سخنگوی وزارت امور خارجه ژاپن، دیدگاه این کشور شرق آسیا را در مورد اینستکس، سازوکاری که بین ایران و سه کشور اروپایی عضو برجام جهت بهره‌مندی تهران از مزایای برجام پس از خروج آمریکا از این توافق بین المللی در حال شکل گرفتن است را تشریح کرد.
تاکشی اوسوگا در گفت‌وگو با ایسنا، در پاسخ به این سوال که آیا ژاپن تمایلی برای پیوستن به سازوکار اینستکس جهت تسریع انجام مبادله اقتصادی بین دو کشور را دارد، اظهار کرد: تصور من این است که اینستکس به مرحله نهایی نرسیده و بنابراین نمی‌توانم در مورد آن نظر بدهم.
وی در پاسخ به این سوال که اگر این سازوکار نهایی شود آیا در آن زمان ژاپن تمایلی به سازوکار خواهد داشت؟ که وی در پاسخ گفت: این یک سوال براساس فرضیه است و من در حال حاضر نمی‌توانم در مورد آن اظهار نظری در حال حاضر بکنم.
به گزارش ایسنا، پس از خروج آمریکا از برجام، سه کشور اروپایی عضو برجام (فرانسه، آلمان و انگلیس) برای متقاعد کردن ایران جهت ادامه حضور در این توافق بین المللی، تدوین سازو کار اینستکس را پیشنهاد کردند که اکنون با گذشت یک سال هنوز این سازو کار علیرغم فشار و درخواست ایران اجرایی نشده است و در مقابل این سه کشور تاکید دارند که در حال تلاش برای کامل کردن این سازو کار هستند.
در همین راستا هفته گذشته رئیس آلمانی این سازو کار همراه با «هایکو ماس» ، وزیر امور خارجه دولت برلین به تهران آمد و مقامات ایرانی متناظر این سازوکار در تهران دیدار کرد.
در پی این دیدار، سفارت انگلیس در تهران روز پنچ شنبه هفته گذشته با انتشار بیانیه‌ای درباره مذاکرات اخیر صورت گرفته بر سر اینستکس اعلام کرد: سفرای انگلیس، فرانسه و آلمان این هفته در ایران پذیرای نمایندگان اینستکس و متخصصان فنی E3 برای مذاکرات مرتبط با متخصصان و شرکای ایرانی بودند. این مذاکرات که توسط سازمان پشتیبانی فنی و تبادل اطلاعات اتحادیه اروپا (EU TAIEX) تأمین می‌شوند – کمک کرده‌اند تا تلاش‌های مشترک‌مان برای اطمینان از این که تجارت با ایران بر مبنای قوانین بین‌الملل و اتحادیه اروپا و نیز از طریق ساز و کار ویژه مالی اینستکس ادامه پیدا کند مؤثر واقع شوند.
همچنین در ادامه این بیانیه آمده است: ما فشار اقتصادی را که مردم ایران با آن مواجه هستند درک می‌کنیم. ما متعهد هستیم که با ایران همکاری کنیم تا اجرایی کردن اولین تبادل اینستکس هر چه زودتر محقق شود. تبادلات این چنینی متخصصان بهترین راه برای حرکت در تحقق هدف مشترک‌مان برای تسهیل تجارت قانونی و روابط اقتصادی با ایران است. با در نظر گرفتن موارد اشاره شده، هر دو طرف بر سر راهکاری برای تسریع بخشیدن به این روند توافق کرده‌اند.
به گزارش ایسنا، براساس آنچه که اعلام شده هدف از ایجاد این کانال مالی ویژه، دادن امکان به شرکت‌های اروپایی برای تجارت با ایران بدون نیاز به استفاده از مجاری متعارف مالی است که به خاطر تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی ارتباط خود را با ایران محدود کرده‌اند.
این سازوکار بهمن ماه سال گذشته در فرانسه به ثبت رسید، اداره آن را آلمان برعهده گرفته و قرار است هر سه کشور (آلمان، انگلیس و فرانسه) منابع مالی آن را تأمین می‌کنند.
هنوز به صورت دقیق و نهایی نحوه کار و چگونگی استفاده از ترتیبات جدید و چگونگی دسترسی به آن اعلام نشده است اما آنچه قطعی است اینکه در مبادلات آن از دلار آمریکا استفاده نخواهد شد.
تاکنون برخی از شرکای اقتصادی ایران از تمایل‌شان برای پیوستن به این سازوکار در صورت نهایی شدن آن خبر داده‌اند چنان که در چند روز پیش «ولادیمیر چیزوف»، نماینده دائم روسیه در اتحادیه اروپا در گفت‌وگو با خبرگزاری اینترفاکس اعلام کرد که مسکو در حال رایزنی با کشورهای اروپایی جهت ملحق شدن به ساز و کاری است که اروپایی‌ها برای تسهیل تجارت با ایران تأسیس کرده‌اند.
