«انتخاب» اسناد ویکی لیکس در رابطه با ایران را که متعلق به سال های ۱۹۷۲ تا ۲۰۰۹ است، را به صورت روزانه و به منظور آگاهی مخاطبان نسبت به تحولات و اتفاقات گذشته، منتشرمی کند.
سرویس تاریخ «انتخاب»: سفارت آمریکا در امارات در گزارشی سری به تاریخ ۹ اسفند ۱۳۶۸، درباره ادامه حمله به برنامه‌های اقتصادی هاشمی رفسنجانی گزارشی ارائه کرده است.
به گزارش «انتخاب»؛ متن این سند که ویکی لیکس آن را منتشر کرده، در زیر آمده است:
موضوع سند: ادامه حمله تندرو‌ها به برنامه‌های اقتصادی رفسنجانی و تاکید بر ادامه خصومت با آمریکا
طبقه بندی: سری
چهارشنبه ۱۳:۱۵ دقیقه بیست و هشتم فوریه ۱۹۹۰
از: سفارت آمریکا در دوبی
به: سفارتخانه‌های امریکا
۱. سری کل متن
۲. خلاصه: محتشمی همچنان حمله‌های خود به رفسنحانی از طریق برنامه توسعه پنج ساله را ادامه می‌دهد. او بر نیاز برای اتکا به اعتقاد و شهادت و طرد فناوری و دیپلماسی به عنوان روش‌هایی برای برخورد با غرب تاکید دارد. او همچنان تاکید دارد که «مرگ بر آمریکا» یکی از اصول انقلاب باقی بماند. اردبیلی هم به این حملات اضافه کرده و هردوی آن‌ها تقاضا برای کشتن سلمان رشدی را تکرار می‌کنند و کمرنگ کردن این موضوع را در راستای جلب نظر آمریکا و انگلستان می‌دانند. در حالیکه رفسنجانی باید در موضوعات اقتصادی و اصول انقلاب از خود دفاع کند، بعید به نظر می‌رسد که فرصتی برای جنگ در جبهه دوم و بهبود روابط با آمریکا داشته باشد. از دید ما واقعیت سیاست ایران در حال حاضر همین است. مقاله اخیر در تهران تایمز که خواهان آزادی گروگان‌ها شده بود نیز نه در رسانه‌های فارسی بازنشر شد و نه رفسنجانی اشاره‌ای به آن داشته است. ما تردید داریم که نشانه جدی از تغییر سیاست باشد. پایان خلاصه.
۳. در یک مصاحبه طولانی با کیهان هوایی در روز ۷ فوریه، محتشمی، وزیر کشور سابق و نماینده کنونی مجلس هرگز اسمی از رفسنجانی نمی‌برد، اما برنامه او را به چالش می‌کشد. محتشمی از ابتدا هرگونه بازنگری در انقلاب را رد می‌کند و در مقابل مدعی است در حال فاصله گرفتن از اصول انقلاب هستند و این مسئله ایران را تضعیف کرده است. او می‌گوید وقتی ایران متکی به حزب الله و شهادت باشد، موفق می‌شود. وقتی متکی به فناوری و دیپلماسی شود، شکست می‌خورد.
۴. بدون اشاره مستقیم به برنامه پنج ساله، او به جهتگیری‌های اصلی تاخته و انتقادات خود در مجلس را دوباره تکرار می‌کند. یکی از اهداف انتقادات او بخش خصوصی است. «امروز دوباره در مسیر اشتباه حرکت می‌کنیم» سود به سمت بخش خصوصی می‌رود. «در نتیجه، سود دوباره به جیب طبقه‌ای خاص ار مردم رفته و عامه نمی‌توانند از این برنامه بهره‌ای ببرند». احتمالا از این حملات محتشمی حمایت خواهد شد، زیرا سودجویان بار دیگر از سیاست‌های بازار آزاد رفسنجانی سود خواهند برد.
۵. یک هدف دیگر تاکید این برنامه بر صنعتی سازی است. محتشمی می‌گوید این مسئله صرفا موجب اتکای ایران به خارج برای قطعات و مواد می‌شود. این نکته در ایران بسیار مهم است، زیرا باور عمومی آن است که در ۱۰۰ سال گذشته همواره از غلبه خارجی، ابتدا بریتانیا و بعد آمریکا رنج برده اند. محتشمی خواستار تغییر جهت بنیادی در حمایت از صنعت و به نفع کشاورزی شده و می‌گوید این دستور خمینی بوده.
۶. او بخش بلندی از صبحت هایش را هم به دشمنی با آمریکا اختصاص می‌دهد. مرگ بر آمریکا یکی از اصول امام بود. شعار‌ها مبنای انقلاب هستند. اگر شعار مرگ بر آمریکا حذف شود، مردم دشمن خود را نخواهند شناخت. دشمنی و نفرت باید جایگاهی خاص در قلب مردم داشته باشد، او بدون هیچ دلیلی روابط با آمریکا را رد می‌کند.
۷. محتشمی از مقامات به دلیل ضعف در اجرای حکم مرگ سلمان رشدی، به دلیل عدم اقدام مستقیم و دفاع نظری نامناسب از این حکم در سراسر جهان، انتقاد می‌کند. موضوع رشدی دوباره در سخنرانی موسوی اردبیلی در ۲۳ فوریه مطرح شد که گفته بود «مسئله به آمریکا به انگلستان برمی گردد. مسئله تلاش برای ضربه زدن به انقلاب است».
۸. سخنرانی اردبیلی هم از نظر عدم اشاره مستقیم به رفسنجانی و [آیت الله] خامنه‌ای اهمیت دارد، آن هم در جایی که ستایش حاکمان یک سنت است. اردبیلی روش دیگری برای حمله غیرمستقیم به رفسنجانی داشته و به خطرات فروپاشی امپراتوری کمونیستی برای ایران اشاره می‌کند. او می‌گوید غرب به تک قطبی کردن جهان امیدوار است. «گرگ‌ها دندان‌های خود را تیز کرده اند، مراکز اقتصادی جهان برنامه‌های خاصی تهیه کرده اند». این مسئله با سخنان رفسنجانی در زمان ارایه برنامه بودجه در ۲۰ فوریه تفاوت دارد که در آن او به خطرات تغییرات در اروپا اشاره کرده بود، اما در عین حال نتایج مثبت برای کشور‌های «مانند ما که خواهان استقلال هستند» را هم محتمل دانسته بود. اردبیلی توجهی به هشدار رفسنجانی درباره قضاوت‌های یکجانبه ندارد.
۹. این حمایت‌های دوباره از تندترین سیاست‌ها ... می‌تواند چالش‌های جدی برای رفسنجانی ایجاد کند. آن‌ها می‌گویند تصویب برنامه توسعه توسط مجلس راه او را ساده‌تر از گذشته نمی‌کند. برهم خودن سازمان بروکراسی ایران می‌تواند به شکست جدی در رسیدن به اهداف بلندپروازانه برنامه منجر شود. رفسنجانی باید انتظار داشته باشد که هر ناکامی این برنامه با این ادعای مخالفان همراه شود که عامه از این برنامه نفع نمی‌برند و ایران هرچه بیشتر به سمت وابستگی پیش می‌رود. با توجه به چنین جدالی، به نظر نمی‌رسد که رفسنجانی اکنون را فرصتی منطقی برای گرم کردن روابط با آمریکا بداند – یک حوزه ثانوی و مرتبط که تندرو‌ها مخالفت خود را در آن متمرکز کرده و زیر پرچم امام راحل قرار گرفته اند.
۱۰. سرمقاله روزنامه انگلیسی زبان تهران تایمز در روز ۲۲ فوریه خواستار آزادی گروگان‌ها در لبنان شده بود و برای ارایه تحلیلی متمایز، به آمریکا حمله نمی‌کند. این روزنامه در اصل رسانه‌ای برای گفتگو با غرب و نه با سیاست گذاران داخل ایران است. تا جایی که ما می‌دانیم این سرمقاله نه در رسانه‌های فارسی زبان و نه در سخنرانی‌های عمومی تکرار نشده است. در سخنرانی رفسنجانی درباره شرایط خارجی هم هیچ اشاره‌ای به گروگان‌ها نشده است. تنها کاری که می‌کند اینکه علنا معامله با غرب را رد می‌کند، هرچند اشاره دارد که ایران می‌تواند شرایط اقتصادی خود را بهبود ببخشد «اگر آماده مصالحه با قدرت‌های متخاصم جهان باشد».
۱۱. ایرانی‌ها عادت دارند که در یک جهت حرکت کنند، اما در عین حال و برای گیج کردن طرف مقابل، نشانه‌هایی از تمایل به طرف دیگر هم نشان دهند به شکلی که هیچ مسئولیتی را متوجه سیاستگذاران این کشور نکند. ما معتقدیم که سرمقاله تهران تایمز یکی از همین نشانه‌ها است. چالش‌های علنی محتشمی و اردبیلی نشان دهنده این واقعیت است که رفسنجانی فعلا باید با آن دست و پنجه نرم کند.
واکر
