اسپلنكتومی در اصطلاح یك عمل جراحی است كه برای برداشتن طحال استفاده می‌شود. امروزه دو روش مختلف برای این جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد:
1. جراحی باز سنتی: این عمل با ایجاد یك شكاف كامل روی شكم به طول 15 سانتی‌متر انجام می‌شود. این روش به طور خاص زمانی به كار گرفته می‌شود كه طحال فرد بسیار بزرگ شده باشد یا فرد دچار پارگی طحال و خونریزی باشد. به این ترتیب جراح می‌تواند با دیدی بهتر و سریع‌تر از روش لاپاراسكوپی، طحال را خارج كند.
2.جراحی لاپاراسكوپی: در این شیوه برای برداشتن طحال چند شكاف كوچك دو تا یك سانتی‌متری در ناحیه سمت چپ زیر دنده‌ها ایجاد می‌شود. جراح در ادامه می‌تواند از طریق این شكاف‌ها یك لاپاراسكوپ را به بدن بیمار وارد كند. از سایر شكاف‌های ایجاد شده به این منظور برای وارد كردن ابزارهای جراحی و خارج كردن طحال استفاده می‌شود. در طول عمل جراحی، جراح فضای داخل بدن بیمار را با دوربین مشاهده می‌كند. پس از بستن عروق طحال و جدا كردن آن، طحال از طریق كیسه استریل مخصوص و خرد كردن آن خارج می‌شود.
مراقبت‌های بعد از عمل جراحی طحال
بیماری‌های مختلفی وجود دارد كه در آن مجبور می‌شویم طحال بیمار را برداریم؛ برای مثال در برخی بیماری‌های خونی مادرزادی مانند اسفروسیتوز. همچنین به دنبال تصادفات و خونریزی طحال مجبور به برداشتن آن می‌شویم. بدن بیمار در مقابل برخی باكتری‌ها مقاومت كامل خود را از دست می‌دهد و در تمام طول عمر فرد مستعد ابتلا به عفونت‌های خطرناك است.
به این صورت كه یك عفونت معمولی می‌تواند به سرعت به عفونت خون و مرگ منتهی شود؛ بنابراین آموزش صحیح و دقیق بیمار و خانواده بیمار راجع به مساله عفونت و رسیدگی به آن بسیار مهم بوده و باید پس از جراحی به آن توجه كرد.
تمام بیماران باید در روزهای پس از عمل واكسن پنوموكوك و واكسن هموفیلوس آنفلوآنزا را دریافت كنند سپس هرسال واكسن هموفیلوس آنفلوآنزا و هر پنج سال واكسن پنوموكوك را تمدید كنند. توصیه می‌شود بیمارانی كه طحال آنها برداشته شده است تا پنج سالگی یا حداقل تا پنج سال پس از برداشت طحال روزانه آنتی‌بیوتیك خوراكی مصرف کرده یا ماهانه آنتی‌بیوتیك تزریقی مصرف کنند.
عده‌ای دیگر معتقدند تا سن بلوغ بیمار باید روزانه آنتی‌بیوتیك مصرف كند. در بزرگسالان برخی پزشكان نظر به مصرف روزانه آنتی‌بیوتیك دارند اما برخی دیگر معتقدند فقط بیمارانی كه در بررسی‌های پس از تزریق واكسن‌ها، سطح خونی مناسبی از آنتی‌بادی‌ها ندارند، باید آنتی‌بیوتیك روزانه استفاده كنند.
بیماران هنگام مسافرت رفتن حتما آنتی‌بیوتیك خوراكی (پنی‌سیلین وی خوراكی) برای پنج روز همراه داشته باشند و به محض مشاهده علائم عفونت شروع به مصرف آنتی‌بیوتیك‌ها كنند.
در نهایت با تمام این راهكارها احتمال عفونت‌های خطرناك همچنان وجود دارد كه آگاهی و دقت بیماران و خانواده آنها در مراجعه زودهنگام بسیار مهم است. بهتر است برای بیمارانی كه طحالشان برداشته شده است در دفترچه بیمه یا در كیف پول بیمار ذكر شود كه بیمار طحال ندارد تا در صورتی كه بیمار بیهوش بود یا قادر به حرف زدن به هر علتی نبود، كادر درمانی از شرایط مطلع شوند.
روزنامه جام جم
