تاثیر ارز تک نرخی بر قیمت خودرو

روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: در شرایطی که بانک مرکزی قصد دارد با تک نرخی کردن ارز سر و سامانی به آشفتگی‌هاي اخیر بازار داده و تب تولیدکنندگان داخلی را نیز کاهش دهد، فعالان خودروسازی کشور معتقدند ارز تک نرخی فقط با رعایت شرایطی خاص، به منجی آنها در عرصه تولید تبدیل خواهد شد.

به اعتقاد آنها، هرچند در این شرایط آشفته اقتصادی، تک نرخی شدن ارز خبری خوب برای تولیدکنندگان داخلی به خصوص خودروسازان به حساب مي‌آید، اما اثرگذاری آن به شرطی است که اولا ارز کافی توزیع شود و دوما وعده‌هاي رییس کل بانک مرکزی مبنی بر در نظر گرفتن ارز تک نرخی برای تولیدکنندگان و همچنین مصونیت آنها از نوسان ارزی، تحقق یابد.

در کنار اینها البته بحث افزایش قیمت نیز مطرح است؛ به نحوی که خودروسازان معتقدند چون نرخ رسمی ارز افزایش یافته، باید اجازه رشد متناسب قیمت خودروها نیز به آنها داده شود. به هر حال هم اکنون نرخ مرجع ارز بیش از 100 تومان رشد کرده و این موضوع به معنای افزایش هزینه‌هاي تولید است و خودروسازان معتقدند دولت باید اجازه جبران این هزینه‌ها را به واسطه موافقت با افزایش قیمت خودرو، به آنها بدهد.

در واقع از دید فعالان صنعت خودرو، «تک نرخی شدن ارز» در حالت کلی تصمیمی مثبت و مهم در حوزه تولید خودرو به شمار مي‌رود، اما اثرگذاری این تصمیم زمانی است که «حرف» دولت به «عمل» تبدیل شود و هم ارز به میزان لازم در اختیار قطعه‌سازان و خودروسازان قرار گیرد و هم در کنار افزایش قیمت رسمی خودرو، قول‌هاي ارزی محمود بهمنی رییس کل بانک مرکزی به تولیدکنندگان داخلی، محقق شود.

بهمنی چندی پیش در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی که با حضور تولید کنندگان از جمله فعالان صنعت خودرو برگزار شد، قول داد که بانك مركزي نه‌تنها نرخ مرجع ارز را برای انجام واردات مورد نیاز تولیدکنندگان داخلی به خصوص خودروسازان و قطعه‌سازان، لحاظ خواهد کرد، بلکه نوسان ارزی را نیز برای آنها در نظر نخواهد گرفت. به عبارت بهتر، قطعه سازان و خودروسازان مي‌توانند با نرخ مرجع ارز اقدام به ثبت سفارش کنند و هر زمان نیز که وقت گشایش اعتبار آنها فرا رسید، بانک مرکزی بدون توجه به نوسان احتمالی ارز در فاصله ثبت سفارش و گشایش اعتبار، همان نرخ ارز مرجع قبلی را برای آنها لحاظ مي‌کند.

این البته در شرایطی است که به نظر مي‌رسد انتهای این داستان به کاهش قیمت خودروهای داخلی منتهی نخواهد شد؛ زیرا به هر حال نرخ مرجع ارز افزایش یافته و به اعتقاد کارشناسان، این موضوع افزایش هزینه‌هاي تولید خودرو را در پی دارد.با این حساب، ظاهرا فقط باید امیدوار بود که قیمت‌ها با روند کندتری رشد کنند، وگرنه کاهش و حتی تثبیت قیمت بسیار بعید به نظر مي‌رسد.
آن طور که خودروسازان عنوان مي‌کنند، هزینه‌هاي جانبی و حاشیه‌ای تولید بسیار بالا رفته و برخی خودروها حتی با ضرر به تولید مي‌رسند، بنابراین در این شرایط هر اتفاق مثبتی هم که رخ بدهد، فقط سختی کار را پایین مي‌آورد و به کاهش قیمت خودرو منتهی نمی‌شود.

در این مورد، دبیر انجمن خودروسازان با اشاره به اینکه خودروسازان تاكنون بخش زیادی از خرید خارجی خود را از طریق حواله نقدی ارز و به نرخ آزاد انجام می‌دادند، مي‌گوید: تا پیش از این انتقال حواله ارز از طریق صرافی‌ها و با نرخ آزاد ارز صورت می‌گرفت، علاوه بر آن صرافی‌ها درصدی را نیز به عنوان كارمزد خود بابت حواله ارز دریافت می‌كردند كه در مجموع قیمت ارز برای تولیدكننده از نرخ آزاد آن نیز بیشتر می‌شد.

احمد نعمت‌بخش مي‌افزاید: حال با تک نرخی شدن نرخ ارز، از این پس نقل و انتقال حواله ارزی به جای صرافی‌ها از طریق سیستم بانكی اجرایی مي‌شود و این راهكار كاهش هزینه را در پی خواهد داشت.

نعمت‌بخش در عین حال با بیان اینكه خودروسازان علاوه بر رشد نرخ ارز، با افزایش قیمت مواد اولیه نیز روبه‌رو شده‌اند، تاکید مي‌کند: بنابراین حتی با وجود تک نرخی شدن ارز، افزایش قیمت محصولات اجتناب‌ناپذیر خواهد بود؛ زیرا به هر حال رشد شدید قیمت تمام ‌شده‌ تولید محصولات باید جبران شود.

وی با تاکید بر اینکه هنوز دستورالعمل ارز تک نرخی به بانک‌ها نرسیده، ادامه مي‌دهد: در حال حاضر شرایط به‌گونه‌ای است كه برخی خودروهای داخلی با حاشیه زیان تولید می‌شوند، بنابراین به هر حال درصدی از افزایش قیمت خودروهای داخلی باید اتفاق بیفتد. به گفته نعمت بخش، خودروسازان در این راستا درخواست افزایش قیمت خود را به سازمان حمایت از مصرف‌كنندگان و تولیدكنندگان ارائه كرده و در انتظار برگزاری جلسه برای بررسی این درخواست‌ها هستند.
اظهارات دبیر انجمن خودروسازان در شرایطی است که عضو هیات مدیره انجمن قطعه سازان نیز مي‌گوید:امیدوارم بانک مرکزی به وعده‌هاي خود عمل کرده و نه تنها ارز مرجع را به میزان کافی در اختیار قطعه سازان و خودروسازان قرار دهد، بلکه نوسان ارزی را نیز لحاظ نکند.

محمدرضا نجفی منش، با اشاره به اینکه تک نرخی شدن ارز تاثیر مثبتی بر هزینه تولید خودرو مي‌گذارد، تاکید مي‌کند:قطعه سازان و خودروسازان تا پیش از این حدود نصف مبادلات خود را با ارز حدود یک هزار و 100 تومانی انجام مي‌دادند و حال باید نرخ جدید ارز یعنی یک هزار و 226 تومان را لحاظ کنند و این موضوع رشد هزینه‌هاي تولید را در پی دارد. وی مي‌افزاید:البته این افزایش قیمت قابل تحمل است، منتها به شرطی که بانک مرکزی ارز لازم و کافی را در اختیار قطعه سازان و خودروسازان قرار دهد.

قیمت خودرو باید افزایش یابد

اما دبیر انجمن قطعه سازان نیز اگرچه از سیاست تک نرخی شدن ارز استقبال کرده و آن را مایه ثبات مي‌داند، اما معتقد است که اگر کمیته قیمت‌گذاری با افزایش قیمت خودروها متناسب با رشد نرخ ارز موافقت نکند، این سیاست حتی به ضرر خودروسازان تمام خواهد شد.

ساسان قربانی مي‌گوید: در حال حاضر نرخ مرجع ارز افزایش یافته، بنابراین هزینه تولید خوردوسازان نیز رشد کرده است و باید به نحوی جبران شود.

وی با اشاره به اینکه کمیته قیمت‌گذاری باید اجازه افزایش قیمت خودروها را متناسب با رشد نرخ ارز صادر کند، ادامه مي‌دهد:اگر قرار باشد قیمت خودرو ثابت بماند، تک نرخی شدن ارز به ضرر خودروسازان تمام خواهد شد و قطعه‌سازان نیز نمی‌توانند قیمت تولیدات خود را بالا ببرند.