خاطرات مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی را از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۵، هر شب منتشر میکند. پیشتر، خاطرات «آیت الله» از سال ۵۸ تا ۷۱ در «انتخاب» منتشر شده بود
به گزارش «انتخاب»؛ متن خاطرات آیت الله هاشمی در روز ۳۰ آبان 1371 تا 1375 در زیر آمده است
سال ۱۳۷۱
ساعت هشت به دفترم رسیدم. ساعت نُه صبح آقای [سید علیاکبر] اُجاقنژاد، [رایزن فرهنگی ایران در جمهوری آذربایجان] آمد. گزارش کار مدرسه علمیه برای تربیت طلاب [جمهوری] آذربایجان را داد. صد طلبه در قم و چهل طلبه در اردبیل دارند. اول سال، مبلغ بیست میلیون تومان گرفتهاند و حالا برای قسطبندی آمده است.
آقای [رضا] امراللهی، [رئیس سازمان انرژی اتمی] آمد. گزارش سفر به روسیه و آمادگی روسها برای ایجاد نیروگاه هستهای در ایران را داد و برای تأمین اعتبار استمداد کرد. گفتم به نقطه اطمینان برسیم تا بتوانیم سرمایهگذاری کنیم. در مورد همکاری با پاکستان صحبت شد.
آقایان [مسعود روغنی] زنجانی، [رئیس سازمان برنامه و بودجه] و [محسن] نوربخش، [وزیر امور اقتصادی و دارایی] آمدند. وضع کلان ارزی و ریالی برای سال ۱۳۷۲ را توضیح دادند و سیاستهای کلی را گرفتند. گفتم کارهای عمرانی در جدول سالجاری باشد و فشاری بر قیمتها نیاید. سلمانی برای اصلاح آمد.
تا شب کارها را انجام دادم. شب شورای عالی امنیت ملی جلسه داشت. دربارة مسائل حقوق بشر و احتمال اقدامات مجمع عمومی و شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران مذاکره شد. دیروقت به خانه آمدم.
سال ۱۳۷۲
در راه دفتر از محل اقامت میهمانان در سعدآباد بازدید کردم. تعمیراتی شده و بهتر از گذشته است. [آقای محمدبن جاسم آل ثانی]، وزیر امورخارجه قطر آمد. وقت خصوصی خواست و گفت اخیراً با آقای فهد، [پادشاه عربستانسعودی] ملاقات داشته و او از من تمجید زیاد نموده و گفته میخواهد با من ملاقات و همکاری بیشتر کند. ضمناً بنا دارند برای اصلاح قیمت نفت با ایران همکاری داشته باشند و نیز گفت، کشورهای عضو شورای همکاری [خلیجفارس]، مایلاند اختلاف ایران و امارات دوستانه حل شود؛ من هم همه را تأیید کردم و توصیه نمودم، مسأله قیمت نفت را همگی جدی بگیرند.
شورای عالی مناطق آزاد جلسه داشت. دربارة اعضای هیأت مدیره و مدیران عامل سه منطقه مذاکره شد و ناتمام ماند و نیز دربارة قیمت گاز تحویلی به مناطق آزاد بحث شد و ناتمام ماند.
عصر در جلسه هیأت دولت، در بحث برنامه پنجساله دوم، دربارة قیمت انرژی و اصلاح قیمتها در جهت کم کردن سوبسید [=یارانه] مذاکره و تصمیمگیری شد. شب میهمان آیت الله خامنهای بودم. دربارة سیاست اقتصادی، انرژی و مدیران بخش اقتصادی مذاکره و قرار شد در مورد سیاسی شدن دانشگاهها که قبلاً ایشان تشویق کرده بودند، توضیح بیشتری بدهند و بر ضرورت مراعات مقررات و قانونمندی فعالیتهای سیاسی تأکید کنند که سوءاستفاده نشود. دربارة مدیریت ارزی و بانکها هم مذاکره کردیم.
سال ۱۳۷۳
مطابقمعمول، امروز بیشتر ملاقاتها بانمایندگانمجلسبود. [آقایصالحروحانیزاده قادیکلایی]، نماینده قائمشهر و سوادکوه آمد. گزارش وضع منطقه را داد و و برای امور عمرانی و رفاهی استمداد کرد. [آقای حسن قشقاوی]، نماینده شهریار برای سفرم به شهریار و اجرای مصوبه مجلس در اختیارات شهرداریهای اطراف تهران که مورد مخالفت شهرداری تهران است، اصرار داشت.
[آقای اسدالله کیانارثی]، نماینده فریدونشهر و فریدن برای دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه نور و کارخانه تبدیل سیبزمینی کمک خواست و از حمله اخیر من در نماز جمعه به جناح چپ گله کرد که گفتم اشتباه از خودتان است که خود را با عمل و اظهارات افراطی، سیبل کردید.
[آقای محمدعلی شرعی]، نماینده قم و [آقای علیمحمد بشارتی]، وزیرکشور آمدند. دربارة نیازهای شهر قم و مشکلات ناشی از حضور مهاجران زیاد داخلی و خارجی در قم و بههم خوردن ترکیب جمعیتی و کمبود تأسیسات شهری گفتند و طرح اصلاح اطراف حرم را توضیح دادند.
دکتر [عباسعلی] زالی، [نماینده کرج] و دکتر شمسایی، برای رفع مشکلات کرج و بیمارستانها آمدند. آقای [سیدمحسن] یحیوی، نماینده تهران آمد. در مورد کیفیت به کارگیری نیروهای حزبالله در نوارهای مرزی غرب و شرق و مسائل آزادگان صحبت شد.
آقای [علی] فلاحیان، [وزیر اطلاعات] آمد و گزارشی در مورد مسائل اطلاعاتی و پرسنلی داد. بر پیگیری مسأله شخص سعودی مدعی اعجاز تأکید کردم. در جلسه هیأت دولت، بودجه سال ۱۳۷۴ در دستور بود. تا ساعت هفت شب ماندم.
سال ۱۳۷۴
در گزارشها، مصالحه کاخ سفید و کنگره آمریکا بر سر بودجه و موفقبودن مذاکرات صلح بوسنی در آمریکا موردتوجه است. آقای میرسیلم، [دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی]، برای دستور شورای عالی انقلاب فرهنگی آمد. در مورد توقیف کتاب تاریخ شفاهی، از ایشان بازخواست کردم. مسأله را به مقام رهبری منتسب کرد؛ قرار شد تحقیق کنم.
آقای [محمدحسن] تولایی، [معاون وزیر دفاع] آمد. برای امضای قرارداد با اوکراین، برای ساخت هواپیمای مسافربری مشترک اجازه گرفت. دکتر [حسن] حبیبی، [معاون اول رئیس جمهور] آمد. در مورد بودجه، انتخابات آینده و مدیریت کشور مذاکره کردیم؛ مایل نیست که نامزد ریاستجمهوری شود. عصر دکتر [حسن] روحانی، [دبیر شورایعالی امنیت ملی] آمد. دربارة وضع عراق و معاملات اقتصادی و تجاری با عراق، وضع سازمان انرژی هستهای، مسأله جامعه روحانیت مبارز، انتخابات، مجلس آینده و بازارچههای مرزی کردستان مذاکره کردیم.
شب، با آقای ناطق نوری، [رییس مجلس شورای اسلامی]، میهمان آقای [محمد] یزدی، [رییس قوهقضاییه] بودیم. دربارة انتخابات، تعزیراتحکومتی، وضع زندانها، محاکمات اصفهان و پرونده اختلاس بانک صادرات صحبت کردیم. به دنبال بازرسیآقای ناطق که به نفع متهمان تمام شده، آیتالله خامنهای، دستور توقف حکم دادگاه اصفهان در مورد پرونده سقوط هواپیما را دادهاند، ولی باعث ناراحتی قضات است.
سال ۱۳۷۵
صبح برای افتتاح نمایشگاه و کنگره قرآن بسیج، از منزل به مرکز بسیج رفتیم. تعداد غرفهها خیلی زیاد بود و شبه تکراری که خستهکننده بود و وقت زیادی گرفت. در مراسم سرودی برای ولادت حضرت علی (ع) اجرا کردند و گزارشی توسط آقای فقیهی، [نماینده ولیفقیه در نیروی مقاومت بسیج] ارائه شد. من هم درباره افتخارات بسیج و خدماتش و اهمیت توجه به قرآن صحبت کردم[۱].
به دفترم رفتم. آقای [سید مهدی] ابنالرضا و پسرش و نماینده خوانسار، برای تشکر از سفرم به شهرشان آمدند و برای شهرک صنعتی و دانشگاه و الحاق چند روستا به خوانسار استمداد کردند.
تا عصر کارها را انجام دادم. آقای [علی] فلاحیان، [وزیر اطلاعات] آمد. ماجرای آقای فرج سرکوبی[۲] را توضیح داد که اخیراً در رسانههای غربی منتشر کردهاند که در مسیر سفر به آلمان گم شده و تعدادی از اُدبای غرب، طی نامهای از من خواستهاند که برای پیدا شدن او کمک کنم. فرضشان این است که در ایران بازداشت است. آقای فلاحیان گفت، برای گرفتن دو فرزند از همسر اولش که در آلمان است، بهصورت مخفی در آلمان است و نمیخواهند فاش شود. برای بودجه استمداد کرد.
به خانه آمدم. شب آقای [مرتضی] سرمدی، [از وزارت امور خارجه]، تلفنی اطلاع داد که آقای [هلموت] کهل، صدراعظم آلمان، پیام رسمی برای من فرستاده و از آنچه که در ایران در مورد دادگاه برلین در جریان است، اظهار نگرانی کرده که روابط را به خطر اندازد و خواسته که از نفوذم، برای عادی کردن اوضاع استفاده کنم. گفتم برای خبر و جواب بررسی کنند. پس از صحبت رهبری و تصمیمات جلسه دیروز عصر، اوضاع رو به آرامش میرود. در آلمان هم لحن تبلیغات بهتر شده و در ایران هم انتقادات، بهجای دولت آلمان، روی دادگاه متمرکز میشود. آقای [علی] لاریجانی، [رئیس سازمان صداوسیما]، اطلاع داد که آقای دکتر ولایتی، [وزیر امور خارجه]، در تظاهرات مشهد شرکت و سخنرانی کرده است؛ قرار شد در خبرها چیزی نگویند.