«انتخاب» اسناد ویکی لیکس در رابطه با ایران را که متعلق به سال های ۱۹۷۲ تا ۲۰۰۹ است، را به صورت روزانه و به منظور آگاهی مخاطبان نسبت به تحولات و اتفاقات گذشته، منتشرمی کند
سرویس تاریخ «انتخاب»: سفارت آمریکا در تلگرافی محرمانه از هلند به تاریخ دوشنبه ۱۶ تیر ۱۳۸۲ به بحث گزارش سفیر از دیدار با رییس شرکت داچ شل، جریون فندر ویر در ۲ جولای پرداخته است.
به گزارش «انتخاب»؛ متن این سند که ویکی لیکس آن را منتشر کرده، در زیر آمده است:
موضوع سند: گزارش سفیر از دیدار با رییس شرکت داچ شل، جریون فندر ویر در ۲ جولای
طبقه بندی: محرمانه
دوشنبه ۵:۲۶ دقیقه هفتم جولای ۲۰۰۳
از: هلند
به: نامشخص
۱. روز ۲ جولای، سفیر با جریون فندر ویر، رییس بخش هلندی شرکت داچ شل دیدار کرد تا موارد مربوط به میدانهای نفتی آزادگان در ایران را به او منتقل کند. فندرویر به همراه مشاور منطقهای خود دکتر گوین گراهام در این دیدار حضور داشت که اخیرا با مسئولان EB/ESC در واشنگتن در روز ۲۵ ژوئن دیدار کرده بود.
۲. گراهام تایید کرد که شل، کنسرسیوم ژاپنی را ترغیب کرده است تا به دنبال طولانی کردن مذاکرات باشند، زیرا از نظر سیاسی اکنون زمان خوبی برای امضای قرارداد نیست. گراهام اشاره کرد که متوجه شده ژاپنیها کاملا پیامدهای احتمالی امضای توافقنامه با ایران را درک نکرده اند. «آنها جدیت این موقعیت را درک نکرده اند» هرچند مذاکرات تجاری میان ایران و ژاپن «هنوز با رسیدن به توافق فاصله دارد» و احتمال دارد این یکی از دلایل آنها برای تعلیق این توافق در حال حاضر باشد. گراهام میگوید انتظار ندارد مذاکرات تجاری به زودی تکمیل شود. او اشاره کرد که ضرب الاجل ۳۰ ژوئن بدون هیچگونه اظهارنظری از سوی ایران، سپری شده است که شاید نشان دهنده عدم تمایل به پیگیری موضوع باشد.
نقش شل
۳. شل تماس روزانه با ژاپنیها ندارد و تا امروز تنها درباره جوانب لجستیکی این طرح و نه جوانب فنی آن، به آنها مشاوره داده است. گراهام میگوید که گروه ژاپنی در ابتدا به دلیل تجربه این شرکت در نفت «سنگین»، سابقه خوب در همکاری با شرکتهای ژاپنی و اینکه شل تامین کنندهای مهم در ژاپن است، به سراغ این شرکت آمده بود. شل هیچ نقش رسمی در پیشنهاد ژاپن ندارد و در مذاکرات آنها با ایران هم حضور ندارد. البته گراهام تایید کرد که اگر ژاپنیها با ایران به توافق برسند، شل حضور در آن را با نگاه ابتدایی به قابل اجرا بودن از نظر اقتصادی، مدنظر خواهد داشت: بهرحال، ما یک شرکت تجاری هستیم. اگر پیشنهاد آنها از نظر اقتصادی به نفع شل باشد، سپس به سراغ بررسی پیچیدگیهای سیاسی آن خواهیم رفت. شل تاکید کرد که سیاست آن مطلع نگه داشتن دولت آمریکا از فعالیتهای خود است و استاندارد «عدم غافلگیری» را همچنان رعایت میکند. گراهام گفت: شرکتهای دیگر هم ممکن است بر اساس تحلیل شل مایل به وارد به این مسئله شوند.
۴. گراهام میگوید شل امروز ایران را با افق ۵ ساله آن و تبدیل شدن به یکی از بازیگران اصلی صنعت نفت و گاز میبیند. ژاپن هم منافع بلندمدت مشابهی دارد: این کشور متکی به واردات انرژی بوده و ایران هم یکی از منابع راهبردی آینده به دلیل موقعیت جغرافیایی آن است. ژاپن احتمالا مذاکرات رسمی خود با ایران را طولانی خواهد کرد تا زمانی به مرحله امضای توافقنامه برسد که چشم انداز شرایط سیاسی بهتر شده باشد. یک راه برای دخیل ماندن در عین انتظار برای بهبود شرایط سیاسی آن است که روی فعالیتهای مین زدایی و برطرف کردن خطرات محیطی کار کنیم.
میدان باغستان
۵. فاندرویر میگوید شل در ابتدا نگاه مثبتی به میدان باغستان داشت، اما اکنون چالشهای اجتماعی و زیست محیطی را مشاهده میکند که مانع بررسی بیشتر آن شده است. بعلاوه مفاد پیشنهادی ایران هم خوب نبود. شل گروه مطالعاتی مربوطه را تعطیل کرده است.
۶. سفیر از شفافیت شل تقدیر کرده و بر اهمیت این مسئله برای دولت آمریکا تاکید کرده و از آنها به دلیل تمایل برای مداخله در مذاکراتی صریح، تشکر کرد.
سوبل