روسیه به استقرار موشکهای اتمی تاکتیکی در برخی از زیردریاییهای آمریکا واکنش نشان داد.
وزارت دفاع آمریکا روز سهشنبه از تجهیز زیردریایی خود به موشکهای اتمی تاکتیکی با قدرت تخریبی برابر با بمب اتمی که شهر «هیروشیما» در ژاپن را ویران کرد، خبر داد.
پنتاگون گفته معتقد است که استقرار این موشکهای بر روی زیردریایی میتواند به ایجاد «بازدارندگی» در برابر رقبایی چون روسیه کمک کند.
روسیه امروز چهارشنبه گفته تصمیم نیروی دریایی آمریکا برای مجهز کردن زیردریاییهای خود به موشکهای هستهای این کشور را نگران میکند زیرا این اقدام، خطر جنگ محدود هستهای را افزایش میدهد.
پنتاگون مدعی شده قدرت کلاهک انفجاری این موشکها کمتر از ۲۰ کیلوتن است. این کلاهکها هرچند همچنان توان تخریب بسیار عظیمی دارند، اما در عین حال قدرت آنها از کلاهکهای عادی که بعضا بیش از ۱۰۰۰ کیلوتن قدرت دارند، ضعیفتر است و به همین دلیل هم به کلاهکهای باتوان پایین یا کلاهکهای تاکتیکی معروف شدهاند.
«سرگئی ریابکوف»، معاون وزیر خارجه روسیه امروز چهارشنبه گفت که استقرار این کلاهک با هدف ادعایی تقویت بازدارندگی در برابر روسیه موجب نگرانی عمده مسکو از راهبرد هستهای آمریکا شده است.
ریابکوف اضافه کرد اقدامات روسیه در زمینه تجهیز خود به سلاحهای هستهای و دیگر مدلهای تجهیزات نظامی به معنی آن است که کلاهکهای آمریکا تهدید مستقیمی علیه امنیت روسیه به شمار نمیروند، اما علیرغم این نگرانکننده هستند.
وی گفت: «بکارگیری کلاهکهای کمقدرت هسته ای روی سلاحهای راهبردی به معنی این است که استدلالهای پیشتر مطرحشده از سوی طرفهای آمریکایی در خصوص استفاده احتمالی از چنین بمبی اکنون در حال محقق شدن است.»
ریابکوف اضافه کرد: «این به معنای آن است که ایالات متحده در حال پایین آوردن آستانه [جنگ] هستهای است.»
کارشناسان پیش از این از دکترین جدید هستهای آمریکا ابراز نگرانی کردهاند. طبق دکترین اتمی جدید ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا، «پنتاگون» باور دارد با استفاده از سلاح های اتمی میتواند «شرایطی برای حصول نتایجی قاطع و بازیابی ثبات راهبردی ایجاد کند».
این اسناد با عنوان «عملیاتهای اتمی» در تاریخ ۱۱ ژوئن منتشر شد و طی ۱۴ سال اخیر در نوع خود بینظیر بود. به گفته کارشناسان کنترل تسلیحات، این اسناد تغییر طرز تفکر ارتش آمریکا به سمت استفاده از جنگ اتمی برای حصول پیروزی را نشان میدهد و خط مشی بسیار خطرناکی است.
در این اسناد آمده است: «با استفاده از سلاحهای اتمی میتوان شرایطی را برای حصول نتایج قطعی و بازیابی ثبات راهبردی ایجاد کرد. بهخصوص استفاده از سلاحهای اتمی بهطور بنیادین شالوده نبرد را تغییر داده و شرایطی را ایجاد میکند که چگونگی پیروزی فرماندهان در جنگ را تحتتأثیر قرار میدهد».
اسناد عملیاتهای اتمی پس از یک هفته از روی سایت پنتاگون برداشته شد و اکنون تنها از طریق کتابخانه الکترونیک، دسترسی بسیار محدودی به آن وجود دارد.
اما قبل از اینکه این اسناد از روی سایت برداشته شوند، توسط «استیون افترگود» مدیر پروژه پنهانکاری دولت در فدراسیون دانشمندان آمریکایی دانلود شدند.
سخنگوی ستاد مشترک نیروهای مسلح گفت این اسناد «به دلیل اینکه تصمیم گرفته شد مانند برخی دیگر از مدارک ستاد مشترک، باید فقط برای کارکنان رسمی قابل دسترس باشند [از روی سایت] برداشته شدند».
«الکساندرا بل» یکی از مقامات سابق مرکز کنترل تسلیحات وزارت امور خارجه آمریکا در این باره گفت: «قرار دادن اسنادی درباره عملیاتهای اتمی بر روی یک سایت و سپس پاک کردن آن نشانگر فقدان نظم و نبود راهبرد است. به علاوه، در زمان افزایش تنشهای اتمی، توصیف غیرعمدی از مزایای بالقوه حمله هستهای بسیار غلط است».
این دکترین پس از آن منتشر شد که دولت ترامپ از دو توافق هستهای مهم خارج شد. یکی «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) با ایران و دیگری معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای میانبرد با روسیه.
دولت ترامپ درباره توافق سوم نیز مردد است. توافق «نیو استارت» که بین آمریکا و روسیه بسته شده است و محتوای آن، محدود کردن سلاحهای هستهای و سیستمهای انتقالی راهبردی است. با این حال در شرایطی که به زمان انقضای پیمان یاد شده در سال ۲۰۲۱ نزدیک میشویم، مذاکراتی میان مسکو و واشنگتن برای تمدید پیمان یاد شده در جریان نیست و روسیه و آمریکا درگیر برنامههای چند میلیارد دلاری مدرنسازی سلاحهای هستهای خود هستند.