از خردادماه تا الان هيچ آزمايش ايدز اجباري يا داوطلبانه از معتادان خياباني منتقل شده به مركز غربالگري گرفته نشده و يكي از دلايل عدم اجراي تست ايدز اين است كه وزارت بهداشت، امسال كيت آزمايش ايدز به مقدار كافي در اختيار بهزيستي قرار نداده است.
به دنبال گزارش روزنامه «اعتماد» كه روز شنبه با عنوان «قرباني شماره صفر، قرباني شماره 100؛ معتاد خيابانخواب» منتشر شد و از اخراج معتادان خياباني با نتيجه آزمايش مثبت ايدز از مركز غربالگري «بهمنيار» وابسته به سازمان بهزيستي كشور خبر ميداد، فريد براتيسده؛ مديركل دفتر پيشگيري و درمان اعتياد سازمان بهزيستي كشور، طي روزهاي پس از انتشار اين گزارش در گفتوگو با خبرگزاريها، ضمن تاييد نامعلوم بودن وضعيت 1500 معتاد خياباني داراي زخم باز كه امكان نگهداري آنها تا زمان مداواي زخمها و جراحات بدخيمشان، در اردوگاههاي موضوع ماده 16 وجود ندارد، گفت: «پذيرش معتادان خياباني منع پذيرش در آييننامهها، با سازمان بهزيستي نيست، البته ما اين معتادان را نيز پذيرش ميكنيم، اما براساس آييننامه، معتادان منع پذيرش يعني معتاداني كه داراي زخم باز هستند به دليل وضعيتي كه دارند بايد در مراكز وزارت بهداشت تحت درمان قرار گرفته و پس از درمان به بهزيستي تحويل داده شوند. قرار بود، وزارت بهداشت در اين زمينه چند مركز درماني معرفي كند و اين وزارتخانه به هرحال متعهد است كه به آنها خدمت ارايه كند و نميتواند تعهدش را ناديده بگيرد، اما اين تعهد تاكنون انجام نشده است.
حدود ۶۲ هزار معتاد خياباني در سراسر كشور در مراكز بهزيستي جايابي شده و خدمات دريافت ميكنند. اين افراد در ۲۰ مركز ماده ۱۶ در سراسر كشور و همچنين در ۴۸۰ مركز اقامتي و كمپهايي كه از بهزيستي مجوز گرفته، نگهداري ميشوند. بنابراين ما به حجم وسيعي از معتادان خياباني خدمات ارايه ميكنيم، اما بايد براي معتادان خياباني منع پذيرش كه براساس آمار نيروي انتظامي در تهران 1500 نفر هستند، فكر اساسي شود.» براتيسده كه پيشتر هم در گفتوگو با «اعتماد» و در پاسخ به شنيدهها درباره اخراج معتادان خياباني آلوده به ويروس اچآيوي از مركز غربالگري تاكيد كرده بود كه بنا بر دستور رييس مركز مديريت بيماريهاي واگير وزارت بهداشت، به مركز غربالگري «بهمنيار» ابلاغ شده كه تمام معتاداني كه در ابتداي ورود و پس از دستگيري در طرحهاي ضربتي و پيش از انتقال به اردوگاههاي درمان اجباري، تست ايدز آنها مثبت است، بايد به اردوگاههاي موضوع ماده 16 منتقل شوند و اخراج آنها تخلف است، در گفتوگوي خود با خبرگزاريها يادآور شد: «معتادان مبتلا به ويروس ايدز در مراكز سازمان بهزيستي پذيرش ميشوند اما سازمان بهزيستي امكان پذيرش معتادان داراي زخم باز را در اين مراكز ندارد و وظيفه درمان اين افراد به عهده وزارت بهداشت است.
البته از خردادماه تا الان هيچ آزمايش ايدز اجباري يا داوطلبانه از معتادان خياباني منتقل شده به مركز غربالگري گرفته نشده و يكي از دلايل عدم اجراي تست ايدز اين است كه وزارت بهداشت، امسال كيت آزمايش ايدز به مقدار كافي در اختيار بهزيستي قرار نداده است. بنابراين، اگر افرادي قبل از پذيرش ترخيص شدهاند، احتمالا زخم باز داشتهاند.» شنيدههاي «اعتماد» حاكي از آن است كه ظرف 9 ماه گذشته، كيت آزمايش ايدز در كشور با مشكل جدي مواجه شده است. تحريم و مشكلات ترخيص كيتهاي ايدز وارداتي از گمركات كشور، از دلايل اصلي اين اتفاق است و در حالي كه مراكز كاهش آسيب اعتياد، كمپهاي اقامتي معتادان داوطلب درمان، مراكز مشاوره بيماريهاي رفتاري و اردوگاههاي درمان اجباري، به دليل جمعيت هدف خود؛ معتادان خياباني، ساير مصرفكنندگان مواد مخدر و افراد با رفتارهاي پرخطر جنسي، اصليترين مراكز نيازمند كيتهاي آزمايش ايدز هستند، شنيدهها حاكي از آن است كه ظرف 9 ماه گذشته، بيش از يك ميليون كيت آزمايش ايدز در گمركات كشور معطل طي شدن فرآيند ترخيص بوده اما... اين منابع آگاه به «اعتماد» گفتهاند كه به دليل محدوديتهاي جدي براي تامين كيتهاي آزمايش ايدز، اولويتبندي براي مراكز نيازمند اين كيتها انجام شده كه مراكز موضوع ماده 16 - اردوگاههاي درمان اجباري - در صدر اين اولويتبندي هستند كه البته مخالفان اين اولويتدهي معتقدند كمپهاي اقامتي و مراكزي كه معتادان، داوطلب درمان اعتياد شده و در كانون خانواده هستند بايد در اولويت قرار بگيرند چون معتاد خياباني مقيم اردوگاههاي درمان اجباري، در صورت آلودگي به ويروس اچآيوي، صرفا در همان دوره سمزدايي و طي شدن فرآيند بهبودي از اعتياد در اين مراكز، زير نظر پزشك و تحت درمان داروهاي ضدرتروويروسي خواهد بود اما پس از ترخيص و بازگشت به خيابان، هيچ تعهدي درباره ادامه درمان دارويي ايدز ندارد و حتي دچار مقاومت دارويي هم خواهد شد.
با اين حال از آنجا كه طرحهاي ضربتي ساماندهي معتادان خياباني، همچنان ادامه دارد، بسياري از معتادان منتقل شده به اردوگاههاي درمان اجباري، افراد تكراري هستند كه سخنگوي ستاد مبارزه با مواد مخدر هم در اولين نشست خبري خود كه 10 دي ماه برگزار شد، اعلام كرد با وجود آنكه تعداد معتادان خياباني در كل كشور حدود 70 هزار نفر است اما ظرف 10 ماه امسال، 158 هزار معتاد خياباني به اردوگاههاي درمان اجباري منتقل شدهاند . گردش بالاي تعداد معتادان خياباني كه در هر نوبت از اجراي طرحهاي ضربتي، به مراكز غربالگري منتقل ميشوند تا پس از معاينات باليني، وضعيت انتقال آنها به اردوگاههاي درمان اجباري معلوم شود، يكي از دلايل نياز حياتي اين مراكز به كيت آزمايش ايدز است چرا كه بنا بر شنيدههاي «اعتماد» در هر دوره غربالگري در شهر تهران، حداقل 30 هزار كيت آزمايش ايدز استفاده ميشود كه البته بنا به گفته براتي سده، از خرداد امسال، كمبود شديد كيت، باعث توقف انجام آزمايش ايدز از معتادان خياباني پذيرش شده در مراكز غربالگري سازمان بهزيستي شده است.
اعتماد