محمدرضا رمضانی تهیهکننده سریال «ملک سلیمان نبی(ع)» ضمن تشریح ضرورتهای ساخت ادامه این فیلم سینمایی در قالب مجموعه تلویزیونی، از برنامهریزی پنج ساله برای این پروژه خبر داد.
سریالهای تاریخی با هر موضوع و سوژهای از جذابیت خاصی برای مخاطب برخوردار هستند و در چند دهه اخیر هم آثار ماندگاری در تلویزیون با محوریت شخصیتهای مذهبی و تاریخی ساخته شده که برخی از آنها هنوز که هنوز است در میان مردم عادی و خواص طرفداران بسیاری دارد.
فیلم سینمایی «ملک سلیمان» به کارگردانی شهریار بحرانی و تهیهکنندگی مجتبی فرآورده در سال ۸۹ ساخته شد و قرار بود قسمتهای دوم و سوم این فیلم نیز بهصورت سینمایی ساخته شود. حالا محمدرضا رمضانی که ابتدا قرار بود نسخههای سینمایی این اثر را در همکاری با مجتبی فرآورده بسازد، سراغ ساخت سریالی تلویزیونی «ملک سلیمان» رفته و قرار است تیمی از چند کارگردان این مجموعه الف ویژه را با نام «ملک سلیمان نبی» در تلویزیون به تولید برسانند.
محمدرضا رمضانی تهیهکننده تلویزیون که پیش از این سابقه تهیهکنندگی مستند و مدیریتهای گوناگون همچون مدیرکل امور اجرایی و رسیدگی و مدیرکل تحلیل و بررسی حوزه ریاست سازمان صدا و سیما، قائم مقام شورای معارف سیما، مشاور رئیس مرکز تولید و فنی سیما، مدیر تأمین برنامه شبکه قرآن سیما، مدیر پشتیبانی تولید شبکه دو سیما و … داشته، چندی است که با تمرکز بر تهیه و تولید آثار فاخر مذهبی پژوهش بنیان به دنبال طراحی و اجرای ساز و کاری عملیاتی و کاربردی در این زمینه است.
گفتگو با این تهیهکننده را درباره دلایل ساخت نسخه تلویزیونی «ملک سلیمان نبی» و نیز روند طراحی و آمادهسازی آن را در ادامه میخوانید:
* چه شد که تصمیم گرفتید ادامه فیلم سینمایی «ملک سلیمان نبی» را در قالب سریال بسازید؟
ابتدا قرار بود بنده قسمت دوم و سوم سینمایی «ملک سلیمان» را بسازم و طی جلساتی با شهریار بحرانی و مجتبی فرآورده کارگردان و تهیهکننده قسمت نخست این فیلم داشتیم قرار شد هریک کارهایی را به موازات جلو ببرند اما بعد از مدتی ضرورت ساخت این اثر در قالب یک سریال بیشتر نمود پیدا کرد. بعد از آن ما جلسهای هم با عبدالعلی علی عسکری رییس صداوسیما برگزار کردیم و او درخواست کرد فعلاً روی همین فیلمنامه سریال تلویزیونی کار کنیم.
بعد از آن با موافقت رییس صداوسیما جلسهای هم با حسین کرمی رییس سیما فیلم داشتیم که اسفندماه سال گذشته برگزار شد و به موضوع سریال «ملک سلیمان نبی» پرداختیم.
*اکنون این سریال در چه مرحلهای است؟
در حال حاضر طرح تصویب شده است و ما منتظریم تا برآورد انجام و فیلمنامه متناسب با سریال نوشته شود. گروهی زیر نظر شهریار بحرانی درباره سریال تحقیق میکنند و خود بحرانی فیلمنامه را مینویسد. ما یک سال برای نگارش فیلمنامه و چهار سال برای تولید در نظر گرفتهایم و در مجموع پنج سال در نظر گرفته شده است اما این پنج سال قرار است کاهش یابد چون در نظر داریم سریال را با سه گروه بسازیم.
*پس از موفقیت بخش نخست فیلم سینمایی «ملک سلیمان نبی»، گمانه زنیهای زیادی در خصوص تولید قسمت دوم آن انجام شد که با مخالفتهای زیادی همراه بود اما شما به عنوان تهیه کننده قسمتهای دوم و سوم سینمایی و سریال تلویزیونی آن همچنان در تولید و به ثمر رساندن آن اصرار دارید، چرا؟
به دلیل مقاربت مؤلفههای بخش دوم این اثر با شرایط حکومت اسلامی. اگر بخواهم سادهتر شرح بدهم اینکه بیشتر عمر حضرت سلیمان (ع) با مُلک و مُلکداری پیوند خورده است و به محبت خدا، نظام ما نیز در چنین موقعیتی قرار دارد و ضروری است که جامعه امروز بشری با یک الگوی قرآنی از «ساختار حکومت خدایی» آشنا شود.
راه نجات بشر در فتنههای آخرالزمان در این سریال به زیبایی ترسیم میشود؛ طبق آیات قرآن، سلیمان (ع) برای همیشه تاریخ، تکلیف مبارزه انسان با شیاطین و بدیها را مشخص کرده در معرض دید قرار داده است تنها راه حل نجات فرهنگی جامعه امروز ما بازگشت به الگوی قرآنی برپایی حکومت و ملکداری در زمان سلیمان (ع) است که در حقیقت این دوران ثمره کل دوران موسایی (ع) است. یعنی حضرت یوسف (ع) و حضرت موسی (ع) زمینه سازی های لازم برای تشکیل این حکومت را فراهم کردهاند. همچنین راه نجات بشر در فتنههای آخرالزمان در این سه گانه و سریال به زیبایی ترسیم میشود. طبق آیات قرآن، سلیمان (ع) برای همیشه تاریخ، تکلیف مبارزه انسان با شیاطین و بدیها را مشخص کرده در معرض دید قرار داده است.
*از آنجایی که سلیمان نبی (ع) به قوا و نیروهای خاصهای مجهز بودهاند، قاعدتاً نقش مردم در چنین حکومتی کمرنگ به نظر میرسد و از این منظر به نظر الگوی مناسبی برای جامعه امروز ما به شمار نمیآید و نمیتواند هم ذات پنداری مخاطب را برانگیزد.
شاید در ظاهر این چنین به نظر برسد اما این تلقی، سطحی است که تا به تصویر کشیده نشود حقیقت آن عیان نمیشود. شما زمانی که وارد بطن موضوع بشوید، میبینید که در جامعه سلیمانی، مردمانی فهیم، متحد و همراه با ولیِّ زمان در مسیر رشد و تعالی، راه میپیمایند و مردم بسیار کارآمدند که این شرایط با جامعه امروز ما سنخیت زیادی دارد و در این قالب میتوان یک جامعه الگو و مورد تأیید خداوند را عرضه کرد، تا همگان با رفتارها، قوانین و نقاط قوت و ضعف، فرصتها، تهدیدها و آداب همراهی با ولیّ در مسیر پیشِ روی انقلاب تا رسیدن به مقصد نهایی که همان تشکیل حکومت امام زمان (عج) آشنا شوند.
ضمناً در طول شکلگیری انقلاب و دوران دفاع مقدس و در مقاطع مختلف انقلاب تا به امروز، مردم ما نیز بسیار زیاد از امدادهای غیبی و نصرتهای خاصه خداوندی بهره بردهاند و از گذرگاههای مهم و حساس و خطرهای بنیان کنی که دشمنان اسلام برای نابودی انقلاب اسلامی طراحی کرده بودند به سلامت عبور کردهاند.
*جامعه ما در حال تجربه دوره سخت و پر چالشی است که به اعتقاد بسیاری از جامعهشناسان گذار از آن در هالهای از ابهام قرار دارد، پرداختن به حکومت سلیمان نبی (ع) در چنین شرایطی الویت قابل قبولی به نظر نمیرسد، در حالی که میتوان به موضوعات بکرتری در حوزه مدل سازی اسلامی پرداخت.
زمانی که ما به همراه دوست عزیز و فرزانهام آقای شهریار بحرانی در حال ساخت مستند «حجاب، راه رستگاری» بودیم، بسیاری با گستردگی و پرداخت به موضوع پروژه موافق نبودند، چون اعتقاد داشتند که در مورد حجاب زیاد حرف زده شده و ساخت چنین مستندی با صرف زمان و هزینه زیاد چندان مفید فایده نخواهد بود. چرا؟ چون از زیرساختهای استدلالی و مفهومی کار اطلاع نداشتند و تصورشان از چنین برنامهای الگوهای کلیشهای رایج بود اما به لطف خدا زمانی که پخش کار آغاز شد، چون بر پایه تحقیقات عالمانه قرآنی و مطابق فطرت انسانی و توجه به مباحث روانشناسی و جامعه شناختی و به روز بنا شده بود، توانست مخاطبان زیادی را با خود همراه کند و به گواه صاحبنظران منظر تازهای را در این خصوص بگشاید.
در ملک سلیمان (ع) نیز با تحقیقات گسترده و عالمانهای که صورت گرفته است به این حقیقت رسیدهایم که راه نجات بشر در فتنههای آخرالزمان فقط و فقط در این دوران به زیبایی قابل تصویر است. دورانهای قبل، دوران حیرت و سرگشتگی است مردمانی که ولی و پیامبران خود را آزار و اذیت میکردند اما دوران سلیمانی (ع) دوران رسیدن به تبعیت از ولی زمان و ایجاد ساختار حکومت ایده آل و خدایی است لذا با شرایط فعلی انقلاب ما قرابت زیادی دارد.
*اگر این استدلال شما را بپذیریم، مسئله دیگری لاینحل باقی میماند و آن هم اینکه فیلم سینمایی ملک سلیمان (ع) یکبار ساخته شده و چه لزومی دارد باز هم به آن پرداخته شود. آنهم در قالب یک اثر سینمایی و یا سریال که حتماً پر هزینه هم خواهد بود؟
فیلم سینمایی ملک سلیمان (ع) از ابتدا با یک سه گانه طراحی شده بود که فقط یک قسمت آن ساخته شد. لذا تبیین شرایط و اتفاقات زمان سلیمان نبی (ع) فراتر از یک فیلم سینمایی است. بنابراین با تکمیل فیلم و تولید سریال ملک سلیمان نبی (ع) ما میتوانیم به تبیین فتنههای مختلف شیاطین انسی و جنّی و هجوم انحرافات اعتقادی و آخرالزمانی پرداخته که در حال حاضر، سینمای غرب با تمام توان خویش به آن دامن میزند.
در طول تاریخ، منشأ تمام فتنهها و فتنهگریهای شیاطین، یکی بوده و آن چیزی به غیر از «جدا کردن مردم از ولایت» در هر زمان نیست و امروز نیز مصادیق آن را به وضوح مشاهده میکنیم گزندی که ثابت میکند در طول تاریخ، منشأ تمام فتنهها و فتنهگریهای شیاطین، یکی بوده و آن چیزی به غیر از «جدا کردن مردم از ولایت» در هر زمان نیست و امروز نیز مصادیق آن را به وضوح مشاهده میکنیم. این گونه روشنگریهای غیرمستقیم، بسیار موردنیاز جامعه امروز ما و دیگر جوامع دینی است، از سوی دیگر مراحل برپایی یک حکومت الهی و مورد تایید و تاکید خداوندی در این سریال به تصویر کشیده میشود.
در حقیقت باید بگویم که تمام آن دوران با شکوه و سفرهای مردم بر بساط سلیمانی و برپایی برج آبگینه همه و همه برای رشد مردم است. یعنی تمام آن جلال برای اکرام انسان است و لزوم تولید فیلم و سریال ملک سلیمان نبی (ع) در این زمان به عنوان یک اثر استراتژیک فرهنگی برای تعالی جامعه است. اگر با موضوع از منظر قرآن بدرستی آشنا شویم خواهیم دید که جامعه سلیمانی با صبوری به سرانجامی جالب و متعالی میرسند.
* چه توجیه فرهنگی و یا اقتصادی میتواند داشته باشد که در چنین شرایطی، سازمان صدا و سیما سریال ملک سلیمان (ع) را به عنوان گزینههای پیشنهادی مورد بررسی قرار دهد؟
تولید این سریال، بستر مناسبی را پیشِ رویِ رسانه ملی قرار میدهد تا با پرداخت شایسته و مناسب و هنرمندانه به این موضوع، زمینه رشد و بالندگی معرفتی جامعه و اعتلای ارزشهای انقلابی را بیشتر فراهم کند و جامعه را در عرصه مقابله با تهاجم فکری و فرهنگی و اقتصادیِ دشمن تقویت نموده و موجبات تحکیم همبستگی عمومی در تداوم گامهای پیشِ روی انقلاب اسلامی، حول محوریت ولایت فقیه را فراهم آورد که این از رسالتهای محوری رسانه ملی است.
از سوی دیگر با تولیدات گسترده هالیوودی همگان شاهدیم که رسانههای غربی سعی دارند این الگوی حکومتی خدایی را با فرمولهای اداره جامعه سکولار مخدوش کنند و دسترسی مردم را به این سیستم و ساختار نجات بخش که در نقطه اوج آن حکومت خدایی امام زمان (عج) است غیر ممکن جلوه دهند.
بنابراین سبک زندگی قرآنی سلیمان نبی (ع) تنها راهکار نجات انسان امروزی از سبک زندگی یهودی آمریکایی است. از سوی دیگر از منظر اقتصادی وقتی در هالیوود پروژههای سنگینی مانند جنگ ستارگان، هری پاتر و … ساخته میشوند اهل اقتصاد از این پروژهها بهره برداریهایی مختلفی به صورت پارکهای موضوعی یا تم پارک میکنند؛ رایزنیهایی در این خصوص با مبادی ذیربط برای پروژه «سلیمان لند» نیز انجام شده است و در حال حاضر یک تیم متخصص و قوی شامل بخشهای مفهومی، مهندسی، طراحی هنری، معماری، هوش مصنوعی و اقتصادی در حال برنامه ریزی و طراحی هستند.
*همانطور که مطلع هستید تهیه و تولید پروژههای سنگین تاریخی، فراز و فرود بسیاری دارد و نقش تهیهکننده به عنوان مهمترین عنصر تولید بسیار مهم است. چه تدبیری برای تهیه و تولید سریال ملک سلیمان نبی (ع) دارید؟
پروژههای الف ویژه نیازمند یک کارگروه قوی تولید هستند. به یاری خدا ما بنا داریم برای نخستین بار در ایران با سیستمی وارد تولید شویم که در کوتاهترین زمان ممکن و با استفاده حداکثری از ظرفیتهای تجهیزاتی و نیروهای متخصص داخلی و با استاندارد جهانی پروژه را به پایان برسانیم. به همین منظور با نظر آقای شهریار بحرانی گروه جلوههای ویژه ترودان به مدیریت مهندس زرین را دعوت کردیم تا با شناسایی و بهره برداری از تمام استعدادهای داخلی به موازات فاز اول تحقیقات و نگارش فیلمنامه، ساخت پریویژوال یا استوری ریل را شروع کنند.
قدمهای خوبی هم به همت دوستان برداشته شده و حتی یک نسخه سینمایی به مدیریت هنری آقای عبدالحمید قدیریان در دست اقدام است. ساخت این پریویژوال ها، کار تهیه و تولید را به مراتب آسانتر از سیستم سنتی میکند. همچنین با توجه به گستردگی و حجم عظیم کار یک گروه تهیه و تولید با تجربه و توانمند از جمله دوستانی چون آقای محسن علی اکبری (تهیه کننده سریالهای اصحاب کهف، مریم مقدس، نردبام آسمان و …) و آقای محمد صادق آذین (مدیر تولید سریال یوسف پیامبر و بسیاری از فیلمهای سینمایی) در این پروژه حضور دارند. و چون اعتقاد داریم این یک پروژه ملی و بین المللی است بنا داریم به میزان پیشرفت کار از تمام دانش و تجربیات سایر دوستان قدرتمند در حوزه تولید فیلم و سریال الف ویژه نیز استفاده کنیم.
*با توجه به موقعیت کنونی و دست اندازهای پیش رو، چه چشم اندازی را برای این طرح متصور هستید؟
امید است با توجه به اهمیت استراتژیک این فیلم و سریال، مسئولان فکری و فرهنگی کشور در گام دوم انقلاب اهتمام اساسی ورزیده تا به یاری خداوند متعال، از حداکثر توان کشور استفاده و کاری همه جانبه و بدون نقص تهیه و تولید شود. انشاءالله محصول نهایی این خواهد بود که با توکل به خداوند تبارک و تعالی، برای اولین بار، جمهوری اسلامی ایران، الگوی حکومت الهی و اسلامی را از منظر قرآن کریم به تمام جهانیان عرضه کند. به هر حال جامعه در این زمانه نیاز به پلکان ارتقا و نیاز به تربیت دارد و همچنین نیاز به الگویی برای حکومت.