بسیاری از زنان از ترس درد ناشی از زایمان طبیعی به سزارین فکر می‌کنند؛ اما بهتر است بدانیم هر یک از این روش‌ها مزایا و ریسک‌هایی دارند. با توجه به اینکه اغلب زنان در دوره بارداری تصمیم خودشان را می‌گیرند که چه روشی را تجربه کنند، در این مطلب به مزایا و ریسک‌های هر روش می‌پردازیم.
بارداری همیشه با نگرانی‌ها و دشواری‌هایی همراه است که از مسائل دوره بارداری تا فکر کردن به زایمان را در برمی‌گیرد. همه زنان باردار قطعا بارها به شیوه زایمانشان فکر می‌کنند و حتی در دوره‌های آموزشی شرکت می‌کنند. چگونگی تنفس در حین زایمان را می‌آموزند و یاد می‌گیرند که از حمایت عاطفی همسرشان استفاده کنند. بسیاری از زنان در سال‌های گذشته بدون نگرانی به زایمان سزارین فکر می‌کردند تا اینکه حتی پزشکان به آن‌ها توصیه کردند که به شیوه طبیعی کودک خود را به دنیا بیاورند. دوگانه‌ای که بسیاری از مواقع ترس و استرس زیادی را به زنان وارد می‌کند و هر یک معایب و مزایایی برای آن‌ها دارد.
انتخاب ما همیشه قطعی نیست
انتخاب زنان همیشه هم قطعی نیست و برخی از شرایطی می‌گویند که مجبور شده‌اند راه دیگری را انتخاب کنند: «تصمیم گرفتم زایمان طبیعی داشته باشم اما به علت بزرگ بودن بچه، مجبور شدم سزارین شوم. سزارین من با بیهوشی کامل نبود و از روش اپیدورال استفاده کردم. به همین علت توانستم پس از به دنیا آمدن بچه، با او تماس پوستی داشته باشم که برای من مهم بود. کودک وقتی به دنیا می‌آید و از فضای رحمی خارج می‌شود، نیاز به حمایت و در آغوش گرفته شدن توسط مادر دارد و من برای این هدف زایمان طبیعی را انتخاب کرده بودم. به علاوه نمی‌خواستم بعد از زایمان آنقدر درد داشته باشم که نتوانم به کودک عشق بورزم.»
هر کدام چقدر طول می‌کشد؟
زایمان طبیعی: در زایمان طبیعی با گشاد شدن دهانه رحم، زایمان انجام می‌شود. انقباضات رحمی، مانند گرفتگی قاعدگی، بسیار قوی عمل می‌کند و سر بچه به پایین هدایت می‌شود. همچنین برخی از زنان از مسکن‌ها و اپیدورال استفاده می‌کنند. زایمان برای مادران در اولین بار ۱۲ تا ۱۴ ساعت طول می‌کشد و در زایمان‌های بعدی سریع‌تر است. درد حین زایمان طبیعی بیشتر اما پس از آن بسیار آرامش‌بخش‌تر از سزارین است.
زایمان سزارین: عمل جراحی برای تولد کودک حدود ۴۵ دقیقه طول می‌کشد و کودک در ۱۰، ۱۵ دقیقه اول متولد می‌شود. در اغلب جراحی‌های سزارین فعلی، در حالی که مادر اپیدورال می‌گیرد، عمل انجام می‌شود و زمان زیادی از زایمان را مادر در حالت بیدار است. همین حالت به برخی افراد استرس زیادی را وارد می‌کند و برای برخی اثر ویژه‌ای ندارد.
بهبودی و بازیابی زایمان طبیعی و سزارین؟
زایمان طبیعی: پیش‌بینی زمان بهبودی کار دشواری است. مادران پس از زایمان میزان مختلفی از درد را تجربه می کنند. اما بیشتر مادران یک الی دو روز پس از زایمان طبیعی در بیمارستان می‌مانند. عوارض جانبی این نوع زایمان خونریزی، گرفتگی، تورم و درد است اما در حالت کلی بسیار سبک‌تر از زایمان سزارین است.
زایمان سزارین: در این نوع زایمان عوارض جانبی شدیدتر است. در طول روز احساس تهوع و ضعف طبیعی است. سرفه، عطسه و یا خندیدن می‌تواند موجب درد شود. شما را به بلند شدن و حرکت کردن تشویق می‌کنند که برای جلوگیری از ایجاد مایعات در ریه شما، تقویت گردش خون و کمک به هضم غذای شما است. استراحت در این حالت بیشتر از حالت طبیعی است و یک ماه تا شش هفته بعد به حالت عادی خود باز می‌گردید.
عوارض هر نوع زایمان می‌تواند چه باشد؟
زایمان طبیعی: ممکن است در زایمان طبیعی پارگی روده به وجود آید. برش واژن و بخیه خوردن آن در بسیاری از زایمان‌های طبیعی وجود دارد که می‌تواند درد ایجاد کند. مشکلات مربوط به کنترل مثانه پس از تولد نیز ممکن است و همچنین امکان پرولاپس لگن وجود دارد. در این نوع زایمان کودکان به علت اینکه در معرض باکتری‌های کانال زایمان قرار می‌گیرند، سیستم ایمنی قوی‌تری خواهند داشت. همچنین مادران زودتر از حالت سزارین می‌توانند کودک خود را نگاه داشته و از شیر مادر تغذیه کنند.
زایمان سزارین: از عوارض بالقوه این روش عفونت‌های لایه رحم و برش، خونریزی بیش از حد، صدمه به مثانه یا روده در هنگام عمل، واکنش منفی به بیهوشی، لخته‌های احتمالی خونی و آمبولی ریوی است. عوارض این نوع زایمان امروزه بسیار کم است و جراحی بی‌خطری محسوب می‌شود اما به طور بالقوه خطرات بالا را دارد. خطرات برای کودک حداقلی است اما گاهی مشکلات تنفسی وجود دارد. زایمان طبیعی به رهایی مایعات از ریه کودک کمک می‌کند و از این جهت نیز روش بهتری محسوب می‌شود و اکنون بسیاری از پزشکان به این روش توصیه می‌کنند.
انتخاب زنان در مورد شیوه زایمان به عوامل متعددی بستگی دارد که پزشکان در دوره بارداری در این زمینه اطلاعاتی را به آن‌ها می‌دهند. اندازه لگن، استرس زایمان، فشار خون بالا و دیابت از جمله عواملی هستند که زنان پیش از زایمان، با توجه به آن تصمیم خودشان را می‌گیرند اما باید بدانیم تمام برنامه‌ریزی ما در هنگام زایمان ممکن است به علت شرایط، دستخوش تغییر شود. بنابراین قطعیتی در این زمینه وجود ندارد و تجربه‌های مثبت زایمان، به هر دو شیوه وجود دارد. بهتر است به هیچ شیوه‌ای نگاه منفی نداشته باشیم چون ممکن است شرایط ما را مجبور به تصمیم‌گیری دیگری بکند و همین امر اضطراب زیادی را به ما وارد بکند. باید بدانید اگر بند ناف طولانی یا قطع جفت وجود داشته باشد مجبور به انجام سزارین هستید و به همین علت پس از تصمیم اولیه، نگاه منفی به روش دیگر نداشته باشید.
