آخرین آمار رسمی کرونا: ابتلای ٤٣ نفر و ٨ قربانی مجید صادقی، روانپزشک: نگرانی از مبتلا شدن خود و عزیزان وسواس فکری را افزایش داده است و افراد دچار وسواس شستوشو شدهاند؛ نگرانیای که در میان کادر پزشکی هم به چشم میخورد.
«رامین» از ترس ابتلا به کرونا روزی حدود شصتبار دستهایش را میشوید. آنقدر دستهایش را شست که بعد از احساس ناراحتی در پوست، به پزشک مراجعه کرد و تشخیص، قارچ پوستی به دلیل شستوشوی زیاد بود. پزشک رامین دیروز به او گفت: «تو دویستمین نفری هستی که برای مشکل پوستی در این روزها مراجعه کردهای.» ساناز و سمانه هم مشکل مشابهی دارند؛ آنان در روزهای گذشته آنقدر دستهایشان را شستهاند و به کرونا فکر کردهاند که احساس میکنند از انجام کارهای روزانه ناتوانند.
مسئولان وزارت بهداشت میگویند تا دیروز ابتلای ٤٣ نفر به ویروس کرونا و مرگ هشت نفر تأیید شده است و با گذشت پنج روز از تأیید ورود ویروس کرونا به ایران، آنطور که از گفتههای برخی برمیآید، دچار وسواس ابتلا به کرونا شدهاند؛ این از میان حرفهای سعید نمکی، وزیر بهداشت خطاب به مردم پیداست: «وحشت بیهودهای که درباره کرونا در مردم ایجاد شده، وحشتی کاذب است. باید توجه کرد که بیماری ناشی از ویروس کرونای جدید هم میزان مرگومیر و هم بیماریزاییاش بهمراتب از بیماری آنفلوآنزا کمتر است.»
اما مردم میگویند وحشتزدهاند و آنان که پیش از این، زمینه بیماریهای وسواس فکری و عملی داشتهاند، وسواسشان بیشتر شده است؛ این را تعدادی از روانپزشکان و روانشناسان هم تأیید میکنند. «الهام» یکی از این افراد است. او میگوید زمینه وسواس فکری داشته، اما نه خیلی شدید که دارو استفاده کند و تنها به چند جلسه روانکاوی اکتفا کرده است، اما همهگیری خبر کرونا وسواسش را شدت بخشیده تا جایی که رفتوآمدش را محدود به محل کارش کرده است. «وسواس فکری داشتم. هر خبر بدی حالم را بد میکرد، اما ماجرای کرونا این موضوع را تشدید کرد. قبلا یک دقیقه غذا را در مایکروفر گرم میکردم، اما حالا شده دو دقیقه و نیم تا اگر میکروبی هست از بین برود.» استفاده از مواد غذایی و خوراکی برای «الهام» سخت شده، حتی برای رفتوآمدش گزینه مترو را کنسل کرده است و در روزهای اخیر با اسنپ و تپسی رفتوآمد میکند. «ترجیح میدهم از جمع دور باشم. کارهای روزمرهام را محدود کردهام. سرِ کار هر نیمساعت دستهایم را میشویم و مدام دستکش در دست دارم. وسواسم تا جایی است که صبحها وقتی از خواب بیدار میشوم احساس دلپیچه و ... دارم و چنددقیقهای طول میکشد تا متوجه شوم دردهایم زمینه ذهنی دارد.»
به دلیل شستوشوی مکرر، اگزما بلای دستهای «مریم» شده و استرس مبتلا شدن باعث شده نتواند توصیههای پزشکش را رعایت کند. «خبر ایدز که آمد تنها استرس رفتن به دندانپزشکی داشتیم، اما حالا وسواس گرفتهایم و جرأت نفس کشیدن هم نداریم.» «مریم» هر پنجدقیقه دستهایش را میشوید و با الکل ضد عفونی میکند و دو روزی میشود که دچار اگزما شده است. «پزشک توصیه کرده از الکل کمتر استفاده کنم، اما چارهای نیست، کرونا تنها فرد را گرفتار نمیکند و خانوادهها هم درگیر میشوند. در روزهای اخیر، استرس کارهای روزمرهام را مختل کرده است. از داروخانه داروی ضد اضطراب گرفتهام و مصرف میکنم.» استرس و اضطراب تمام زندگی «محمد» را هم تحت تأثیر قرار داده است.«سلامت خانواده و عزیزانمان در خطر است. خود این مسأله استرس را تشدید میکند. پدر و مادرها سن بالایی دارند. بچهها هم هستند. الکل و مواد ضد عفونی هم سخت گیر میآید؛ همه اینها یعنی اضطراب. پزشک داروی ضد استرس داده اما افاقه نمیکند. به نظرم باید دوز بالا استفاده کنم.» «فرشته» هم میگوید خبرهای مربوط به کرونا پدرش را دچار وسواس شدید کرده است: «از وقتی تلویزیون اعلام کرد، با کسی دست نمیدهد. روزی صدبار بیشتر دستهایش را میشوید. درواقع کارهایی میکند که تا قبل از این، از او بعید بود.»
این شرایط را تعدادی از روانپزشکان و روانشناسان هم تأیید میکنند. مجید صادقی، روانپزشک به «شهروند» از تشدید اضطراب و استرس شهروندان میگوید: «ویروس کرونا مسألهای جهانی است و همین موضوع به تشدید اضطراب و استرس دامن میزند. در آنفلوآنزا که در برههای شایع شد، این اضطراب را داشتیم، اما به این میزان نبود، چون موضوعی مقطعی بود ولی جهانیشدن ویروس کرونا استرس را تشدید کرده است تا جایی که افرادی که زمینه اضطراب و استرس نداشتند، دچار این مشکل شدهاند.»
او معتقد است با این رویه اضطراب قربانیان بیشتری از کرونا میگیرد: «کرونا بیماری است که بعد از گذشت دورهای تبش فروکش میکند اما عوارض این اضطرابها و استرسها باقی خواهد ماند. نگرانی از مبتلاشدن خود و عزیزان وسواسهای فکری را افزایش داده و افراد دچار وسواس شستوشو شدهاند، نگرانی که در میان کادر پزشکی هم به چشم میخورد. ویروس کرونا و نگرانی از مبتلاشدن به آن سلامت روان جامعه را تحت تأثیر قرار داده، آن را دچار اختلال کرده و باعث شده احساس ناامنی در جامعه دامن زده شود.»
امیرحسین جلالی، روانپزشک هم به «شهروند» میگوید که ورود کرونا به ایران اختلالات انطباقی را تشدید کرده است. او بحران کرونا را دارای ویژگیای میداند که آن را از بعد روانشناختی منحصربهفرد کرده است. «در بحرانهای زنجیرهای سال ٩٨ تابآوری جامعه از بعد روانی، ذهنی و جسمی پایین آمده و جامعه دچار استرس، خشم و کلافگی شده است. در حالی که تلاشهایی برای مدیریت و فرماندهی متمرکز صورت میگیرد؛ با این حال استرس و اضطراب بالا را نمیتوان انکار کرد.» او ادامه میدهد: «آدمهای نگران و مضطرب گوش به زنگ اخبار میمانند و در بیشتر اوقات جذب اخبار منفی میشوند و آنها را باور میکنند. بهواقع ما در شرایط اجتماعی هستیم که هیجانات منفی در آن بالاست و باعث میشود بعضی از شهروندان رفتارهایی اتخاذ کنند.» این روانشناس زمینههای ژنتیکی استرس و اضطراب را هم دخیل میداند. «افرادی که قبل از این حوادث از مشکلاتی از این دست رنج میبردند با قرارگرفتن در چنین بحرانی مشکلاتشان تشدید میشود.»
قم، کانون کرونا در ایران
آمارهای رسمی از ابتلای ٤٣ نفر و جانباختن هشت نفر بر اثر کروناویروس در ایران حکایت دارد؛ آماری که تنها از طرف کیانوش جهانپور، رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت بهداشت، اعلام میشود. او سخنگوی قرارگاه مقابله با کروناست و هر روز ساعت یک ظهر، آخرین آمار ابتلا به این ویروس را بر روی خروجی سایت وزارت بهداشت قرار میدهد. به گفته او، تا پیش از ظهر دیروز، ١٥ مورد جدید ابتلا به کروناویروس ثبت شد؛ هفت نفر در قم، چهار نفر در تهران، دو نفر در گیلان، یک نفر در استان مرکزی و یک نفر در تنکابن. بدین ترتیب با ٢٨ مبتلای روز شنبه، تعداد افراد درگیر این بیماری به ٤٣ نفر و قربانیان با اضافه شدن سه نفر، به هشت نفر رسید. ابهامات زیادی درباره تعداد مبتلایان وجود دارد، وزارت بهداشت آمار موارد شناساییشده ابتلا را اعلام میکند، اما اطلاعات جهانی تأکید میکنند که از هر ١٠٠ مبتلا یک نفر جانش را از دست میدهد. حالا با مرگ هشت مبتلا و با یک حساب سرانگشتی میتوان موارد واقعی ابتلا را پیشبینی کرد. هر چند که ایرج حریرچی، معاون وزیر بهداشت، تأکید میکند که باورهای نادرستی درباره سرایت این بیماری وجود دارد؛ در حالی که هر فرد مبتلا ممکن است حدود ٢,٢ نفر را مبتلا کند نه تعداد بیشتر و در ٩٧درصد موارد منجر به مرگ نمیشود. حالا با همه این آمارها، وزیر بهداشت میگوید منشأ این بیماری ناقلان چینیاند: «بررسیهای ما نشان داده که منبع ویروس ناقلان چینیاند و موارد آن در حال مشخصشدن است. یکی از فوتیها در قم بازرگانی بود که از طریق پروازهای غیرمستقیم سفرهایی به چین داشته است.» به گفته سعید نمکی ویروسی که در کشور ما وجود دارد، همان ویروسی است که در ووهان چین مشاهده شده است.
در ستاد فنی اجرایی مقابله با کرونا به ریاست وزیر بهداشت، تصمیمات زیادی گرفته شده که یکی از آنها مربوط به توزیع ماسک است. به گفته او، قرار است بستهای میان اهالی قم توزیع شود که در آن تعدادی ماسک، مایع ضدعفونیکننده و بروشور آموزشی قرار دارد. بر همین اساس، از امروز ماسک رایگان در این شهر توزیع میشود. در کنار این تصمیمها قرار است روزی دو بار اتوبوسها و ایستگاههای مترو ضدعفونی شوند و در ورودی ایستگاههای مترو مواد ضدعفونیکننده و ماسک در اختیار مسافران قرار گیرد. نمکی درباره لزوم قرنطینهکردن شهر قم هم توضیح داد: «مردم قم آنقدر فهیم هستند که خودشان قرنطینه خانگی را اعمال میکنند، اما از آنها میخواهیم که به جایی سفر نکنند، از سوی دیگر رفتن به قم و شهرهای زیارتی را توصیه نمیکنیم؛ زیرا در حال حاضر قم یک کانون بیماری است و باید شرایط را مدیریت کرد. بیشتر مبتلایان به قم سفر داشتهاند.
آخرین خبرها از کرونا
•ترکیه، اردن و افغانستان برای پیشگیری از شیوع بیماری کرونا از ورود اتباع ایرانی به کشورهایشان جلوگیری میکنند.
•موزههای تهران و استانهای در معرض تهدید کرونا تعطیل شدند.
•تاکید سازمان محیطزیست بر جمعآوری و امحای صحیح پسماندهای «کرونا».
•الهام فخاری، رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر در حساب توییتری خود از مراجعه به بیمارستان برای انجام تست کرونا خبر داد.
•تست کرونای محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران منفی شد.
•وزیر آموزشوپرورش گفت به همکارانش تأکید کرده با اطمینان از بهداشت مدارس، مجهزبودن آنها به امکانات لازم بهداشتی و ضدعفونیکننده را رصد کنند.
•دادستان عمومی و انقلاب آذربایجانشرقی گفت سه داروخانه محتکر ماسک در تبریز پلمپ شده است.
•مدیرکل بقاع متبرکه و اماکن مذهبی سازمان اوقاف و امور خیریه گفت، این سازمان نمیتواند مساجد و بقاع متبرکه را تعطیل کند، چون مردم از این مکانها استفاده میکنند.
•رئیس سازمان مدیریت بحران کشور گفت قرار است ۳۰میلیارد تومان به وزارت بهداشت و ۳میلیارد تومان به استانداری قم برای انجام امور ضروری درباره کرونا پرداخت شود.
شهروند