رئیس اتحادیه صنف مشاوران املاک تهران از دستورالعمل جدید این اتحادیه مبنی بر «توقف اجاره خانه‌های گران» در پایتخت خبر داد و گفت: «با توجه به اینکه رئیس جمهوری از قیمت ۳۰ درصدی نرخ اجاره بها خبر داده است، موجران باید زیر این قیمت پیشنهادات خود را مطرح و از نرخ اعلامی دولت بالاتر نروند.»
حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی، ۲۹ تیر ماه طی سخنانی در «نشست با مدیران ارشد بخش مسکن» ضمن انتقاد از «گزارش‌ها و اعداد و ارقامی که در زمینه افزایش اجاره‌بها از سوی برخی رسانه‌ها منتشر می‌شود»، گفته بود: «براساس آمار وزارت راه و شهرسازی در بخش مسکن استیجاری به طور متوسط در تهران میزان اجاره بها ۳۰ درصد افزایش یافته که این رقم امیدوارکننده است.»
او گفت که این میزان افزایش اجاره بها «مطلوب نبوده اما در عین حال با آمار و ارقامی که این روزها منتشر می‌شود، متفاوت است.»
در همان نشست، روحانی گفت که شهرداران کلان‌شهرها باید طرحی برای «اجاره ارزان مسکن» به «اقشاری برنامه ریزی کنند که تحت فشار اقتصادی هستند.»
یک هفته بعد از این سخنان رئیس دولت دوازدهم، روز شنبه ۵ مرداد ماه مصطفی قلی‌خسروی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران، با اشاره به سخنان روحانی، تاکید کرد که چون «در این جلسه رییس جمهوری از قیمت ۳۰ درصدی نرخ اجاره بها خبر داده است، موجران باید به زیر این قیمت پیشنهادات خود را مطرح و از نرخ اعلامی دولت بالاتر نروند.»
قلی‌خسروی حتی خبر داد که «اکنون افزایش ۳۰ درصدی درغالب یک دستورالعمل به بنگاه‌های املاکی ابلاغ شده است و از اعضای صنف اتحادیه املاک می‌خواهیم که این پویش خودجوش را ادامه دهند و فروش و اجاره خانه‌هایی با نرخ‌های غیرمتعارف را متوقف کنند.»
رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران البته گفت که «در سال ۱۳۹۷ شاهد رشد بیش از ۱۰۰ درصدی قیمت مسکن بودیم، و وزارت راه و شهرسازی و بانک مرکزی از رشد ١١٢ درصدی قیمت مسکن خبر دادند که این موضوع از عوامل اصلی رشد اجاره‌بها بوده است.»
او گفت که «شاخص اصلی اجاره‌بها را قیمت مسکن تعیین می‌کند اما اکنون که وارد دوره کسادی شده‌ایم به تبع باید نرخ اجاره هم کاهش یابد.»
قلی‌خسروی البته در خصوص میزان افزایش اجاره‌بها در مناطق مختلف شهر تهران، گفت: «سامانه‌ای وجود ندارد که میزان نرخ اجاره‌بها را در مناطق مختلف شهر و یا به طور کلی در سطح استان تهران نشان دهد و شرایط کلی اقتصادی کشور می‌تواند چراغ سبزی به کاهش یا افزایش قیمت‌ها باشد.»
هفته گذشته بانک مرکزی ایران در گزارش تحولات بازار معاملات مسکن شهر تهران» اعلام کرد: «در خردادماه سال ۱۳۹۸ متوسط قيمت يک متر مربع زيربنای واحد مسکون معامله شده از طريق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران ۱۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان بود که نسبت به ماه قبل ۴/۹ و نسبت به خرداد ماه مشابه سال قبل یعنی خرداد ماه ۱۳۹۷ معادل ۱۰۴/۳ درصد افزايش نشان می‌دهد.»
در گزارش بانک مرکزی آمده است که بررسی شاخص کرايه مسکن اجاری در شهر تهران در خرداد ماه ۱۳۹۸ نسبت به خرداد سال گذشته موید افزایش ۲۳ درصدی و شاخص کرايه مسکن اجاری در کل مناطق شهری در خردادماه ۱۳۹۸ نیز معادل ۷/۲۰ درصد نسبت به خرداد سال گذشته افزایش داشته است.
حسام عقبایی، نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران، اما به استناد آمارهای استخراجی «بر اساس کد رهگیری» در پایتخت، تاکید دارند که «طی سال جاری متوسط رشد نرخ اجاره مسکن در شهرهای بزرگ بر اساس قراردادهای ثبت شده در سامانه املاک و مستغلات ۲۵ تا ۳۰ درصد» افزایش داشته و در برخی مناطق رشد اجاره بها از این مرز هم عبور کرده است.»
او تاکید کرد که این آمار «بر اساس کد رهگیری صادر شده برای قراردادهای اجاره» استخراج شده و این درحالی است که «برای بخش قابل توجهی از قراردادهای اجاره اساسا کد رهگیری صادر نمی‌شود.»
بنابر اعلام وزارت راه و شهرسازی در سال گذشته «سهم هزینه مسکن خانوار شامل اجاره بهای مسکن اعم از شخصی و غیرشخصی در محاسبات شاخص کل بهای کالا و خدمات مصرفی معادل ۳۳/۱ درصد بود»، به عبارت دیگر در سال گذشته نزدیک به یک سوم هزینه خانوارها به پرداخت «اجاره بها» اختصاص پیدا می‌کرد اما این میزان اکنون به گفته نائیب رئیس مشاوران امکلاک تهران بیشتر هم شده است.
حسام عقبایی پس از ابراز رضایت روحانی در خصوصافزایش ۳۰ درصدی اجاره بهای مسکن، گفت: مساله مهم این است که «حداکثر رشد حقوق کارمندان و کارگران» بسیار پایین‌تر از «رشد ۲۵ تا ۳۰ درصدی اجاره‌بها»ست و «ما زمانی می‌توانیم بگوییم ۳۰ درصد افزایش اجاره بهای مسکن یک افزایش متناسبی است که افزایش حقوق کارمندان و کارگران هم ۵۰ درصد باشد.»
