فك‌تان درد می‌كند، آنقدر كه حتی با لمس كردن آن اذیت می‌شوید و خمیازه كشیدن برایتان عذاب الیم محسوب می‌شود. گاهی این دردها با درد دندان اشتباه گرفته شده و به دیگر قسمت‌های صورت و چشم و سر هم كشیده می‌شود كه در این صورت علاوه بر مراجعه به دندانپزشك باید سراغ پزشك مغز و اعصاب هم بروید.
در بسیاری موارد نیز درد مفصل فكی به‌صورت گوش‌درد خودش را نشان می‌دهد و شما را راهی مطب متخصص گوش می‌كند. احساس درد شدید و مكرر در یك قسمت از صورت همراه با سوزش كه به طور معمول با لمس و ضربه زدن به صورت مسواك زدن، اصلاح كردن، قرارگیری در معرض باد و جویدن ظاهر می‌شود از جمله دردهای آزار‌دهنده‌ای است كه معمولا ریشه در اختلالات عصبی شخص دارد. به این بهانه با دكتر بهزاد رهسپار، رئیس انجمن فك و صورت ایران به گفت‌وگو نشسته‌ایم تا دردهای عصبی فك را بهتر بشناسیم .
فشارهایی كه گاهی افراد هنگام شب به ناحیه فك به دلیل فشار عصبی وارد می‌كنند ممكن است تا حدود 400 نیوتن باشد و این مساله سبب شكستن دندان‌های پركرده یا پریدگی روكش و آسیب به دندان‌های دیگر می‌شود. حتی این فشارها می‌تواند منجر به آرتروز مفصل گیجگاهی فكی شود. بنابراین باید افراد در صورت وجود این مشكل به پزشك مراجعه كرده و علاوه بر استفاده از محافظ، اقدامات به‌موقع را برای درمان انجام دهند.
دندان‌قروچهچه بر سر فك‌تان می‌آورد؟به گفته دكتر رهسپار، یكی از علل شایع درد دو طرفه مفصل فك، فشار دادن دندان‌ها موقع خواب به علت فشارهای عصبی و گاهی نیز كاملا بدون علت است. این بیماران معمولا صبح‌ها حالت خستگی در فك و دهان دارند.هر كسی می‌تواند به‌علت فشارهای عصبی یا عادت به دندان‌قروچه و فشار آوردن به دندان‌ها هنگام استرس و اضطراب به مفصل و غضروف مفصلی یا دندان‌های خود آسیب بزند. چنین آسیب‌هایی در صورت تداوم داشتن در نهایت سبب آرتروز می‌شود .
چرا فك‌تان را عصبی می‌كنید ؟!
معمولا دردهای عصبی در فك بالا یا پایین در اثر استرس و فشارهای عصبی روز یا استفاده از مواد مخدر و محرك و كافئین به‌خصوص قبل از خواب ایجاد می‌شود .رئیس انجمن فك و صورت ایران با بیان این مطالب می‌افزاید: در حالت عادی برای جویدن، فشار ۴۰ تا ۶۰ نیوتن بر فك‌ها اعمال می‌شود ولی این فشار نا‌خودآگاه در شب تا ۴۵۰ نیوتن می‌تواند ایجاد شود .البته فقط استرس منجر به بروز این نوع دردهای فكی نمی‌شود. بلكه مصرف الکل، مواد مخدر و محرك و كافئین قبل از خواب نیز می‌تواند باعث این مشكل شود .
استفاده از محافظ شبانه دندان
اولین و راحت‌ترین درمان درد عصبی فك‌ها استفاده از نایت گارد (ابزاری برای مقابله با دندان قروچه و فشردن دندان‌ها به یكدیگر كه هنگام خواب داخل دهان روی دندان‌ها قرار داده می‌شود و به‌عنوان یك لایه محافظ بین دندان‌های بالا و پایین عمل می‌كند و از اعمال فشار بر روی دندان‌ها می‌كاهد) است كه مثل محافظ‌های ورزشی عمل می‌كند ولی بسیار ظریف است و قطر میلی‌متری دارد.
دكتر رهسپار در این باره توضیح می‌دهد: در بیمارانی كه شب‌ها به دندان‌هایشان فشار می‌آورند یا دندان‌قروچه، ساییدگی شدید دندان‌ها یا شكستگی مكرر پر كردگی دندان در آنها مشاهده می‌شود باید سریعا برای پیشگیری از مشكلات بیشتر، محافظ شبانه با جنس سخت ساخته شود.همچنین تمرینات ایرودینامیك (حركات تمرینی برای ماهیچه‌های فك است كه تحت فشار قرار دارند كه به نرم شدن این ماهیچه‌ها و تقویت و هماهنگی فك‌ها كمك می‌كند) بسیار كمك‌كننده است به‌خصوص وقتی كه این فشارها سبب گرفتگی ماهیچه‌های جونده شده باشد.
كار درمانی و ورزش‌های عضلات فك، به‌خصوص در شروع بیماری كه همراه گرفتگی عضلات است در كاهش درد فكی بسیار موثر است .وقتی درد فكی درمان جدی می‌خواهددكتر رهسپار تاكید می‌كند: وقتی كه درد فكی یا صداهای فكی همراه با درد ایجاد شود، باید قبل از پیشرفت بیماری و تبدیل شدن به آرتروز درمان شود.گاهی بیماران مبتلا به صدای فك در حداكثر باز كردن فك نیز مشكل دارند، ولی ناگهان در یك روز صدا قطع می‌شود، ولی فك نیز به اندازه طبیعی یعنی ۳۵تا ۴۰ میلی متر باز نمی‌شود .
در چنین شرایطی اگر بیماران زود مراجعه كنند، درمان بسیار ساده‌تر خواهد بود و اگر درمان نشوند نهایتا مبتلا به آرتروز و تخریب غضروف مفصلی می‌شوند كه در این مرحله از صدای خش خش در مفصل به همراه درد شكایت خواهند داشت .
وی تاكید می‌كند: در صورت پیشرفت بیماری و محدودیت در باز كردن فكین یا درد فكی به همراه صدای تق تق یا خش خش نیاز به مداخله فوری وجود دارد. در چنین شرایطی ابتدا سعی می‌شود به وسیله آرتروسكوپ بسیار ظریف با قطر کمتر از دو میلی‌متر وارد مفصل شده و مستقیم با دوربین سعی به رفع مشكلات كرد. در صورت عدم بهبودی از جراحی باز و بازسازی مفصل و استفاده از مفصل مصنوعی بهره گرفته می‌شود .
روزنامه جام جم
