اختلال طیف اوتیسم یک عبارت گسترده برای توضیح گروهی از اختلالات رشد عصبی است. این اختلالات با مشکلات ارتباطی و تعامل اجتماعی شناخته می شوند. افراد مبتلا به اوتیسم معمولا خود را با رفتارهایی محدود کننده، تکرار شونده، علایق کلیشه ای یا یک الگو نشان می دهند.
اختلال طیف اوتیسم بدون در نظر گرفتن نژاد، فرهنگ یا پیشینه اقتصادی در تمام مردم جهان ممکن است دیده شود.
با توجه به اعلام مرکز کنترل پیشگیری از بیماری ها اوتیسم در پسرها بیشتر از دخترها اتفاق می افتد. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری در سال 2014 تخمین زد از هر 59 کودک یک نفر مبتلا به اوتیسم تشخیص داده می شود.
نشانه هایی وجود دارند که خبر از افزایش رشد اوتیسم می دهند. برخی این اتفاق را به شاخص های محیطی ربط می دهند. با این حال متخصصان شک دارند که واقعا افزایشی در کار باشد و معتقدند تشخیص بیماری آسان تر شده است.
انواع اوتیسم چیست؟
راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی ( DSM ) توسط انجمن روانپزشکی آمریکا منتشر شد و توسط کلینیک ها برای تشخیص انواع اختلالت روانی به کار گرفته شد. آخرین و بروزترین نسخه این کتاب در سال 2013 منتشر شد. در حال حاضر این راهنما پنج نوع مختلف از این بیماری را شناسایی کرده است که عبارتند از:
اوتیسم با یا بدون همراهی اختلالات فکری
اوتیسم با یا بدون همراهی اختلالت زبانی
مرتبط با بیماری پزشکی یا ژنتیکی شناخته شده یا عامل محیطی
مرتبط با دیگر اختلالات عصبی، روانی یا رفتاری
به همراه کاتاتونیا
علائم اوتیسم چیست؟
علائم اوتیسیم معمولا در کودکی و بین 12 تا 24 ماه از سن مشهود می شود. با این حال علائم ممکن است زودهنگام یا دیر هنگام باشند. علائم اولیه ممکن است شامل تاخیر در زبان یا ارتباطات اجتماعی باشد. راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی (DSM) علائم اوتیسم را به دو دسته ( مشکل با ایجاد ارتباط و تعامل اجتماعی و الگوهای محدود کننده یا تکرار شونده رفتاری یا فعالیتی) تقسیم می کند:
1- مشکلات ایجاد ارتباط و تعامل اجتماعی
این موارد عبارتند از:
مشکل با ایجاد ارتباط که شامل دشواری در به اشتراک گذاشتن احساسات، علایق یا حفظ مکالمه پشت سر هم می شود
مشکل با ارتباطات غیر کلامی مانند ثابت نگه داشتن ارتباط چشمی یا خواندن زبان بدن
مشکل در ساختن یا تثبیت روابط
2- الگوهای محدود کننده یا تکرار شونده رفتاری یا فعالیتی
این موارد عبارتند از:
حرکات، احساسات یا الگوهای کلامی تکراری
پیروی سفت و سخت از کارهای روزمره یا رفتارهای خاص
افزایش یا کاهش در حساسیت به اطلاعات حسی خاص از محیط اطراف خود مانند واکنش منفی به صدایی خاص
تمایلات یا علایق ثابت
افراد در هر دسته ارزیابی می شوند و شدت علائمشان مورد توجه قرار می گیرد. برای تشخیص اوتیسم فرد باید سه مورد از علائم دسته اول و حداقل دو مورد از علائم دسته دوم را در خود نشان دهد.
چه چیزهایی موجب بروز اوتیسم می شود؟
دلیل اصلی مشکل اوتیسم هنوز نا مشخص است. جدیدترین تحقیق در این مورد نشان داده که تنها یک علت موجب این اختلال نیست. برخی از شاخص های مشکوک برای اوتیسم عبارتند از:
وجود یکی از اعضای خانواده با همین مشکل
جهش های ژنتیکی
سندرم X شکننده و دیگر اختلالات ژنتیکی
متولد شدن توسط والدینی با سن بالا
وزن کم در هنگام تولد
عدم تعادل متابولیک
قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین و سموم محیطی
سابقه عفونت های ویروسی
قرار گرفتن جنین در معرض داروهای والپروئیک اسید یا تالیدومید
منابع در گذشته و حال اظهار کردند که واکسن ها موجب بروز اوتیسم نمی شود.
چه آزمایش هایی برای تشخیص اوتیسم استفاده می شوند؟
تشخیص اوتیسم شامل چندین آزمایش مختلف و تست ژنتیک ارزیابی می شود.
1- نظارت بر پیشرفت
آکادمی اطفال آمریکا می گوید باید تمام کودکان در سنین 18 و 24 ماهگی برای اوتیسم تحت نظر قرار بگیرند. نظارت می تواند منجر به تشخیص زودهنگام کودکانی شود که ممکن است مبتلا به این بیماری باشند. این کودکان می توانند از تشخیص زودهنگام و مداخله سود ببرند. چک لیست اصلاح شده برای اوتیسم در کودکان نوپا یکی از ابزارهای نظارتی معمول است که توسط متخصصان استفاده می شود.
پرسشنامه 23 سوالی توسط والدین کودک پر می شود. سپس متخصصین اطفال می توانند از پاسخ ها برای تشخیص اوتیسم در کودک استفاده کنند. مهم است بدانید این نظارت یک تشخیص نیست. کودکانی که جواب های مثبت در پرسشنامه گرفتند مطمئنا مبتلا به اوتیسم نیستند. علاوه بر این نظارت همیشه موفق به تشخیص کودکان مبتلا به این بیماری نمی شود.
2- دیگر نظارت ها و آزمایش ها
متخصص اطفال کودکتان ممکن است ترکیبی از آزمایش ها را توصیه کند که عبارتند از:
تست DNA برای بیماری های ژنتیکی
ارزیابی رفتاری
آزمایش های تستی و صوتی برای پیدا کردن هرگونه مشکل در بینایی و شنوایی و شنیداری که به اوتیسم مربوط نیست.
اوتیسم چگونه درمان می شود؟
درمانی برای اوتیسم وجود ندارد اما درمانگرها و دیگر متخصصین می توانند به افراد کمک کنند با کاهش علائم احساس بهتری پیدا کنند. بسیاری از رویکردهای درمانی شامل درمانگرها می شود و عبارتند از:
رفتار درمانی
بازی درمانی
کار درمانی
فیزیوتراپی
صحبت درمانی
ماساژها، پتوهای سنگین و لباس پوشیدن و تکنیک های دارویی نیز می توانند شامل تاثیر آرام بخشی شوند. برخی افراد مبتلا به اوتیسم به این درمان ها واکنش مثبت و برخی دیگر واکنش منفی دارند.
درمان های جایگزین
درمان های جایگزین برای اوتیسم عبارتند از:
دوز بالای ویتامین ها
شلات درمانی که شامل خارج کردن فلزات از بدن می شود
درمان با اکسیژن هایپربار
ملاتونین برای رفع مشکلات خواب
نتایج تحقیقات روی درمان های جایگزین ضد و نقیض است و برخی از آنها ممکن است خطرناک باشد.
آیا رژیم غذایی می تواند تاثیری روی اوتیسم داشته باشد؟
هیچگونه رژیم خاصی برای افراد مبتلا به اوتیسم طراحی نشده است. برخی از درمانگران به عنوان راهی برای بهبود مشکلات رفتاری و افزایش کیفیت زندگی تغییرات غذایی را انجام دادند. رژیم غذایی اشخاص مبتلا به اوتیسم می تواند روی غذاهای کامل تمرکز داشته باشد از جمله:
میوه های تازه و سبزیجات
گوشت مرغ بدون چربی
ماهی
چربی های غیر اشباع
مایعات فراوان
برخی از متخصصین نیز رژیم بدون گلوتن را توصیه می کنند ( که البته راه مطمئنی نیست ). گلوتن در گندم، جو و دیگر غلات پیدا می شود. این متخصصان عقیده دارند گلوتن موجب ایجاد التهاباتی می شود که موجب واکنش های بدنی در برخی افراد مبتلا به اوتیسم می شود. با این حال پژوهش های علمی در مورد رابطه گلوتن، اوتیسم و دیگر پروتئین های شناخته شده با نام کازئین بی نتیجه بوده است.
آیا فرد مبتلا به اوتیسم می تواند رژیم غذایی کاهش وزن دریافت کند؟
افراد مبتلا به اوتیسم فوق العاده حساس هستند چون زندگی شان بر اساس الگویی محدود پیش می رود بنابراین درباره کوچکترین تغییری در زندگی آنها باید با احتیاط کار شود. نکته جالب درباره این افراد آن است که فوق العاده منظم هستند بنابراین اگر بتوانید عادتی مثبت برایشان ایجاد کنید نه تنها واکنش منفی نخواهند داشت بلکه بدون نیاز به مراقبت خودشان انجامش خواهند داد.
این افراد بسیار دوست داشتنی هستند به شرط اینکه با آنها درست رفتار شود . این افراد برای شروع رژیم غذایی مراقبت بیشتری نیاز دارند. بنابراین منشور تغذیه موظف است خود با توجه به سبک زندگی این افراد رژیم غذایی مناسب را طراحی و ارائه کند.
دکتر کرمانی