با گذشت بیش از یک ماه از وقوع زمین لرزه ۵.۹ ریشتری آذربایجان شرقی که روستاهای شهرستان‌های میانه و سراب را متاثر کرد و با وجود حواشی مبنی بر اسکان موقت بسیاری از زلزله زدگان در چادرها، نبود سرویس بهداشتی و حمام در این مناطق، زلزله‌زدگان را با مشکلات زیادی مواجه کرده است.
به بررسی میدانی مشکلات زلزله‌زدگان می پردازد.
روستای ورنکش، معروف‌ترین روستای زلزله زده شهرستان میانه است که بیش از دیگر روستاها از زمین لرزه ماه گذشته آذربایجان‌شرقی متاثر شده و مورد توجه اکثر مسئولان کشوری که برای سرکشی به زلزله زدگان و بازدید از مناطق زلزله زده آمدند، قرار گرفته است.
بررسی‌های میدانی در سه نوبت، نشان می‌دهد که کسی در این روستا در چادر زندگی نمی‌کند و تمامی چادرها یا خالی هستند یا به عنوان انبار استفاده می‌شوند، تنها یک خانواده در چادر ساکن است که به گفته خودشان دو اتاقک ۱۲ متری که برای اسکان موقت از بنیاد مسکن گرفته‌اند، فضای کافی برای خانواده چهار نفره ندارد و تواما از اتاقک و چادر استفاده می‌کنند.
رقیه محسنی، خانم زلزله زده اهل روستای ورنکش است که در هر سه نوبت بازدید میدانی خبرنگار ایسنا از نبود سرویس بهداشتی و حمام و امکانات بهداشتی در روستا گله‌مند بوده و مجبور به استفاده از امکانات همسایگان و آشنایانش است.
او می‌گوید: یک ماه بیشتر از وقوع زلزله گذشته است، من تا کی می‌توانم در همسایه و آشنایان را زده و بگویم که برای استفاده از سرویس بهداشتی و حمام شما آمده‌ایم؟، دیگر کسی مرا به خانه‌اش راه نمی‌دهد. آب برای شست و شوی دست و صورتمان هم نداریم. لباس‌هایمان را یا دفن می‌کنیم یا بیرون می‌اندازیم، چرا که آب برای شستن آن‌ها نداریم.
وی ادامه می‌دهد: هوا بسیار سرد است و بچه‌ها بیمار شده‌اند، نه سرویس بهداشتی و نه حمام دارم و در کانکس ساکن هستم، اما آوار خانه من را هنوز بر نداشته‌اند، در ابتدای وقوع زلزله پول کافی برای برداشتن شیروانی بالای خانه‌ام نداشتم و الان هم بنیاد مسکن هم می‌گوید باید همزمان با موقعی که آوار خانه همه برداشته می‌شد، اقدام می‌کردی.
وی اظهار می‌کند: حتی آب هم برای شستشو و خوردن نداریم، سر آب آوردن از خانه همسایه، کتک خوردم. در طول ۴۰ روز، فقط یک بار توانستم در خانه یکی از آشنایان حمام کنم.
حتی آب هم برای شستشو و خوردن نداریم، سر آب آوردن از خانه همسایه، کتک خوردم. در طول ۴۰ روز، فقط یک بار توانستم در خانه یکی از آشنایان حمام کنم.
خانم محسنی می‌گوید: بچه‌ها به دلیل عفونت میکروبی، تبخال زده‌اند، نمی‌توانیم در کانکس زندگی کنیم، هوا بسیار سرد است. برای پختن یک وعده غذا، آن را روی چراغ می‌گذاریم تا بلکه شب آماده شود.
وی اضافه می‌کند: بخاری برقی بیش از حد برق مصرف کرده و جوابگو نیست، همین هم چندین بار باعث آتش سوزی در کانکس ما شده و اداره برق هم تا به حال به ما سر نزده است.
ستاد مرکزی بنیاد مسکن در روستای صومعه قرار داشته و تمامی مصالح و تجهیزات در این ستاد دپو و به اندازه نیاز در مناطق مورد نظر توزیع می‌شوند. افراد زیادی که منازلشان در حادثه زمین لرزه اخیر تخریب شده و یا نیاز به تعمیر دارد، برای تشکیل پرونده به این ستاد مراجعه می‌کنند، به نظر می‌رسد پیچ و خم‌های اداری در مناطق زلزله زده هم تا حدودی زلزله زدگان را با مشکل مواجه کرده است.
حسن اصغری،مسئول شورای روستای صومعه شهرستان میانه از مسئولان بازدید کننده تقاضا دارد تا سقف اعتبارات مصوب که برای بازسازی و تعمیر منازل آسیب دیده در نظر گرفته شده است، افزایش پیدا کند و می‌گوید: حدود ۷۲۰ مورد تخریبی در این روستا داریم که به گوش می‌رسد فقط برای ۴۰۰ واحد اعتبار در نظر گرفته شده است.
در ادامه خانم دیگری که اهل روستای صومعه است، گلایه می‌کند که پس از چندین بار مراجعه، کارشناسان به او گفته‌اند که پرونده ندارد.
علی نوروزی که منزل او در زمین لرزه اخیر ترک برداشته و به گفته خودش قابل سکونت نیست، با نشان دادن تصاویری از منزلش، می‌گوید: کارشناس تنها فقط یک بار از منزل من بازدید کرده و تا به الان کسی سراغ ما نیامده است و اگر دیوارهای خانه فرو بریزند و یکی از اعضای خانواده‌ام از دست بروند چه کار باید کنم.
وی ادامه می‌دهد: هم اکنون در چادر به سر می‌بریم و ساختمان تازه ساخت پسرم هم ترک برداشته است که نه کارشناسی از آن بازدید کرده و نه بیمه چیزی پرداخت می‌کند.
سلام الله عبداللهی از روستای ورزنق آمده و به گفته خودش در چادری که زیر سقف ساختمان دو طبقه‌اش که فقط اسکلت آن کار شده، ساکن است. او می‌گوید: مادر پیرم را به تهران فرستاده‌ام و خودم اینجا آواره هستم.
مصاحبه ما به دنبال توضیحات کارشناس بنیاد مسکن و اصرار او مبنی بر فصلی بودن این آقا و عدم تعلق تسهیلات به ساکنان فصل نیمه تمام می‌ماند، اما آقای عبداللهی همچنان اصرار دارد که فصلی نبوده و می‌توانند وضعیت اسکان او را استعلام کنند.
او بیان می‌کند: وام ۲۵ میلیونی برای ساخت منزلش از بنیاد مسکن گرفته و آن را کاملا هزینه کرده است و الان دیگر از پولی برای ادامه ساخت ندارد و با توجه به قابل استفاده نبودن منزل پدری‌اش جایی برای ماندن ندارد.
بر اساس این گزارش، هیچ یک از اهالی زلزله زده روستاهای زلزله زده ورنکش و صومعه از نظر مواد غذایی و وعده‌های خوراکی کمبودی نداشتند و همگی در این خصوص ابراز رضایت کردند، اما دام‌های زلزله زدگان همچنان در چادرهای برپا شده توسط جهاد کشاورزی استان به سر می‌برند و اقدامی برای ساخت واحدهای دامی و تامین سرپناه نشده است.
همچنین با وجود گذشت بیش از یک ماه از وقوع زمین لرزه همچنان گل و لای روستای ورنکش مانع از پیشرفت کارها شده و رفت و آمد روستاییان را با سختی زیادی مواجه کرده است؛ گل و لای این مطقه به حدی دست و پا پیر است که تلاشی خبرنگاران برای دسترسی به برخی اهالی و مصاحبه با آن‌ها بی نتیجه ماند.
در ادامه بازدیدها از مناطق زلزله‌زده به روستای تیرشاب شهرستان سراب سفر می‌کنیم:
طاهره اشرفی یکی از اهالی روستا که در کانکس زندگی می‌کند، خانه و تعداد زیادی از دام‌هایش را در زمین لرزه از دست داده و نگران دام‌های باقی مانده‌اش است، او به ایسنا می‌گوید: هیچ سرپناه و حتی غذایی برای خودم نمی‌خواهم، اما دام هایم برای من ارزشمند هستند، از مسئولان خواهش می‌کنم سرپناهی برای دام‌های من که الان در بیرون به سر می‌برند، درست کنند.
وی می‌افزاید: از شب تا صبح آتش روشن کرده و به دلیل ترس از تلف شدن حیوانات‌مان و ترس از گرگ در بیرون به سر می‌بریم.
از شب تا صبح آتش روشن کرده و به دلیل ترس از تلف شدن حیوانات‌مان و ترس از گرگ در بیرون به سر می‌بریم.
وی ادامه می‌دهد: کانکس خیلی سرد است و بخاری برقی پاسخگوی سرمای روستا نیست، تمام بدنم از شدت سرما درد می‌کند.
سعیده سیدی، دیگر خانم زلزله زده در روستای ترشاب است که در اتاق خواب ۱۲ متری زندگی می‌کند، ولی او هم مانند همسایه‌اش از ترس از دست رفتن دام‌هایش مجبور به زندگی در چادر و مراقبت از حیواناتش است، او پنج راس دامش را بعد از وقوع زمین لرزه و بر اثر شدت سرما از دست داده است.
دومین روستای شهرستان سراب روستای قریه دونیق است که اهالی آن مانند روستای تیرشاب با سرمای غیر قابل تحمل زندگی می‌کنند. اهالی این روستا همگی در کانکس یا اتاقک ۱۲ متری زندگی می‌کنند و کسی ساکن چادر نیست.
مریم علیزاده می‌گوید: این اتاقک را دو هفته است که به ما داده‌اند، اما هوا خیلی سرد است و از بخاری برگی که به ما داده اند استفاده می‌کنیم، خانه ما کاملا تخریب شده بود و بازسازی آن شروع شده است. مسئولان همگی به ما سر می‌زنند و مشکل خاصی نداریم.
مرحمت امامی، خانم زلزله‌زده‌ای است که لوازم خانه‌اش در زمین لرزه از بین رفته و با سه دختر و همسر بیمارش در کانکس و چادر زندگی می‌کند و به شدت از سرماگله‌مند است، او در کانکس را باز کرده و فضای نابسامان آن را به ما نشان می‌دهد، خانه‌اش درست روبروی کانکس واقع شده و در دست بازسازی است.
وی بیان می‌کند: ما حتی یک فرش هم نداریم و خودمان را با بخاری برقی که توان چندانی ندارد، گرم می‌کنیم، وضعیت اقتصادی‌مان خوب نیست.
وی می‌افزاید: اداره برق از تیر چراغ برق انشعاب گرفته و به ما داده است که بعضی قسمت‌های سیم لخت بوده و به هنگام بارندگی بسیار خطرناک می‌شود.
نبود سرویس بهداشتی و حمام و وسیله گرمایشی مناسب و نبود مکان مناسب برای نگهداری احشام نیز مانند دیگر روستاها از عمده مشکلات در این روستا بود. تعداد زیادی از اهالی این سه روتا بیمار بوده و از شدت سرمل دچار سرماخوردگی شده بودند.
عزیز الله مهدیان، معاون بازسازی روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی هم در ادامه با اشاره به راهکارهای بنیاد مسکن برای تسریع در ساخت واحدهای دامی تخریب شده بیان کرد: سازه‌های مورد نیاز برای ساخت واحدهای دامی هفته که بسیار ساده و سبک هستند، هفته آینده به مناطق ارسال می‌شوند و سعی می‌کنیم ساخت تمامی واحدهای دامی را تا پایان سال جاری به اتمام برسانیم.
مدیر کل بنیاد مسکن آذربایجان شرقی گفت: امیدواریم آواربرداری تا پایان بهمن ماه به اتمام برسد، اما عجله‌ای برای آواربرداری نداریم.
حافظ باباپور ادامه داد: تا کنون ۱۳۵ مورد پی کنی، ۲۳ مورد قالب بندی، ۱۵ مورد فونداسیون و ۱۰ مورد نصب اسکلت انجام شده است.
مدیر کل بحران استانداری آذربایجان شرقی در ارتباط با وضعیت زلزله زدگان استان آذربایجان شرقی گفت:با گذشت بیش از یک ماه از این حادثه به پیشنهاد استاندار آذربایجان شرقی ،زلزله زدگان اتاقک های پیش ساخته تحویل گرفتند .
محمد باقر هنربرافزود:با توجه به این که چادر های اضطراری زلزله زدگان تخلیه شده اند و هیچ خانواری در آن ها ساکن نیست به فرمانداری های شهرستان های زلزله زده ابلاغ شده است تا چادرها جمع آوری شود.
وی با بیان این که در جریان زلزله اخیر 3000 هزار واحد مسکونی در شهرستان های سراب و میانه تخریب شده اند، گفت:سه نوع اسکان موقت برای زلزله زدگان در نظر گرفته شده است که شامل 300 دستگاه کانکس و250 واحد اتاقک توسط بنیاد مسکن می باشد.
وی با اشاره به این که روند آوار برداری وابسته به شرایط آب و هوایی است، گفت: آوار برداری 1700 واحد مسکونی به اتمام رسیده است. هم چنین ساخت واحد های مسکونی شروع شده و تا کنون 135 واحد پی کنی،23 واحد آرماتور بندی ،15 واحد فنداسیون ریزی و 6 واحد اسکلت بندی شده است.
هنربر از تشکیل2650 پرونده در بنیاد مسکن برای ساخت واحد های مسکونی خبرداد و گفت: تا کنون 877 پروانه ساخت صادر شده است و 797نفر از زلزله زدگان متقاضی دریافت تسهیلات به بانک ها معرفی شده اند.
وی گفت: 40 میلیون تومان وام بازسازی،15 میلیون تومان وام معیشت و 10 میلیون تومان کمک بلاعوض به زلزله زدگان تعلق می گیرد،هم چنین برای واحد های دامی تخریب شده و واحد های تعمیری نیز 15 میلیون تومان وام و پنج میلیون تومان کمک بلاعوض در نظر گرفته شده است.
