وقتی می‌گویید من به پیشگیری از بیماری اعتقادی ندارم و آزادانه در خیابان سرفه می‌کنید و جلوی عطسه‌هایتان را نمی‌گیرید؛ وقتی دستکشی که برای بهداشت فردی‌تان دست کرده‌اید را در گوشه خیابان می‌اندازید و به این فکر نمی‌کنید
که قرار است چه کسی این دستکش آلوده را از زمین بردارد، وقتی مدام در رسانه ملی اخطار می دهند که فقط در صورت لزوم از خانه بیرون بیایید اما خودتان را در معرض آلودگی و بیماری قرار می‌دهید آن وقت است که به خودتان و مردم خیانت کرده‌اید و در مقابل آن‌ها مسوول هستید. همانطور که مقام معظم رهبری روز گذشته فرمودند: «خداوند ما را موظف کرده است در قبال سلامت خود و دیگران احساس مسوولیت کنیم، بنابراین هر چه به سلامت جامعه و جلوگیری از شیوع این بیماری کمک کند، حسنه و هر چه به شیوع آن کمک کند، سیئه است.»
ما تنها مسوول خودمان نیستیم. آن هم در این اوضاع وخیم امروزی که معلوم نیست ویروس چطور و از چه کسی منتقل می‌شود. ما فقط مسوول اعضای خانواده‌هایمان هم نیستیم، ما مسوول تک‌تک اعضای جامعه هستیم. باید آنطور که مواظب خودمان هستیم مواظب دیگران هم باشیم. شاید خدایی نکرده یکی از ما، خودمان ناقل بیماری باشیم. روز گذشته حضرت آیت‌الله خامنه‌ای توصیه‌ای برای همه ما داشت.
ایشان با تأکید بر رعایت توصیه‌ها و دستورالعمل‌های مسوولان در خصوص پیشگیری و جلوگیری از آلودگی، افزودند: «از این دستورها نباید تخطی شود، چراکه خداوند ما را موظف کرده است در قبال سلامت خود و دیگران احساس مسوولیت کنیم، بنابراین هر چه به سلامت جامعه و جلوگیری از شیوع این بیماری کمک کند، حسنه و هر چه به شیوع آن کمک کند، سیئه است.»
مواظب باشیم مبتلا نشویم
کرونا با وجود اسم ترسناکی که دارد مانند سایر بیماری‌های عفونی است که اگر بهداشت فردی و محیطی را رعایت کرده و به محض مشاهده علایم این بیماری سریعاً به پزشک مراجعه شود ، می‌توان آن را کنترل کرد. آقای محمدرضا محبوب‌فر، عضو انجمن علمی بهداشت محیط ایران و کارشناس بیماری‌های واگیردار می‌گوید: «همه افراد جامعه نسبت به همدیگر مسوولیت اجتماعی دارند.
یکی از جنبه‌های این مسوولیت اجتماعی حفظ سلامت خودمان و تلاش برای حفظ سلامت دیگران است، این روزها که بیماری کرونا شیوع بیشتری پیدا کرده و شرایط کشور بحرانی شده است، این مسوولیت همه است که بهداشت فردی،بهداشت عمومی و بهداشت محیط را رعایت کنند. حالاکه تعداد مبتلایان و فوت‌شدگان روز‌به‌روز افزایش می‌یابد یکی از مسوولیت‌های فردی این است که مواظب باشید تا به این بیماری مبتلا نشوید چراکه در صورت ابتلا حداقل 10نفر دیگر را هم مبتلا کنید. نقش رسانه‌ها در فرهنگسازی و مبارزه با دامنگیر شدن ویروس کرونا بسیار مهم است و چون از طریق مختلف می‌توان مردم را آگاه کرد که چگونه در معرض این ویروس قرار نگیرند و حقوق شهروندی را هم رعایت کنند.»
جای دستکش‌ها فقط سطل زباله است
رها‌سازی دستکش، دستمال کاغذی و ماسک در پیاده‌روها صحنه‌ای است که تقریباً همه ما دیده‌ایم. محبوب‌فر این موضوع را بسیار خطرناک می‌داند و می‌گوید: «مردم می‌توانند در خودروها با گذاشتن پلاستیک‌های مطمئن، ماسک‌ها، دستمال‌ها و دستکش‌های مصرف شده خود را درون آن قرار داده و به سطل‌های زباله منتقل کنند. ماسک‌ها، دستکش‌ها و دستمال‌های مصرف شده را درون یک کیسه زباله بیندازیم و محکم گره بزنیم، جای آن‌ها فقط مخزن‌های حمل زباله است. این لطف را نه در حق پاکبان‌ها که در حق خودمان می‌کنیم. این زباله‌ها نباید در خیابان رها بشود چون خطر عفونت بالاست.»
راه‌حل قرنطینه خانگی است
«راه اصلی پیشگیری از ابتلا به کرونا ویروس قرنطینه خانگی است. هدف ستاد ملی پیشگیری از کرونا از تعطیلی مدارس، دانشگاه‌ها و افت ساعت کاری ادارات و مؤسسات برای این است که مردم به جای اینکه در مراکز عمومی پر ازدحام و شلوغ حضور داشته باشند در داخل خانه‌های خودشان به سر ببرند.» محبوب‌فر با بیان این جملات ادامه می‌دهد: «راه اصلی پیشگیری از بیماری کرونا ضمن انجام نکات بهداشتی، فردی و عمومی قرنطینه خانگی است. توصیه ما این است که افراد در خانه‌های خودشان به سر ببرند و برای سلامت خودشان، خود را قرنطینه خانگی کنند. حضور کمتر در اماکن حمل‌و‌نقل عمومی، وسایل حمل‌و‌نقل عمومی و مراسم‌های اجتماعی توصیه می‌شود.»
مسوولیت دینی به دوش شهروندان
«غیر از مسوولیت اجتماعی مسوولیت دینی هم بر عهده شهروندان است. مسوولیت‌های دینی مسوولیت‌های اخلاقی را شدت می‌بخشد.»
عضو انجمن علمی بهداشت محیط ایران و کارشناس بیماری‌های واگیردار با بیان این جملات می‌گوید:« اگر شخصی بر اثر توجه نکردن به نکات بهداشتی به کرونا مبتلا شد و این بیماری را به شخص دیگری منتقل کند و این موضوع زنجیر‌وار ادامه پیدا کند نفر اصلی نسبت به افرادی که مبتلا شده‌اند و از دنیا رفته‌اند مسوولیت دینی و شرعی دارد. حتی این مسأله قتل شبه عمد محسوب می‌شود و باید دیه پرداخت شود. در حال حاضر شرایط جامعه عادی نیست و بار مسوولیت اجتماعی و دینی به دوش همه شهروندان نسبت به همدیگر است.»
شایعه‌سازی ضربه به پیکر جامعه است
رعایت نکات شهروندی و حفاظت از خودمان و یکدیگر را از منظر جامعه‌شناسی بررسی کرده‌ایم. آقای دکتر امان‌الله قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس می‌گوید: «از لحاظ جامعه‌شناسی جامعه به یک پیکر واحد تشبیه شده است که هریک از اعضا و جوارح باید به درستی کار خود را انجام بدهند تا فرد دچار مشکل نشود.
جامعه نیز دقیقاً به همین شکل است. وقتی ما در یک جامعه زندگی می‌کنیم و از مزایای آن استفاده می‌کنیم پس نسبت به آن تعهدی هم داریم، همانطور که جامعه به ما تعهدی دارد. سلامتی جامعه به سلامتی افراد آن جامعه بستگی دارد. در مسأله بیماری کرونا هریک از ما باید تعهد داشته باشیم اگر ما خطر را برای خودمان و دیگران تشدید کنیم یعنی خیانت کرده‌ایم.»
قرایی‌مقدم ادامه می‌دهد: «مقام معظم رهبری در مورد بیماری کرونا حرف بسیار مهمی فرمودند. درست است که وزارت بهداشت و همه ارگان‌ها دست‌به‌دست هم داده‌اند تا به کمک ما بیایند اما هریک از ما که در این جامعه زندگی می‌کنیم باید تعهد داشته باشیم. اگر هر کدام از ما در مواردی که وزارت بهداشت گفته است کم‌کاری کنیم و خطر بیماری را تشدید کنیم به جامعه خودمان آسیب زده‌ایم.»
این جامعه‌شناس می‌گوید: «یکی از راه‌هایی که می‌توانیم به همدیگر آسیب بزنیم شایعه‌سازی است. ما وقتی شایعه‌سازی می‌کنیم به پیکر واحد جامعه صدمه زده‌ایم. چون آن‌ها را دچار هراس اجتماعی کرده‌ایم.
روزنامه صبح نو
