در مقطعی که روزهایمان رنگ و بوی "کرونا" به خود گرفتهاند و مدافعان سلامت با تمام قوا در بیمارستانها به جنگ این ویروس رفتهاند، عدهای هستند که یا مغرضانه و یا از روی ناآگاهی، هراسافکنی کرده، اطلاعات درست و غلط را ترکیب و در شبکههای اجتماعی منتشر میکنند...
بیماری کووید-۱۹ تنها طی ۹ روز به ۳۳ کشور دنیا سرایت کرد و تاکنون تعداد کشورهای آلوده به این ویروس به ۶۰ مورد رسیده است که البته کشور ما هم از گزند این ویروس در امان نماند؛ به طوری که در روز ۳۰ بهمن ماه ۱۳۹۸، به طور رسمی بروز اولین موارد ابتلا به این بیماری در کشور از سوی وزارت بهداشت گزارش و تایید شد. در حال حاضر هم تعداد مبتلایان به کروناویروس جدید در ایران مجموعا به ۱۵۰۱ نفر رسیده و متاسفانه ۶۶ نفر هم به دلیل ابتلا به این بیماری جان باختند، اما نباید فراموش کرد که در این میان ۲۹۱ نفر نیز بهبود پیدا کردهاند.
حال طی این روزها آنقدر عرصه خبرهای اغراقآمیز درباره شیوع بیماری کووید-۱۹ و مرگ و میر ناشی از آن داغ شده و آنقدر آمار و ارقام ضد و نقیض در این باره با سرعتی فراتر از سرعت انتشار کروناویروس جدید، در شبکههای اجتماعی مجازی میچرخد که شاید اضطراب ناشی از آن حتی بیش از کرونا خطرناک باشد و نهتنها اعتماد عمومی را سلب می کند، بلکه میتواند منجر به ناامیدی و واکنشهای فیزیکی جسمانی مانند تحلیل سیستم ایمنی بدن در مردم شده و آنها را در برابر کووید-۱۹ آسیبپذیرتر کند. این درحالیست که هشدار، تکرار و آگاهی بخشی مداوم و واقعبینانه درباره کرونا یکی از راههای اثرگذار در مقابله با این ویروس است. برهمین اساس هم "#من_در_خانه_میمانم" راه افتاد و تاکید بر آن شد که افراد نگران نباشند و البته پیشگیری کنند.
از کرونا نترسید، بهداشت را رعایت کنید
در عین حال متخصصین بیماریهای عفونی و بسیاری از کارشناسان عرصه بیماریهای واگیردار بارها و بارها اعلام کرده اند که ترس و اضطراب نهتنها کمکی به پیشگیری از کرونا ویروس جدید نمیکند، بلکه سیستم ایمنی بدن را هم در برابر آن تضعیف میکند. بر همین اساس توصیه میشود که مردم در این شرایط علاوه بر رعایت نکات بهداشت فردی و اجتماعی مانند شستوشوی مکرر دستها، عدم روبوسی و دست دادن، عدم حضور در تجمعات، ماندن در منزل تا حد امکان، عدم تردد غیر ضرور و... باید آرامششان را حفظ کنند و با اجرای دستورالعملهای بهداشتی برای ریشه کنی این ویروس تلاش کنند. هرچند که متاسفانه در فضای مجازی مطالبی که عمدتا نادرست هستند، مطرح شده و موجب نگرانی میشود، اما باید بدانیم که تنها راه مقابله با کرونا رعایت بهداشت بوده ولاغیر.
حتی روحانیون نیز بر رعایت بهداشت فردی برای عدم انتقال ویروس به دیگران، توصیههایی داشتهاند و آیت الله مکارم شیرازی هم در حکمی درباره رعایت نکردن بهداشت توسط مبتلایان به بیماری واگیردار، اعلام کرده است که در صورتی که سهلانگاری بیماران واگیردار، سبب ابتلای به بیماری خطرناک منتهی به مرگ شود، دیه تعلق میگیرد و آن کس که باعث شده باید دیه را بپردازد و اگر فقط هزینه درمانی سنگینی دارد آن را باید بپردازد.
کرونایِ جهل!
اما، در سوی دیگر ماجرای کرونا افرادی هستند که بدون توجه به مسائل بهداشتی و علمی، از روی جهل اقداماتی را انجام داده و در فضای مجازی نشر میدهند که آسیب آن به مراتب میتواند از ویروس کرونا هم بیشتر باشد. در این زمینه چند روز پیش شاهد اقدامی نامتعارف در حرم امام رضاع (ع) و حضرت معصومه (س) بودیم و متاسفانه ویدئوی آن در فضای مجازی پخش شد و واکنشهای بسیاری را به دنبال داشت؛ البته عوامل دادستانی از دستگیری این افراد و برخورد با این اقدام غیرمتعارف خبر دادند.
۳ مسیر یک اپیدمی
در عین حال شاید این روزها در ذهن بسیاری از مردم این سوالات مطرح باشد که اپیدمی کووید-۱۹ تا چه زمانی صعودی بوده و چه زمانی میتوانیم برای پایان کرونا جشن بگیریم؟. در این زمینه دکتر حمید سوری - شیوعشناس و عضو ستاد فرماندهی کنترل ویروس کرونا، به ایسنا با بیان اینکه متاسفانه تصویری که از ویروس کرونای جدید یا بیماری کووید-۱۹ در سطح جامعه منتشر شده، غیرواقعبینانه است، معتقد است که بشر به صورت ذاتی در برابر اپیدمیها مکانیزمهای دفاعی از پیش تعیین شدهای دارد و دانش بشری و رفتار انسان کمک میکند که سرعت انتشار و زمان حضور اپیدمیها در جوامع به حداقل برسد.
وی افزود: با افزایش دمای محیط و ورود به فصل بهار، طبیعتا انتظار داریم که میزان بیماریزایی عامل بیماری کووید-۱۹، کاهش یابد. باید توجه کرد که در اپیدمیهای پیشرونده، سه روند وجود دارد؛ یک روند افزایشی، یک روند پایداری و سپس روند کاهشی. طبق محاسبات اولیه برآورد میشود اگر بتوانیم ۶۰ درصد مردم جامعهمان را از مواجهه با افراد مبتلا، محافظت کنیم، اپیدمی کروناویروس جدید در یک دوره بیماری دو هفتهای روند کاهشی خود را آغاز خواهد کرد.
زمان شکست کرونا
سوری تاکید کرد: در حال حاضر روند اپیدمی کووید-۱۹، در زادگاه آن یعنی ووهان چین به حالت پایداری رسیده است. اپیدمی که در کشور ما هم ایجاد شده، ممکن است تا چند هفته در جامعه وجود داشته باشد و سپس به مرحله ایستایی برسد. هر چند که هنوز روند افزایشی بیماری را در کشور طی میکنیم، اما امیدواریم ظرف یک تا دو هفته آینده به حالت ایستایی برسد که البته به رفتار مردم بسیار بستگی دارد. در بیماری کووید-۱۹ اگر طی دو دوره بیماری یعنی طی ۲۸ روز مورد جدیدی از بیماری را نداشته باشیم، آنگاه میتوانیم جشن بگیریم که این اپیدمی را شکست دادهایم.
نترسید، اما کرونا را جدی بگیرید
شکست کرونا، اما مستلزم انجام اقداماتی هم از سوی مردم و هم از سوی سیاستگذاران حوزههای مختلف کشور است. مردم باید توصیههای بهداشتی را جدی بگیرند. در حال حاضر با وجود اینکه وزارت بهداشتیها هشدار دادهاند که قم و گیلان دو کانون بیماری کووید-۱۹ است و در عین حال در سه استان مرکزی، کاشان و گلستان نیز روند صعودی بیماری را شاهدیم، اما متاسفانه هنوز برخی از مردم خطر کرونا را جدی نگرفته و نهتنها مراودات و ترددهایشان را کاهش ندادهاند، بلکه سفرهای بینشهری زیادی هم بهویژه به استانهای نوار شمالی کشور داشتهاند. به طوری که دکتر مهدی شادنوش که به عنوان نماینده تامالاختیار وزیر بهداشت در حوزه کرونا در گیلان مستقر شده است، اعلام کرده که متاسفانه در سطح شهر رشت، شاهد رفتوآمد عادی مردم هستیم و مردم ویروس کرونا را جدی نگرفتهاند.
وی تاکید کرده است که زنجیره انتقال کرونا ویروس با ماندن در خانه قطع میشود. این درحالیست که خروج افراد عادی از منزل مسیر مبارزه با کرونا را طولانیتر و کار را پیچیدهتر میکند. بنابراین اگر دلسوز مردم، استان و کشور خود هستید از خانه خارج نشوید.
از محدودیتهای سنگین در ورودی استانهای آلوده تا تصمیم ناجا برای سربازاندر عین حال حوزههای مختلف کشور هم برای مقابله با کرونا ویروس جدید اقدام کرده و تصمیماتی را طی دو هفته گذشته اتخاذ کردهاند؛ به طوری که وزیر بهداشت به عنوان فرمانده ستاد کشوری مقابله با کرونا، از اعمال محدودیتهای سنگین در ورودی استانهای آلوده به بیماری کووید-۱۹ خبر داده است.
در عین حال نمکی چندی پیش هم از ایجاد بسیج ملی شکست کرونا خبر داد تا در قالب آن ۳۰۰ هزار اکیپ در کشور برای یافتن کروناییها اقدام کنند که البته این موضوع واکنشهای موافق و مخالف زیادی را به دنبال داشت؛ به طوری که عدهای اعلام کردند که اولا این اقدام ممکن است به هراس افکنی در میان مردم منجر شود و در عین حال این اکیپها خودشان هم میتوانند به نوعی منشا انتشار کرونا ویروس جدید باشند. در عین حال برخی از کارشناسان نیز معتقدند که این اقدام ابتدا باید به صورت پایلوت اجرا و بعد از استخراج نتایج آن کشوری شود.
در همین رابطه، اما دکتر قاسم جانبابایی- معاون درمان وزارت بهداشت تشریح کرد که قرار نیست برای بیماریابی درب خانه مردم برویم، بلکه از طریق آپ و سیستمهای الکترونیکی، افراد مشکوک به کرونا را شناسایی میکنیم.
بنابر اعلام کانال خبری وزارت بهداشت، جان بابایی همچنین گفت: ما سراغ کسانی میرویم که دسترسی به خدمات درمانی ندارند و یا اینکه مشکوک به کرونا ویروس هستند. در عین حال تیمهایی که آماده میشوند، بیشتر برای آموزش و کنترل بیماری در نقاط آلوده است.
البته سایر دستگاهها نیز آستینها را برای مقابله و کاهش ابتلا به کرونا ویروس جدید، بالا زدهاند؛ به طوری که مدارس سراسر کشور و مهدکودکهای استان تهران تا پایان هفته تعطیل اعلام شدند. در عین حال بنابر اعلام مهرزاد حمیدی- معاون تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش رزروهای اسکان نوروزی برای مسافران تا اطلاع ثانوی لغو شده است.
همچنین به گفته سردار تقی مهری- رییس سازمان وظیفه عمومی ناجا و بر اساس ابلاغ ستاد کل نیروهای مسلح، به منظور پیشگیری از شیوع ویروس کرونا، تمامی مشمولان سربازی که باید در تاریخ ۱۹ اسفند ماه امسال به دوره آموزشی اعزام میشدند، اعزامشان لغو شده و به تاریخ یکم و سوم اردیبهشت ماه سال ۹۹ موکول شده است.
بانکها در برابر کرونا
از سوی دیگر بانکها هم برای مقابله با انتشار کرونا دست به کار شدند و جهت کاهش مراجعه حضوری مردم به شعب، تمهیداتی را اندیشیدهاند؛ به گونهای که طبق بخشنامه بانک مرکزی به بانکها، سقف مجاز انتقال وجه کارت به کارت (شتابی و درون بانکی) از طریق درگاههای اینترنتی و خودپردازها از مبلغ ۳۰ میلیون ریال در هر شبانه روز از مبداء هر کارت به ۵۰ میلیون ریال و سقف مجاز انتقال وجه کارت به کارت از طریق پرداخت سازها از ۱۰ میلیون ریال به ۳۰ میلیون ریال افزایش یافت. در عین حال امکان تمدید تاریخ انقضای کارتهای بانکی بدون نیاز به مراجعه حضوری مشتری به مدت سه ماه از تاریخ انقضاء و افزایش سقف برداشت نقدی درون بانکی از ۲ میلیون ریال به ۵ میلیون ریال بلامانع اعلام شد. همچنین بر اساس این بخشنامه، تعداد تلاشهای متوالی ناموفق رمز دوم در هر شبانه روز به پنج بار افزایش خواهد یافت.
در ادامه تمهیدات کروناییِ دستگاههای مختلف کشور، سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران نیز از تجهیز کارگران خدمات شهری به اقلام بهداشتی خبر داد و در عین حال اعلام کرد که برای پیشگیری از مخلوط شدن زبالههای عفونی خانگی با سایر پسماندها، تفکیک پسماند خشک در سطح شهر و آراد کوه ممنوع است.
بر همین اساس امید است که تمهیدات و اقدامات اتخاذ شده از سوی سیاستگذاران به کنترل بیماری کووید-۱۹ منجر شود. در عین حال مردم نیز با حفظ آرامش، نکات بهداشتی را رعایت کرده، تا حدامکان در خانه بمانند و بیماری کووید-۱۹ را بدون تراس و واهمه از آن، جدی بگیرند تا به سلامت از این بحران عبور کنیم.