فاصله‌ات را چندمتری با دیگران حفظ کن، دست‌هایت را مدام با الکل ضدعفونی کن، به وسایل اطرافت دست نزن، مراقب باش بیرون میری آلوده به کرونا نشوی میگن ویروس در هوا هم پخش شده، در محل‌های شلوغ رفت و آمد نکن، دست‌هایت را مدام با آب و صابون بشوی، سوار مترو و تاکسی نشو، نکند کسی کرونایی باشد و تو هم آلوده شوی، این ویروس اولش علامتی نداره از همکارانت فاصله بگیر و...
این روزها این جملات را زیاد می‌شنویم جملاتی که برخی جزو دستورالعمل‌های مورد تأیید سازمان بهداشت جهانی است و برخی دیگر به دلیل ناشناخته بودن این ویروس در گفت‌و‌گو‌های شبکه‌های اجتماعی و مردم شکل گرفته‌اند تا به هر ترتیب از نقل و انتقال ویروس کرونا جلوگیری شود و یکی از معایب بالای آن را که سرعت بیش از حد نقل و انتقالش است، کاهش دهد.
گذشته از اینها انتشار اخبار فوت و ابتلا به کرونا و مشکل دسترسی مردم به ماسک و محلول ضدعفونی کننده و از همه مهم‌تر نبود درمان خاص برای ویروس کرونا همه و همه فضایی از ترس و وحشت را در بین مردم ایجاد کرده است. برخی از مردم همه چیز را کرونا می‌بینند، آنها سوار بر موج وحشت کرونا شده‌اند.
نگرانند و می‌گویند مبادا پیشگیری از شیوع کرونا به درستی انجام نشود و نتوانند از پس این بحران برآیند. حالا نوع مواجهه و برخورد مردم با اپیدمی کرونا به بحران روحی و روانی در جامعه منجر شده است لشکر شایعات از یک سو و ترس و هراس اجتماعی از کرونا ویروس از سوی دیگر تبدیل به دغدغه‌ای دیگر در کنار بیماری کرونا شده است.
سعید معیدفر، جامعه شناس علت اپیدمی شدن ترس از کرونا را این‌گونه توضیح می‌دهد: ما با یک بیماری روبه رو شدیم که ابعاد آن ناشناخته است به همین دلیل نه در ایران بلکه همه جای دنیا وقتی مسأله‌ای ناشناخته باشد بیشتر ترس ایجاد می‌کند.
برای مثال در مورد بیماری‌های خطرناکی همچون سرطان یا ایدز چون شناخته شده‌اند و دانش بشری نسبت به آنها بیشتر است و راه حل‌های درمانی و پیشگیری دارد این ترس عمومی را شاهد نیستیم.
بنابراین ناشناخته بودن بیماری کرونا نوعی ترس را در دنیا ایجاد کرده و طبیعتاً چون علم پزشکی نتوانسته راه درمان مناسبی پیدا کند و بحث‌های پیشگیری نیز همگی بر برحذر بودن از جامعه و فضای کسب و کار و وسایل حمل و نقل عمومی تأکید دارد در نتیجه خواه ناخواه چنین فضایی را ایجاد کرده است؛ مثل این می‌ماند که شما یک تفنگ ساچمه‌ای دارید که همه ساچمه‌هایش را شلیک می‌کنید اما تنها یکی به هدف می‌خورد کرونا ویروس هم همین است با انبوهی از دستورالعمل‌های بهداشتی روبه‌رو هستیم بدون آنکه راه درمان مشخصی داشته باشد.معیدفر می‌گوید:
رسانه‌ها دائم تأکید می‌کنند مراقب باشیم و اینکه حضور در مجامع عمومی چگونه در ابتلا به کرونا ویروس تأثیر می‌گذارد همه اینها موجبات ترس را فراهم می‌کند. یکی از دلایلی که ترس و نگرانی از کرونا در ایران بیشتر است بخشی از آن ناشی از بلاتکلیفی است که در جامعه ما به دلیل مشکلاتی که دستگاه‌های اجرایی دارند به‌وجود آمده است مانند توزیع برخی اقلام. در واقع نوعی رابطه گسیختگی بین مردم و مسئولان و رسانه ها حاصل شده و مردم نوعی بی‌اعتمادی به رسیدگی به امورشان پیدا کرده‌اند .
حالا همین رسانه ها چگونه می‌توانند مردم را آرام کنند و به آنها دلگرمی و پشت‌گرمی ببخشند که مردم بیماری کرونا با بهداشت فردی و عمومی قابل پیشگیری است و نگران نباشید باهم باشید و همکاری کنید و در عین حال که مواظبت می‌کنید تا حد ممکن آرامش درونی و روانی تان را حفظ کنید. او در ادامه می‌افزاید:
داشتن آرامش روانی و درونی برای مقابله با بیماری کرونا نیاز به انسجام اجتماعی دارد. در جامعه‌ای که متأسفانه تمام فرصت‌ها برای اینکه مردم باهم بودن را تجربه کنند و اعتماد به یکدیگر را حفظ کنند و در عین حال احساس یگانگی و نوع دوستی کنند، از بین رفته باشد بنابراین در فقدان این فرصت‌ها طبیعی است که مردم هم از بیماری می‌ترسند هم از همدیگر می‌ترسند.
معیدفر در ادامه به این نکته هم اشاره می‌کند که عده‌ای در چنین اوضاع و احوال کشور به جای اینکه به کمک هم بشتابند اجناس را گران می‌کنند و لوازم مورد نیاز مردم را احتکار می‌کنند یا به هر شکلی هر کسی گلیم خودش را از آب بیرون می‌کشد این مشکل باید با پشت‌گرمی و اعتماد به هم و بسیج تمام امکانات کشور برای مواجهه با این بیماری کم شود.
او معتقد است، به دلیل فقدان رابطه درست بین مردم و رسانه‌ها و مسئولان ما یک مرتبه علاوه بر این مشکل عظیم جهانی با مسأله دیگری هم مواجه شدیم. طبیعی است که جامعه ما آمادگی لازم را به لحاظ ذهنی و درونی و شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و سیاسی برای مشکل فعلی کرونا ندارد طبیعتاً مردم خود را در مواجهه با این مشکل تنها احساس می‌کنند وقتی احساس تنهایی و بی‌پناهی کردی بیشتر می‌ترسی درست مانند آنکه در جنگل رها شده‌ای و هیچ کسی کنارت نیست با اینکه تهدید جدی وجود ندارد اما احساس ترس می‌کنیم.به گفته این جامعه‌شناس، احساس ترس جامعه ما در مقابل این بیماری بخشی ناشی از واقعیت بیماری و بخشی ناشی از احساس تنهایی است وگرنه چنانچه مؤلفه‌های گفته شده را داشته باشیم شاید به اندازه خود بیماری می‌ترسیم.
امروز علاوه بر بیماری کرونا، بی‌پناهی و تنهایی و جدا افتادن از دیگران ترس‌مان را چندبرابرکرده است. معاون آموزشی و پژوهشی سازمان نظام پزشکی کشور نیز معتقد است که یک پدیده جهانی غیرشناخته شده‌ای رخ داده که ایران را هم درگیر کرده است و واکنش‌های جوامع مختلف در برابر بیماری کرونا ترس و نگرانی است البته این استرس و اضطراب تا حدی در مواجهه با بیماری کرونا مفید است و همین استرس تا حدی حمایت کننده خواهد بود و باعث می‌شود مردم بیشتر مراقبت کنند اما وقتی ترس و استرس در برخورد با بیماری همه‌گیر بیشتر شود مضر است و کیفیت زندگی تأثیر معکوس می‌گذارد و عملکرد بدن را مختل می‌کند.
دکتر علیرضا سلیمی می گوید: به این فکر باشیم که علاوه بر عمل به دستورالعمل‌های پیشگیری باید منطقی از خودمان محافظت کنیم همه باید اخبار کرونا را دنبال و دستورالعمل‌های پیشگیری را اجرا کنیم اما بهتر است مطالعه اخبار محدود شود و منابع خبری مورد اطمینان را دنبال کنیم از مراجعه به سایت‌ها و کانال‌های خبری مختلف پرهیز کنیم و خود را ملزم به آموزش بیش از حد نکنیم همین که توصیه‌ها و بهداشت فردی و عمومی را که از سوی وزارت بهداشت منتشر شده عمل کنیم کافی است.
او در عین حال تأکید می‌کند که شرایط فعلی کشور به‌واسطه شیوع بیماری کرونا نرمال نیست ولی می‌توانیم با مدیریت استرس و جایگزینی فعالیت‌های خارج از منزل با موسیقی و کتاب و ورزش خانگی استرس همگانی را تا حدی دور کنیم.دکتر مسعود مردانی، متخصص عفونی هم با تأکید بر اینکه استرس سیستم ایمنی بدن را بشدت کاهش می‌دهد عنوان می‌کند:
ترس از کرونا بی‌مورد نیست و این بیماری حدود سه هزار نفر را در چین کشته و به نظر می‌آید در کشور ما نیز این روند صعودی است به نظر می‌رسد ترس از کرونا به دلیل آگاهی پایین مردم از بیماری است مردم ما با وسواس نکات بهداشت عمومی را رعایت نمی‌کنند و اتفاقاً همین افراد بیشتر دچار ترس می‌شوند.او می‌گوید: استرس باعث کاهش سطح ایمنی بدن شده و ایمنی پایین باعث ابتلا به بیماری‌های عفونی می‌شود هر چه استرس نداشته باشیم غذای خوب بخوریم و امید به زندگی را بالا ببریم سیستم ایمنی بیشترکار می‌کند.
شهرها در مقابل کرونا ضدعفونی می‌شوند
عملیات گندزدایی، ضد عفونی و مه پاشی خیابان‌ها و مسیرهای پر رفت‌وآمد شهرهای مختلف کشور برای جلوگیری از گسترش کرونا شروع شد. شهرداری تهران از همان روزهای ابتدایی اعلام خبر شیوع کرونا، شروع به ضد عفونی مترو و اتوبوس‌های شهری کرد. شهرداری بوشهر هم بازارهای این شهر را ضد عفونی کرد.
شهرداری اراک هم اعلام کرد که آمادگی کامل برای ضدعفونی ادارات را دارد. خیابان‌های شهر بارانی رشت هم توسط شهرداری این شهر ضد عفونی شد تا از شیوع بیشتر کرونا جلوگیری شود. سپاه هم اعلام کرد در گندزدایی و ضد عفونی خیابان‌های شهرها و کلانشهرها به کمک شهرداری‌ها خواهد آمد. زندان مرکزی و فرودگاه یاسوج هم توسط دامپزشکی کهگیلویه و بویراحمد ضدعفونی شد. این اتفاق در برخی دیگر از زندان‌های کشورهم افتاد.
روزنامه ایران
