پایگاه خبری-تحلیلی "میدل ایست آی" در گزارش خود که بر مبنای اطلاعات ارائه شده از سوی سه منبع آگاه عراقی تنظیم شده، آورده است، ۹ ماه پیش گروهی از سیاستمداران و تجار عراقی از استانهای الانبار، صلاحالدین و نینوا به اقامتگاه شخصی سفیر عربستان در اردن در امان دعوت شدند.
میزبان آنان ثامر بن سبهان السبهان، وزیر امور خلیج فارس عربستان بود که مرد شماره یک محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در منطقه است.
مشخص نیست که محمد الحلبوسی، رییس پارلمان عراق که هم با ایران و هم با عربستان روابطی دارد، در این کنفرانس سری شرکت داشته یا خیر اما گفته شده که از جزییات آن مطلع بوده است. طرحی برای تشکیل منطقه خودمختار سنی مانند کردستان عراق در دستور کار این نشست بوده است.
مطرح شدن چنین طرحی چیز تازهای نیست. استان الانبار تقریبا به طور کامل سنی است اما صلاحالدین و نینوا اینطور نیستند و اگر این ایده در الانبار جواب دهد، دیگر استانهای دارای اکثریت سنی گزینههای بعدی خودمختاری خواهند بود.
این نشست با موافقت شدید حاضران به پایان رسید. با این حال، مقامات عراقی و عربستانی تنها افراد حاضر در آن نبودند.
دایره مخابرات عمومی اردن که سرویس اطلاعاتی قدرتمند این کشور است و چنان سازمان بزرگی است که میتواند به عنوان دولت موازی این کشور در نظر گرفته شود، از مسائل مطرح شده در این نشست خشنود نبود و همچنین از این که سبهان از سفارتی در این کشور به عنوان پایگاهی برای توطئه در عراق استفاده میکند، ناراضی بود.
جزییات این نشست به نحوی به دست نخست وزیر عراق رسید اما او در آن زمان نمیدانست که این پروژه تا چه حد جدی است و اینکه ولیعهد عربستان از آن حمایت میکند یا خیر. عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق سپس این موضوع را با بن سلمان در ریاض در میان گذاشت.
محمد بن سلمان در پاسخ به عبدالمهدی، این طرح را "خزعبلات" دانست و گفت به مقاماتش دستور توقف آن را میدهد. با این حال این نشستها ادامه یافتند و چند هفته بعد، نشستی گستردهتر در امان برگزار شد که به گفته منابع آگاه این بار یک نماینده آمریکایی و اسرائیلی نیز در آن حضور داشتند.
نماینده آمریکا به طور علنی با این طرح موافقت نکرد و تنها حدود یک ساعت در این نشست حضور یافت اما به همتای سعودی خود گفت: اگر بتوانید این کار را انجام دهید، از آن استقبال میکنیم.
تنشهای اخیر اما این رویکرد را تغییر داد و حالا واشنگتن کاملا حامی این طرح است.
در دومین نشستی که در امان برگزار شد، نمایندهای از امارات نیز حضور داشت که به نمایندگان پارلمان عراق که در این نشست حضور داشتند، نشان میداد که پرونده این طرح به متحدان اماراتی سعودیها منتقل شده است. این مساله به ولیعهد سعودی اجازه میداد، ادعا کند که نقشی در این طرح ندارد.
در نشست دوم در امان برای حمایت کامل از الحلبوسی در اقدام برای تضعیت دولت و مطرح کردن مداوم مساله سنیها توافق شد. آنان همچنین درباره "بسیج" افکار عمومی سنیها علیه دولت بغداد گفتوگو کردند. خبرهایی از دومین نشست نیز به دولت بغداد نشت کرد که این بار موجب شد یک نماینده ارشد امنیتی برای دیدار با سعودیها فرستاده شود.
به گفته یک منبع وابسته به دولت عراق، در این زمان بود که دولت متوجه شد عربستان در برنامه خود جدی است و به مخالفتهای عراق تن نمیدهد. بنابراین نشست سوم نیز در دبی برگزار شد و فهرست افرادی که در این نشست حضور داشتند به طور گسترده منتشر شد. این بار الحلبوسی به همراه اعضای سنی پارلمان عراق در این نشست حضور یافت.
با اینکه الحلبوسی به طور علنی تکذیب کرده که مساله ایجاد یک منطقه سنی مورد بحث قرار گرفته یا بر سر آن توافق شده، دیگر افراد گروه عراقی حاضر در این نشست پنهانکاری را کنار گذاشته و حتی یکی از آنها گفته است، "اقدامات عملی" در راستای تشکیل یک استان خودمختار آغاز شدهاند و این ایده از موفقیت اقلیم کردستان الهام گرفته شده است.
یکی از مقامات دفتر عادل عبدالمهدی این مساله را نه تایید کرد و نه تکذیب.