ظهر یك روز تابستانی، خسته، تشنه و گرسنه در خیابان راه میروید كه مغازههای فستفودی رنگارنگ با بویی كه در محیط پیچیده شما را وسوسه میكنند تا دلی از عزا درآورید. بوی سوسیس و كالباس و همبرگر سرخشده و پیتزاهای مختلف، آدم را هوایی میكند. با ولع خوردن مشتریانی كه از گرما به سایههای زیر درختان پیادهروها پناه بردهاند هم میشود مزید بر علت تا نتوانید خودتان را متقاعد كنید كه سراغ یكی از همین فستفودیها نروید. فستفودها را شاید بدون تعارف بتوان از خوشمزهترین غذاها دانست، اما همین غذای دوستداشتنی كه تقریبا بیشتر افراد آنها را دوست دارند، آنقدر برای سلامتی بدن مضر است كه تمام آن حجم خوشمزگی را زیر سؤال میبرد.
محققان همیشه از مضرات فستفودها گفتهاند و به مردم نسبت به مصرف آنها هشدار دادهاند، اما با تمام این اوصاف، هنوز هم میانگین مصرف فستفودها در جهان بسیار بالاست. چاقی و اضافهوزنی كه در میان بسیاری از افراد مشاهده میكنیم، نتیجه بیتحركی و فستفودهایی است كه مصرف بالایی دارد و از سوی دیگر، اشتهای كاذبی ایجاد میكند كه فرد را به خوردن بیشتر آن وامیدارد.
بلایی بهنام غذای فرآوری شده
افرادی كه غذاهای فرآوری شده بیشتری مصرف میكنند، كالری بالاتری بهدست آورده و دچار اضافهوزن و چاقی میشوند. این غذاها كه به غذاهای فرآوریشده معروفند، حاوی موادی چون روغنهای هیدروژنیزه، شربت ذرت با فروكتوز بالا، مواد طعمدهنده و مواد امولسیونكننده هستند. مواد موجود در این غذاها جذب مركز پاداش مغز شده و در نتیجه باعث اشتهای كاذب میشود.
شربت ذرت با فروكتوز بالا، مادهای است كه قند بسیار بالایی دارد و وقتی در مقدار بالا مصرف میشود، میتواند برای سلامت بدن خطرناك باشد. قند فاقد كالری است و هیچ ماده مغذیای هم ندارد، اما انرژی بسیار بالایی دارد، اما كالری صفر تنها نكته مثبتی است كه در آن وجود دارد و سرشار از مضراتی است كه به مصرف آن نمیارزد.
دردسرهای چرب، شیرین و شور
مواد قندی متابولیسم بدن را بهشدت تخریب كرده و باعث اضافه وزن میشود؛ مقاومت بدن را در برابر انسولین بالا میبرد، تریگلیسیرید و كلسترول خون را افزایش داده و باعث تجمع چربی در كبد و شكم و در نتیجه بروز كبد چرب و چاقی شكمی میشود.
این قبیل غذاها و موادخوراكی، كمترین مقدار موادمغذی را دارند، اما در عوض تا دلتان بخواهد مملو از قند، نمك، چربیهای اشباع و مواد افزودنی و كالری بالایی هستند كه هر كدام به تنهایی برای بدن مضرند، چه برسد به زمانی كه تركیبی از آنها در یك ماده جمع شده باشد.
همین خوشمزه مضر، خطر ابتلا به بیماریهای مزمن و نیز انواع سرطانها را افزایش میدهد. افرادی كه از غذاهای فرآوریشده استفاده میكنند، در هر وعده از غذای خود حدود 500 كالری بیشتر مصرف میكنند و نیز سریعتر غذا میخورند كه باعث اضافه وزن حدود یك كیلویی آنها میشود. تجمع كالریها روی هم به مرور چاقی را به دنبال دارد. اگر شما هم به دلیل مصرف بیش از حد غذاهای فستفودی و فرآوریشده مبتلا به چاقی و اضافه وزن هستید، با كاهش مصرف این موادغذایی و كاهش دریافت كالری، میتوانید كاهش وزن را تجربه كنید.
اشتهای كاذب فستفودی!
گرسنگی، نوعی نیاز فیزیكی بدن برای مصرف غذاست. برخلاف میل شدید كه اغلب ناشی از نوعی تمایل روانی به مصرف غذاست، در گرسنگی، فرد معمولا بعد از خوردن مقداری غذا، سیر شده و از خوردن دست میكشد، اما اگر همین گرسنگی مدیریت نشده پیش رود و فرد با خوردن حجم غذای زیاد سعی كند گرسنگی خود را برطرف كند، باعث سردرد، افت انرژی و باز شدن معده میشود. گرسنگی، بیشتر به این دلیل ایجاد میشود كه فرد مدتی طولانی غذا نخورده و گرسنه مانده و در نتیجه مغز در میزان انرژی موردنیاز، هورمونها و موادمغذی تغییراتی را احساس میكند. اما حتی بعد از دسترسی به موادی كه بتواند كاهش اشتها را به دنبال داشته باشد، گرسنگی حتی با خوردن غذاهایی كه باعث افزایش اشتها میشود، به قوت خود باقی است و نیاز به خوردن بیشتر میكنید.
فستفودها با رنگ و بویی كه دارند، از معروفترین غذاهایی هستند كه اشتهای شما را هربار افزایش میدهند و شما را دچار اشتهای كاذب میكنند. پس حتی اگر میخواهید فستفود بخورید، سعی كنید در خانه آن را آماده كنید؛ به طوری كه نیمی از ظرفتان را با سبزیجات پر كنید و در یكچهارم ظرف هم انواع مواد پروتئینی شامل گوشت و چربیهای سالم بریزید.
درواقع، گرسنگی كاذب زمانی سراغ شما میآید كه غذا خوردهاید، اما غذای سالمی نبوده است. ممكن است غذا حاوی مواد قندی بسیار بالایی بوده كه بلافاصله بعد از آن احساس گرسنگی كاذب كردهاید. این مسأله به مرور اشتهای شما را بیشتر میكند. «گرلین» نام هورمونی است كه محرك احساس گرسنگی است و از سلولهای معده، روده كوچك، پانكراس و مغز ترشح میشود. این هورمون عملكردهای متعددی دارد، اما به دلیل نقشی كه در تحریك اشتها داشته و مصرف موادغذایی را بالا برده و ذخیره چربی را در بدن بیشتر میكند، به هورمون گرسنگی معروف است.
پاداشی تلخ برای مغزتان
اشتها و ذائقه ما به طور طبیعی به گونهای است كه بیشتر به مصرف مواد شیرین، شور و چرب تمایل دارد و این غذاها اغلب انرژی زیادی هم دارند. از آنجا كه این غذاها سرشار از همین مواد هستند، به همین دلیل موقع خوردن فستفودها، اشتهای كاذب به سراغتان میآید و پرخوری میكنید و فستفود پاداش مناسبی برای مغز به شمار میرود. بدن و مغز ما انسانها سیستم پیچیدهای دارد كه به طور طبیعی انرژی بدن را متعادل میكند؛ به عبارتی، بین مقدار غذایی كه میخوریم و مقدار انرژیای را كه بدن میسوزاند، تعادل برقرار میكند تا سلامت بدن حفظ شود. شواهد متعددی وجود دارد كه نشان میدهد ارزش پاداشی غذاها، سیستم دفاعی بدن را نادیده گرفته و باعث میشود فرد دچار اشتهای كاذب شده و بیشتر از نیاز بدنش غذا میخورد كه به آن، فرضیه پاداش غذایی چاقی میگویند. اما حقیقت اینجاست كه غذاهای فرآوریشده با پاداشی كه به مغز میدهند، افكار و رفتار آدمی را تغییر داده و فرد را وادار به خوردن بیشتر میكنند.
جام جم