سردار سرتیپ خلبان علی عبداللهی معاون هماهنگ کننده ستادکل نیروهای مسلح شامگاه سه‌شنبه در برنامه گفتگوی ویژه خبری سیما پیرامون سانحه سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی، اظهار داشت: دفاع هوایی یکی از پیچیده ترین مجموعه های دفاعی کشور است چراکه بخش های زیادی دخیل در آن هستند و بسیار پیچیده و حساس است. این حوزه هم ابزار محور است و هم سرعت بسیار بالایی برای تصمیم گیری طلب می‌کند.
وی افزود: زمانی که این اتفاق افتاد حدود ساعت ۶:۱۵ دقیقه این حادثه رخ داده در حالی که فرمانده نیروی هوافضای سپاه در ماموریت غرب کشور بود. بعد از یک ساعت یا ۴۵ دقیقه به ایشان اطلاع داده می شود که احتمالا این اتفاق افتاده است. او هم به سلسله مراتب خود اطلاع می‌دهد. در سیستم نظامی نمیتوان صرفا یک خبر را اعلام کرد بلکه باید بررسی شود.
سردار عبداللهی ادامه داد: حدود ساعت ۱۹:۳۰ تا ۲۰ روز چهارشنبه به ستادکل نیروهای مسلح اطلاع داده شد که این اتفاق محرز شده است که بلافاصله تیم بازرسی توسط ستادکل نیروهای مسلح از عناصر مختلف تشکیل شد، ساعت ۲۰ جمع شدند و تا ساعت ۲۲ شب توجیه شدند و ساعت ۲۲ شب چهارشنبه اعزام شدند.
معاون هماهنگ کننده ستادکل نیروهای مسلح تاکید کرد: این تیم باید موارد بسیار زیادی را بررسی می کردند و با افراد مختلفی که دخیل بوده اند باید مصاحبه می کردند. این حدود ۳۷ ساعت طول کشید که به جمعه ۲۰ دی ماه رسید. بعدازظهر جمعه گزارش های مختلف تجمیع و علت واقعه در حد قابل بررسی محرز شد؛ و ستادکل نیروهای مسلح درخواست جلسه اضطراری شورای عالی امنیت ملی را ارائه داد. حدود ساعت ۱۰ شب این جلسه تشکیل شد و تا ساعت ۱۲ شب ادامه پیدا کرد که شنبه صبح نیز این گزارش اعلام شد.
وی در پاسخ به سوالی پیرامون اینکه چرا آسمان کشور در آن ساعات بسته نشد، گفت: آماده باش صددرصد در آن زمان وجود داشته و همه افراد باید در آن زمان در مواضع خود حاضر باشند، اما این قطعا به معنای درگیری نیست، درگیری شرایط دیگری دارد. هموطنان به خاطر دارند که در زمان جنگ زمانی که هواپیماها به سمت کشور حرکت می کردند، از صدا و سیما آژیر قرمز به صدا در می آمد و مردم به پناهگاه می رفتند. در آن شرایط سامانه های ما آتش به اختیار بودند، اما در شرایط آن شب، آتش به اختیار نبودند بلکه آتش محدود بودند.
سردار عبداللهی اظهار داشت: برای بستن فضای کشور باید اول هدف را ببینیم، اعلام وضعیت قرمز کنیم و بعد آسمان کشور را ببندیم.
معاون هماهنگ کننده ستادکل نیروهای مسلح در تشریح شرایط آتش به اختیار یا آتش محدود، گفت: گزارشی از جانب مرکز کنترل و فرماندهی به مناطق ارسال می شود که موشک های کروزی به سمت کشور شلیک شده است، موشک کروز در ارتفاع خیلی کم پرواز می‌کند و خود را با زمین تنظیم می‌کند؛ اینکه در همه نقاط موشک کروز را با رادار کشف کرد، ممکن است اتفاق نباشد، بنابراین ما دیده بان هایی را برای این کار در نقاط مختلفی گذاشته ایم و حتی از مردم نیز گزارش هایی را دریافت خواهیم کرد.
وی ادامه داد: پس از مدتی که مرکز وضعیت را از قرمز خارج می کند، ارتباط سامانه دچار اختلال می‌شود و خروج از وضعیت قرمز را دریافت نمی‌کند، در چنین شرایطی اپراتور سامانه هواپیما را یک هدف نزدیک شونده می‌بیند و متاسفانه به سمت آن شلیک می‌کند.
سردار عبداللهی در پاسخ به سوالی پیرامون اینکه آیا سطح مقطع راداری هواپیما با موشک کروز تفاوت ندارد، افزود: زمانی که رادار سامانه هواپیما را می گیرد، ارتفاع آن ارتفاع کروز بوده حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ متر. از طرفی این هواپیما در زاویه صفر رادار این سامانه حرکت می کرده یعنی کمترین سطح مقطع راداری را داشته است. اپراتور سامانه در شرایطی بوده که ارتباطش قطع و یا دچار اختلال بوده که این هم در حال بررسی است و اینجا یک خطای فردی رخ می دهد و موشک را شلیک می کند.
معاون هماهنگ کننده ستادکل نیروهای مسلح در خصوص احتمال نفوذ در این خصوص، عنوان کرد: این احتمال را سیستم اطلاعاتی ما دارد بررسی می کند، کار هنوز تمام نشده که بخواهیم بگوییم چنین چیزی نیست، منتظریم تا نتایج اعلام شود.
وی در خصوص احتمال ایجاد اخلال الکترونیکی آمریکا در سامانه های مربوط به هواپیما یا پدافند، اظهار داشت: اینکه آمریکایی ها چنین اقداماتی را بکنند، در منطقه سابقه دارد و توسط سیستم های الکترونیکی اهداف مجازی را در آسمان ایجاد کنند سابقه داشته است. اما بررسی های ما نشان می دهد در خصوص این حادثه با توجه به سامانه مربوطه و هواپیما، مقداری سخت است که اعلام کنیم چنین اتفاقی افتاده است. تیم بررسی سایبری و جنگ الکترونیک هم تشکیل داده ایم تا این بررسی را انجام دهند.
