«انتخاب» اسناد ویکی لیکس در رابطه با ایران را که متعلق به سال های ۱۹۷۲ تا ۲۰۰۹ است، را به صورت روزانه و به منظور آگاهی مخاطبان نسبت به تحولات و اتفاقات گذشته، منتشرمی کند
سرویس تاریخ «انتخاب»: سندی محرمانه از یمن به تاریخ چهارشنبه ۷ خرداد ۱۳۸۲ با عنوان «دیدار خاتمی، رییس جمهور ایران از یمن» منتشر شده است.
به گزارش «انتخاب»؛ متن این سند که ویکی لیکس آن را منتشر کرده، در زیر آمده است:
موضوع سند: دیدار خاتمی، رییس جمهور ایران از یمن: هیچ هیجان قابل توجهی نبود
طبقه بندی: محرمانه
چهارشنبه ۱۵:۳۵ دقیقه بیست و هشتم می ۲۰۰۳
از: یمن
به: نامشخص
خلاصه
۱. محمد خاتمی، رییس جمهور ایران روز‌های ۱۵ تا ۱۸ می‌از یمن دیدار کرد که سفری کم برد، تقریبا نیمه رسمی و با پوشش عمومی بسیار کم بود که دیداری هم با جامعه شیعه یمن انجام نشد. هرچند شش توافقنامه همکاری در حوزه‌هایی از امنیت تا کشتیرانی امضا شد، اما این تفاهمنامه‌ها افق جدیدی باز نکرد. بیانیه مشترک منتشر شده در زمان خروج او هم خنثی بوده و خواستار «پایان اشغال عراق توسط نیرو‌های خارجی» شده بود. روابط در سال‌های اخیر بهبود یافته و خاتمی وجهه دوستانه‌ای از خود نشان داد. اما به نظر نمی‌رسد این دیدار نشانه پیشرفتی مهم در اعتماد دوجانبه باشد. پایان خلاصه
رسمیت سطح پایین
۲. سفر محمد خاتمی رییس جمهور ایران در پاسخ به سفر صلاح در سال ۲۰۰۲ به تهران، با استقبال کل اعضای دفتر ریاست جمهوری در صنعا در ۱۵ مواجه شد. برنامه‌ای سفر رسمی و شامل تعداد کمی مراسم عمومی بود. همه پروتکل‌های مربوطه از جمله بیانیه ورود با پوشش تلویزیونی انجام شد. دو رییس جمهور که با مترجم با هم حرف می‌زدند عکس مشترک گرفتند. در یک اقدام خارج از عادت مرسوم، صلاح با لباس سنتی و خنجری به کمر ظاهر شد.
گرفتن عکس
۳. دیدار‌های رسمی خاتمی به خوبی و با بالامرتبه‌ترین اشخاص محلی از جمله رییس مجلس، شیخ عبدالله الاحمر، رییس شورای مشورتی، عبدالعزیز عبدالغنی و نخست وزیر عبدالقدیر باجمال برنامه ریزی شده بود. خاتمی همچنین یک دیدار خصوصی غیرمعمول با احمدعلی عبدالله صالح، پسر ۳۳ ساله رییس جمهور داشت که فرماندهی گارد جمهوری را برعهده دارد، اما تماس‌های نظامی قابل توجهی در میان نبود. ابتدای تمامی این دیدار‌ها به خوبی برای تلویزیون و روزنامه‌ها تصویربرداری شده بود، اما مذاکرات صرفا با عنوان «تبادل نظرات دوستانه» خلاصه سازی شد.
چه اتفاقی نیفتاد
۴. خاتمی در هیچ گردهمایی مثلا جمع دانشجویان یا گروه‌های پارلمانی عمومی سخنرانی نکرده و با هیچ روحانی شیعه محلی نیز دیدار نداشت و با رسانه‌های محلی هم مصاحبه نکرد. او، بیشتر به عنوان گردشگر و نه زایر از مسجد اعظم معروف صنعا دیدار کرد (که تاریخ آن به قرن هفتم بعد از اسلام برمی گردد). تلویزیون محلی تصویر صلاح را نشان داد که در نماز جمعه همان مسجد، با همراهان همیشگی اش و بدون حضور خاتمی، حضور پیدا کرده است.
توافقنامه‌ها
۵. دو طرف توافقنامه‌هایی را در شش حوزه شامل امنیت، تجارت، توسعه و همکاری اقتصادی، بانکداری، آموزش و فرهنگ و کشتیرانی، امضا کردند. به گفته یکی از رابطان یمنی در وزارت توسعه و همکاری‌های بین المللی، دو توافقنامه امضا شده در دفتر او صرفا اسنادی بودند که جای خالی آن‌ها پرشده بود و هیچ اشاره خاصی هم به اوضاع یمن نداشتند. گزارش نشریات از توافقنامه امنیتی هم به افزایش همکاری درباره مبارزه با قاچاق موادمخدر و جنایات سازماندهی شده برمی گردد (جزییات بیشتر درباره همکاری امنیتی در تلگراف مرجع گزارش شده است).
۶. توافقنامه‌های دیگر بصورت اخص بر تجارت، آموزش و کشتیرانی تمرکز داشتند. تجارت دوجانبه از سال ۱۹۹۰ تا کنون ده برابر رشد داشته و کالا‌های ایرانی بصورت فزاینده‌ای در بازار‌های محلی یافت می‌شود که شامل اقلامی مثل ماشین آلات، لوازم آرایشی و مینی بوس می‌شود (این محصولات معمولا از نظر قیمت از مشابه اروپایی، آسیایی و آمریکایی ارزان‌تر هستند و تاجران معتقدند کیفیت خوبی هم دارند). شرکت‌های ایرانی چند پروژه را در اینجا اجرا کرده اند که شامل جاده فرودگاه سوکوترا، بهبود بندر نفتی حدیده و فعالیت‌های آسفالت راه‌ها می‌شود. ایران در زمینه آموزش چند برنامه آموزشی و تبادل دانشجو هم چنین برنامه‌هایی برای افزایش «فعالیت‌های فرهنگی» پیشنهاد کرده است. توافقنامه کشتیرانی نشان دهنده نیاز یمن برای افزایش ترافیک در بندر عدن است. کشتی‌های باری و نفتکش ایرانی چه برای حمل و نقل کالا و یا صرفا برای توقف میان راهی، کاملا مورد استقبال قرار می‌گیرند.
بیانیه مشترک
۷. بیانیه خنثی امضا شده توسط صالح و خاتمی نیز محتوایی کپی برداری شده دارد. هیچ تفاوت مهمی با سند امضا شده در یمن در جریان سفر خاتمی به کشور‌های عربی در سال ۲۰۰۳ ندارد. قابل پیش بینی است که هردو طرف روابط برادرانه را ستوده و خواستار عقب نشینی فوری نیرو‌های خارجی از عراق شدند و بر نقش محوری مردم فلسطین از جمله پایتخت بودن بیت المقدس تاکید کردند. آن‌ها تروریسم را با شدت تقبیح و محکوم کردند، اما بین آن و «مقامت ملی مشروع» تمایز قایل شدند.
نکته
۸. خاتمی اخیرا روی کشور‌های عربی متمرکز شده است که جمعیت شیعه بزرگی دارند که در دل سنی‌ها قرار گرفته اند. اما حداقل در یمن، خبری از تلاش برای ایجاد ظاهر یک رهبر وجود نداشت. به نظر می‌رسید شدیدا تلاش می‌کند برای میزبان‌های یمنی خود تهدید به نظر نرسد. یمنی‌ها رهبران قبلی ایران را با تردید می‌نگریستند. این سفر مزایای عملی مهمی هم داشت: صالح، رییس جمهور یمن از پرستیژ مهمانان بین المللی لذت می‌برد. افزایش روابط اقتصادی هم مزایایی به هرماه دارد و دانشجویان فقیر یمنی، مخصوصا کسانی که در زمینه مذهب و حقوق درس می‌خوانند، با افتخار بورسیه‌های تحصیلی ایران را می‌پذیرند. البته همانطور که یکی از رابط‌های ما گفته است، این دیدار تاثیری در تقویت روابط بین یمن و ایران نداشته است، زیرا هیچکس انتظار ندارد که «بین شما آمریکایی‌ها و ملاها» خاتمی دست بالاتر را داشته باشد.
هول
