وقتی پزشك به افراد چاق و دچار اضافه‌وزن، رژیم لاغری توصیه می‌كند، افراد به‌جای حذف یا كاهش مصرف غذاهای پركالری و انجام تمرینات ورزشی روزانه به این فكر می‌كنند كه چه خوراكی‌هایی مصرف كنند تا لاغر شوند. در این خصوص باورهای تغذیه‌ای مختلفی از گذشته تا به امروز در بین افراد شكل گرفته كه اغلب آنها منسوخ شده و غیرعلمی هستند.
برای اصلاح این باورها سراغ دكتر محمد‌عسكر فراشاه، متخصص طب سنتی ایران رفتیم و به نكات جالب توجهی دست یافتیم.
ادویه‌ها لاغر می‌كنند
باور نادرستی كه بین افراد وجود دارد، این است كه مصرف زیاد ادویه‌هایی نظیر دارچین، زنجبیل و فلفل برای مدت زمان طولانی بدون هیچ عارضه‌ای سبب لاغری خواهد شد. واقعیت این است كه از دیدگاه طب ایرانی ادویه جمع مكسر دواست و جزو داروها محسوب می‌شوند و مدت و مقدار مصرف آنها باید توسط پزشك تجویز شود؛ در غیر این صورت مصرف زیاد یا طولانی‌مدت آنها می‌تواند با عارضه همراه باشد. مصرف زیاد ادویه‌ها كه مزاج گرم و خشك دارند به‌خصوص در گرم‌مزاجان سبب بروز مشكلاتی نظیر خارش و خشكی پوست بدن، سوزش ادرار، یبوست، بواسیر و... می‌شود. البته مصرف كم ادویه در افراد با مزاج سرد و تر می‌تواند سبب كاهش رطوبت بدن و كم‌‌وزنی شود كه البته باید تحت نظارت پزشك معالج باشد.
لاغری با حذف شام
برخی افراد بر این باورند كه با حذف وعده شام می‌توانند سریع‌تر به وزن دلخواه شان برسند. در صورتی كه از دیدگاه طب ایرانی وعده شام از مهم‌ترین وعده‌های غذایی است كه باید در ابتدای شب میل شود. منظور از شام، غذایی سبك و كم چرب است. اگر هنگام شب غذایی خورده نشود حرارت بدن شروع به تحلیل و كاهش رطوبت اصلی بدن كرده و سبب خشكی می‌شود و از سوی دیگر با كاهش انرژی شبانه، اعمالی كه طی شب در بدن انجام می‌شود به‌خوبی صورت نگرفته و فرد دچار ضعف و اختلالات خواب خواهد شد.
سالاد به كاهش وزن كمك می‌كند
مصرف زیاد سالاد نه‌تنها موجب كاهش اشتها و تقلیل وزن نمی‌شود، بلكه با گذشت زمان باعث ضعف هضم و بروز مشكلات گوارشی نظیر نفخ و ترش كردن می‌شود. باید توجه داشت كه مصرف حجم زیاد سالادها در ابتدا با پركردن حجمی از معده تا حدی اشتهای فرد را كنترل می‌كند، اما چون بیشتر تركیبات سالاد نظیر گوجه فرنگی، خیار و كاهو مزاج سرد و تری دارند پس از مدت كوتاهی باعث ضعف در هضم می‌شوند ضمن این‌كه افزایش رطوبت و آب در بدن و كاهش متابولیسم باعث افزایش سایز به‌خصوص در سردمزاجان می‌شوند. بهتر است سالاد به میزان كم و با چاشنی‌های با طبع گرم و خشك همچون آویشن، فلفل، نعنا و... مصرف شود.
رژیم تغذیه‌ای باید سخت باشد
از دیگر باورهای غلط طبی كه در جامعه طرفداران زیادی دارد استفاده از رژیم‌های بسیار سخت و غیراصولی جهت كاهش وزن سریع است. بیشتر افراد گمان می‌كنند با لاغری به این روش می‌توانند به سلامت و روحیه بهتر دست یابند، اما نتایج تحقیقات جدید نشان می‌دهد افرادی كه رژیم‌های سخت گرفته و در زمان كوتاهی مقادیر زیادی وزن از دست می‌دهند بعدها دچار مشكلات جسمی و روحی نظیر ریزش مو، خشكی و مشكلات پوستی و اختلالات عصبی و روانی همچون افسردگی و استرس و اضطراب می‌شوند و نكته مهم این‌كه افراد با اضافه‌وزن زیاد برای حفظ سلامت خود حتما باید تحت نظر متخصص رژیم بگیرند تا دچار خطرات احتمالی ناشی از رژیم‌های غیراصولی و خودسرانه نشوند.
سركه سیب لاغر می‌كند
متاسفانه افراد زیادی از این نسخه غلط استفاده كرده و دچار عوارض آن می‌شوند. باید توجه داشت مصرف سركه سیب به تنهایی به دلیل سردی و ترشی غالب آن در افراد چاق با غلبه مزاج سرد و تر با كاهش متابولیسم بدن نه تنها باعث لاغری نمی‌شود بلكه مصرف آن به تنهایی فرد را دچار عوارضی نظیر ضعف اعصاب، مشكلات گوارشی (نفخ و ترش كردن) و... می‌كند.
ورزش موثر باید خسته‌كننده باشد
در طب ایرانی ریاضت یا ورزش اهمیت فراوانی دارد و همان‌گونه كه در كتاب قانون بوعلی سینا به آن اشاره شده مهم‌ترین تدابیر تندرستی در درجه اول ورزش كردن و سپس اصلاح برنامه غذایی و خواب مناسب است، اما باید بدانید ورزش شدید و خسته‌كننده به‌ویژه در مزاج گرم و خشك نه تنها كمك‌كننده نیست، بلكه اگر به شكل و اندازه مناسب انجام نشود می‌تواند آسیب‌رسان باشد. ورزش شدید به‌خصوص در افرادی كه مدت زمان زیادی بی‌تحرك بوده‌اند با افزایش حرارت بدن و رقیق شدن مواد غلیظ و چسبنده و جابه‌جایی و حركت آن به اندام‌های ضعیف و حیاتی ممكن است سبب بروز مشكلات مختلف و گاهی خطرناك مثل گرفتگی عروق شود.
سالاد یبوست را درمان می‌كند
اغلب افراد دچار اضافه‌وزن از یبوست رنج می‌برند و گفته می‌شود برای لینت مزاج و خروج دفعیات بدن و كمك به كاهش وزن از مصرف آب زیاد، آلو و انواع سالادها غافل نشوید. اما افراد دچار یبوست ناشی از سردی و رطوبت روده باید بدانند مصرف زیاد آب، آلو، میوه‌های آبدار، خیار و سالادها كه طبع سردی دارند از دلایل اصلی تنبلی و فعال نبودن روده‌ها و تشدید یبوست است. گرچه مصرف این خوراكی‌ها در روزهای ابتدایی احتمال دارد با ایجاد لغزندگی سبب بهبود موقتی علائم یبوست شود، اما به مرور اثرات سردی این خوراكی‌ها سبب كاهش عملكرد روده‌ها و ماندگاری و تشدید یبوست می‌شود.
ماست چاق می‌كند
چاقی یا در اثر افزایش لحم (گوشت) یا در نتیجه افزایش شحم (چربی) حاصل می‌شود. در هر نوع چاقی، كیفیت تری، مشترك است. به بیان دیگر گوشت دارای مزاج گرم و تر و شحم دارای مزاج سرد و تر است. بنابراین تری كیفیت مشترك هر دو نوع چاقی به حساب می‌آید. كاهش یا فقدان رطوبت كافی در اندام‌ها باعث بروز لاغری می‌شود. ماست با افزایش رطوبت در اندام‌ها زمینه افزایش حجم را فراهم می‌كند. این خاصیت چاق‌كنندگی ماست در افراد لاغری كه دارای مزاج گرم و خشك هستند بیشتر و سریع‌تر پاسخ می‌دهد، زیرا سردی موجود در طبیعت ماست باعث تعدیل گرمی مزاج فرد و تری آن از سرعت تحلیل رطوبت بدن می‌كاهد و به‌تدریج در اثر تجمع و تعدیل رطوبت در بدن، افزایش حجم و سایز پدیدار می‌شود.
روزنامه جام جم
