از اهمیت حفظ سلامت دهان و دندان كه بگذریم، ارتودنسی نهتنها در زیبایی تاثیر دارد بلكه میتواند بسیاری از مشكلات دندانی را نیز كاهش دهد. البته این باور كه ارتودنسی، درمانی است كه فقط باعث زیبا شدن لبخند میشود، نادرست است؛ زیرا تمیز كردن و نگهداری از دندانهای نامرتب كار مشكلی است كه احتمال ایجاد پوسیدگی و از دست دادن دندان و بیماری لثه را زیاد میكند .
در ادامه دكتر امین گلشاه، متخصص ارتودنسی به بیان نكات مهمی در این باره میپردازد .خوب است بدانید عدم درمان بهموقع نامرتبیهای دندانی و ناهنجاریهای فك به افزایش به همریختگی دندانی، تشدید تحلیل لثه، كاهش كارایی جویدن، تشدید ناتوانی در تكلم، افزایش احتمال صدمات ناشی از ضربه به دندانها و سایش شدید لبههای دندان منجر میشود .
از دیگر عوارض درمان نشدن ارتودنسی میتوان به حساس شدن سطوح تاج و ریشه، تحلیل استخوان دور ریشه و فشار روی مفصل فك اشاره كرد كه منجر به سایش اجزای مفصل، صداهای مفصل فكی، قفلشدن فك و دردهای مزمن ناحیه سر و صورت و گردن میشود. 7 سالگی فراموش نشوددرمان ارتودنسی در هر سنی میتواند آغاز شود اما هرچه زودتر آغاز شود، درمان راحتتر انجام شده و از درمان جراحی یا پیچیدهتر شدن مشكل جلوگیری میشود.
انجمن ارتودنتیستهای آمریكا توصیه میكند كودكان در هفت سالگی یا زودتر برای معاینه ارتودنسی مراجعه كنند. هرچند درمان بسیاری از مشكلاتدندانی - فكی بعد از این سن انجام میشود ولی مراجعه به موقع، برای شروع درمان برخی ناهنجاریها مانند کوچکی فك بالا، عادت به مكیدن انگشت و جلو بودن چانه مناسبتر است.
چرا باید ارتودنسی كنیم؟
گاهی والدین بهدلیل طولانی بودن درمان ارتودنسی انجام آن را به تاخیر میاندازند، اما با انجام ارتودنسی میتوان: احتمال آسیب دیدن دندانهای بیرونزده، نیاز به جراحی فك و احتمال نهفته شدن دندانهای دائمی را به میزان زیادی كاهش داد و به حفظ فضای دندانهای دائمی برای رویش دندانها كمك كرد.
گاه بهدلیل نحوه قرارگیری نادرست دندانها، كودكان نمیتوانند به درستی صحبت كنند.ارتودنسی حتی به اصلاح جهت رشد فك نیز تاثیر میگذارد و بنا بر دلایل گفته شده نیاز است.حتما كودكان در سن مناسب و در صورت نیاز از این درمان بهره بگیرند.
انواع ارتودنسی
در درمان ارتودنسی از دو شیوه با وسایل متحرك و ثابت استفاده میشود .اكثر وسایل متحرك ارتودنسی (مخصوصا پلاكهای اصلاح رشدی) فقط در كودكان در حال رشد قابل استفادهاند. طول دوره درمان هم با وسایل متحرك بین چند ماه تا یكسال متغیر است. وسایل ثابت نیز شامل مجموعهای از براكتها و سیمهای فلزی است. براكت توسط مواد چسبنده به سطح دندانها متصل میشود و با سیمها و كشهایی مخصوص به سمت مورد نظر سوق داده میشود.
كدام درمان بهتر است؟
معمولا در درمامنظم كردن دندانها یا رفع نابهنجاریهای اسكلتی - فكی با كمك وسایل و پلاكهای متحرك را ارتودنسی متحرك میگویند. اغلب پلاكهای ارتودنسی از مواد آكریلیك، سیمهای فلزی نگهدارنده، فنرهای مخصوص حركت دندانی و حتی پیچهای بازشونده فكی تشكیل میشوند. اخیرا انواع پلاكهای پیشساخته تمام پلاستیكی نیز به بازار آمدهاند.
نوجوانان و بزرگسالان استفاده از وسایل ثابت ارجحیت دارد اما در انتخاب درمان سن، نوعو شدت مشكل دندانی - اسكلتی، بسیار مهم است. درنهایت بهتر است برای تشخیص بهتر به متخصص اعتماد كنید و نظرات خود را نیز در این باره با پزشك خود در میان بگذارید.
روزنامه جام جم
