، اطرافیان وی نیز در معرض آسیبهای شدید ریوی قرار دارند. حتی تحقیقات جدید ثابت کرده، مصرف دخانیات خارج از محیط خانه نیز به واسطه باقی ماندن دود دخانیات بر روی پوست و لباس فرد مصرف کننده به اطرافیان وی به خصوص خردسالان آسیب وارد کرده و آنان را در معرض بیماریهای ریوی قرار میدهد.
رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات با اشاره به آمار مصرف دخانیات در کشور، عنوان کرد: بر اساس مطالعات صورت گرفته حدود ۱۲ درصد کل جامعه مصرف سیگار دارند که اگر آمار مصرف قلیان را نیز اضافه کنیم، این عدد به حدود ۲۰ درصد افزایش پیدا میکند.
وی با بیان اینکه آمار مصرف سیگار در خانمها و آقایان متفاوت است، ادامه داد: حدود ۲۰ درصد آقایان و حدود ۲ تا ۳ درصد خانمها مصرف سیگار روزانه دارد که در کل عددی حدود ۱۲ یا ۱۱ درصد افراد بالای ۱۵ سال جامعه را تشکیل میدهد.
حیدری با اشاره به آمار بالای مصرف قلیان در خانمها و آقایان، اظهار کرد: حدود ۳۰ درصد خانمها و حدود ۳۵ درصد آقایان مصرف قلیان دارند که این عدد میتواند به واسطه بیماری زایی سنگینتر مصرف قلیان در زمینه مشکلات ریوی بسیار چشمگیر و مهم باشد و در نتیجه اجرای برنامههای کنترل دخانیات باید هر دو این پدیدهها یعنی سیگار و قلیان را تحت تأثیر قرار دهد تا بتوان شرایط بهتری در جامعه ایجاد کرد.
وی همچنین به آمار مصرف دخانیات در بین دانشجویان اشاره و تصریح کرد: آمار مصرف دخانیات در قشر تحصیلکرده تفاوتی با عموم جامعه ندارد، البته دانشجویان به واسطه جوانی، در پیک مصرف دخانیات قرار دارند و افزایش آمار مصرف دخانیات در این قشر ارتباطی با دانشجو بودن ندارد. با این حال آگاهیهایی که از طریق علم آموزی به این قشر داده میشود نیز نتوانسته باعث کاهش این آمار شود.
وی با اشاره به رسالت مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات، گفت: مرکز تحقیقات کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اجرای برنامههای پژوهشی، تولید آمار و مستندات و ارسال آن به وزارت بهداشت یا ستاد کشوری کنترل دخانیات، اطلاعات لازم برای برنامه ریزی و تصمیم گیری را در اختیار مجریان برنامههای کنترل دخانیات یا متولیان اصلی آن در وزارت بهداشت قرار میدهد.
حیدری با اشاره به جمعآوری آمار و اطلاعات مرتبط با مصرف دخانیات در کشور توسط این مرکز تحقیقاتی، تصریح کرد: با جمعآوری و آنالیز اطلاعات مربوط به اجرای قانون کاهش مصرف دخانیات، شیوع مصرف دخانیات و خدمات ارائه شده در مورد ترک دخانیات، میتوان برنامههای مناسبتری برای ترک دخانیات به صورت فردی، گروهی یا اینترنتی و تلفنی ارائه کرد.
وی همچنین در رابطه با سرانجام اجرای قانون جامع کاهش مصرف دخانیات در کشور، عنوان کرد: در حالی که بیش از یک دهه از تصویب قانون جامع کاهش دخانیات میگذرد، هنوز این قانون به صورت کامل در تمامی بندها اجرایی نشده و مجلس شورای اسلامی و ستاد کشوری کنترل دخانیات به عنوان ناظر و مجری باید در مورد نحوه اجرای بندهای مختلف این قانون دقت و اهتمام بیشتری به خرج دهند.
رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات با اشاره به نقایص اجرای قانون جامع کاهش مصرف دخانیات، اظهار کرد: به عنوان نمونه انتشار هشدارهای بهداشتی بر روی پاکتهای سیگار به صورت کامل اجرا نشده، به عبارت دیگر این تصاویر آنگونه که باید تأثیرگذار و هشدار دهنده نیست و باید هر شش ماه یک بار به روش مؤثری تغییر کند تا مصرف کننده به آن عادت نکند، که متأسفانه این اصول رعایت نمیشود.
حیدری در خاتمه با بیان اینکه مهمترین راهکار کاهش مصرف دخانیات افزایش قیمت آن است، تصریح کرد: اینکه گفته میشود افزایش قیمت دخانیات باعث افزایش مصرف قاچاق میشود در دنیا ثابت شده نیست؛ در حالی که مطالعات تحقیقاتی در بسیاری از کشورها ثابت کرده که افزایش قیمتها میتواند تا ۱۰ درصد باعث کاهش مصرف دخانیات در جامعه شود و این چیزی است که باید مورد توجه مسئولان قرار بگیرد.