«انتخاب» اسناد ویکی لیکس در رابطه با ایران را که متعلق به سال های ۱۹۷۲ تا ۲۰۰۹ است، را به صورت روزانه و به منظور آگاهی مخاطبان نسبت به تحولات و اتفاقات گذشته، منتشرمی کند.
سرویس تاریخ «انتخاب»: سفارت آمریکا در برزیل در گزارشی به تاریخ سه شنبه، ۲۱ آذر ۱۳۶۵ خطاب به وزیر خارجه آمریکا تحلیل هایی در مورد ارتباط برزیل با ایران و کونتراها ارائه کرده است.
به گزارش «انتخاب»؛ متن این سند که ویکی لیکس آن را منتشر کرده، در زیر آمده است:
موضوع سند: ارتباط برزیل با ایران و کونتراها
طبقه بندی: خارج از طبقه بندی
جمعه ۱۴:۵۰ دقیقه دوازدهم دسامبر ۱۹۸۶
از سفارت آمریکا در برزیل
به وزیر امورخارجه
۱. با افشا شدن رسوایی کمک تسلیحاتی ایران/کونترا نشریات برزیل به «رابط برزیلی» اشاره میکنند. مجله خبری وجا و نشریه محافظه کار «اوستادو سائو پائولو» گزارشهایی را درباره مداخله برزیل در روزهای گذشته منتشر کردند.
۲. روبرتو گادوی، گزارشگر بخش دفاعی نشریه اوستادو درباره تلاشهای ادعایی برزیل برای رساندن موشکهای هاوک از برزیل در سال ۱۹۸۶ نوشته است که به گفته گودوی درخواستی غیرعادی است، زیرا برزیل چنین موشکهایی در انبارهای خود ندارد. به گفته گودوی اولین تماس در اوایل سال ۱۹۸۶ و توسط یکی از مشاوران اچ راس پروت با یکی از تولیدکنندگان محلی تسلیحات و تماس بعدی هم در ماه میبا یکی از اعضای سابق شورای امنیت ملی برزیل گرفته شد که در صنعت تسلیحات دخیل بوده است. گودوی توضیح داده است که آمریکاییها پیشنهاد داده اند هاوک را با موشکهای پیشرفتهتر به نام اسپارو تبادل کنند، اما توضیح نداده اند که این موشکها به کجا خواهد رفت. او ادامه میدهد که در هردوی این موارد، پیشنهاد آمریکا رد شد، زیرا برزیل مظنون بود که کونتراها یا ایران دریافت کننده احتمالی این تسلیحات بوده اند و بر اساس قوانین امکان انتقال و فروش تسلیحات به یک کشور در حال جنگ وجود ندارد. گودوی همچنین به تماس خایرو اواماسا گوینوزا اشاره کرده و میگوید گوینوزا هرگز نتوانسته است هیچگونه تسلیحاتی از تولید کنندگان برزیلی دریافت کند.
۳. گزارش وجا مدعی است که مدارکی درباره ارتباط برزیل با کونتراها و ایران دارد، اما مدرک یا منبعی چندانی ارایه نمیکند. یکی از مستندات، عکسی از پنج جعبه نارنجک دستی که توسط رکت دو اکسپلوسیو والپارایبا در سائو پائولو ساخته شده است. بر اساس این مقاله، نارنجکها در سال ۱۹۸۴ به سریلانکا تحویل داده شده و پیش بینی میکند که برخی از این تسلیحات از آنجا به آفریقای جنوبی و سپس به هندوراس رفته است. وجا نمیداند چه میزان از این تسلیحات نهایتا به دست کونتراها رسیده است و اندازه محموله کلی ارسالی به کولومبو را هم نمیداند، اما میگوید این انتقال با رضایت خریدار انجام شده، زیرا سریلانکا به انتقال ناکامل آنها اعتراض نکرده است. یک سند دیگر به آموزش دو افسر نیروی هوایی هندوراس در امبرائر در سال ۱۹۸۴ اشاره میکند. هندوراس یک قرارداد ۱۰ میلیون دلاری را برای تامین مالی برنامه دولت ریگان برای خرید توکانها امضا کرده است. به نظر وجا، نیکاراگوآ اکنون مدارکی را برای شکایت از ایتاماراتی به خاطر حمایت از دشمنان نیکاراگوآ در دست دارد.
۴. وجا همچنین داستان مرگ جرج پری، شهروند آمریکا در سال ۱۹۸۳ در نیویورک رد میکند و مدعی است پری به این دلیل کشته شد که به تعهدات خود در قرار داد ۲۰ میلیون دلاری برای تسلیم تسلیحات به ایران عمل نکرده است، و دولت برزیل نیز حاضر به صدور ویزا برای بازرس جنایی آمریکا نشده است. علاوه بر این، چندین تلاش برای فروش غیرشفاف به آفریقا و خاورمیانه در اوایل دهه ۸۰ نیز توضیح داده شده است. این گزارش با این ادعای غیرمستند ادامه پیدا میکند که ایران در سال ۱۹۸۳ مقدار ۵۰۰ میلیون دلار مواد منفجره آمریکایی خریداری کرده و از آن زمان دولت برزیل به درخواستهای ایران از جمله یک بار کامل هواپیما از تسلیحات در هفته گذشته پاسخ مثبت داده است.
۵. نکته: نشریات برزیل به بررسی مداخله این کشور در قاچاق تسلیحات آمریکا/ایران/کونترا پرداخته اند، اما تا کنون مدرک قابل توجهی ارایه نکرده اند. اغلب موارد مورد اشاره توسط این نشریات میگویند که تماسهای اولیه چند سال قبل از آغاز تماسهای محرمانه آمریکا، آغاز شده است. تلاش برای فروش مسلما بصورت مستقل از آمریکا انجام شده است. علاوه بر موارد بالا، جورنال دو برزیل در ماه ژوئن ۱۹۸۴ گزارشی از فروش یک میلیون نارنجک به یکی از زیرمجموعههای شرکت والپارایبا منتشر کرده است. داستانهای متعددی هم درباره معاملات مخفیانه تسلیحات باعث شده است که دولت برزیل مزایای اضافه کردن یک بند برای عدم انتقال تسلیحات به طرف ثالث را در قراردادهای خود بگنجاند، بندی که در قراردادهای کنونی انها برای تسلیحات وجود نداشته است.
شالدمان
دو طرف ظاهرا به نتیجه رسیده اند که تلاش های امریکا برای تصویب قطعنامه ای برای اجرای قطعنامه ی 598 شورای امنیت علیه ایران متوقف شده است. بنابراین، خویشتنداری ایران و عراق که تا همین اواخر وجود داشت، به نحو فزاینده ای کاهش پیدا می کند.