سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (چهارشنبه) در نشستی خبری با خبرنگاران که از طریق ویدیو کنفرانس پخش شد، ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
سخنگوی وزارت خارجه در ابتدا 22 اسفند روز شهید و یاد و خاطره همه شهدای انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی، شهدای ترور و مدافعان حرم و شهدای خدمت اخیر که در مبارزه با کرونا جان خود را از دست داده‌اند، گرامی داشت.
موسوی اضافه کرد: تاریخ بشریت و ایرانیان نشان داده که ما نباید تهدید را دست کم بگیریم و دست کم گرفتن آن به معنی شکست است. ما ملت با روحیه‌ای هستیم و طنز می‌سازیم برای مصائب و گرفتاری‌ها ولی نباید مشکل و تهدید را دست کم بگیریم. امیدواریم همه ایرانیان این مورد را جدی بگیرند و بهداشت فردی و جمعی را رعایت کنیم. همه در یک کشتی نشسته‌ایم بالای صد و چند کشور در دنیا در این کشتی هستند کسی حق ندارد در جایی که هست این کشتی را سوراخ کند. همه لازم است در ایران و اقصی نقاط دنیا این موضوع را جدی بگیرند. ویروس کرونا همچون ویروس تروریسم این ویروس نیازمند هم افزایی همه کشورهاست و باید دست به دست هم داد تا از این شرایط عبور کنیم.
این دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به سؤالی درباره ادعای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر خودداری ایران از اجازه دسترسی به دو مکان گفت: این یک بحث فنی و حقوقی است. ادعایی که کردند سایت نبوده است. سایت تعریف خاص خود را دارد. فنی‌ترین همکاری‌ها را با آژانس داریم و بنا نیست هر ادعا و سؤال بی مبنا و پایه توسط آژانس مطرح و ایران به آن پاسخ دهد.
وی افزود: چارچوب همکاری‌های ما با آژانس مشخص است اما آژانس هم باید وجهه و اعتبار خود را مدنظر قرار دهد. هر ادعای پوچی که هر رژیم و فردی مطرح کرد نباید مبنای سوال آژانس باشد. مبنای این اقدام آژانس را درست نمی‌دانیم و حقوقی نیست و ادعاها باید پایه و اساسی داشته باشد و براساس سیاسی کاری برخی رژیم‌ها آژانس نباید ادعاهایی را مطرح کند. چنین رویکردی قطعا سازنده نخواهد بود.
موسوی اضافه کرد: در تماس تلفنی که آقای ظریف با بورل داشت این موضوع و گزارش اخیر آژانس و همکاری‌های ایران با آژانس مطرح شده است. ما هر فرصتی دستمان بیاید برای تبین نظرات خود استفاده می‌کنیم.
سخنگوی وزارت خارجه یادآور شد: این نکته را با جدیت و با مقامات اروپایی و کشورهای مختلف در میان خواهیم گذاشت و مبنای موضع خود را برای مقامات اروپایی و اعضای آژانس تشریح خواهیم کرد.
موسوی درباره بیانیه روز گذشته اتحادیه اروپا نیز خاطرنشان کرد: این بیانیه را در راستای بیانیه‌های قبلی اروپا و بیانه درمانی می‌دانیم. اگر اروپایی‌ها آمادگی دارند بسم‌الله، آنها به تعهداتشان در برجام و انتفاع ایران از منافع اقتصادی برجام برگردند و منافع اقتصادی مردم ایران را تضمین کنند.
وی افزود: هر زمان اروپایی‌ها گام‌های عملی برای اجرای تعهداتشان در برجام بردارند ایران هم به تعهدات قبلی باز خواهد گذشت.
این دیپلمات ارشد کشورمان درباره استفاده از ظرفیت ایرانیان خارج از کشور در پی شیوع کرونا نیز اظهار داشت: در شرایطی هستیم که همه باید به هم کمک کنند و ما شاهد درخواست‌های خیرین ایرانی مقیم خارج برای کمک به هموطنان در داخل بودیم. سفارتخانه‌های ما در سراسر جهان اعلام آمادگی کردند کمک‌های نوع دوستانه و مردمی را از جاهای مختلف نقدی یا غیرنقدی بپذیرند. الان اقلام ضروری برای درمان نیاز داریم و اگر کمک‌های نقدی ارسال شود با آنها اقلام مورد نیاز جامعه پزشکی و مردم خریداری میشود. سفارتخانه‌ها آمادگی را برای همکاری در این زمینه دارند و امیدواریم با یاری همه بر این موضوع غلبه کنیم.
* تحولات افغانستان
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره برگزاری تحلیف همزمان دو رئیس جمهور در افغانستان گفت: از مدت‌ها قبل تمام تلاش خود را در سطوح مختلف برای همگرایی و همدلی مردم افغانستان، گروه‌ها و شخصیت‌ها در این کشور انجام دادیم و به طرفین متذکر شدیم که تنها راه رونق و رفاه و ثبات و امنیت در افغانستان تشکیل یک دولت فراگیر و وحدت شخصیت‌ها، گروه‌ها، احزاب و مسئولان است. به تلاش‌های خود ادامه می‌دهیم و امیدواریم به نتیجه برسد و ثبات سیاسی به افغانستان برگردد و از این مرحله عبور کنند. ایران همه توان خود را به کار خواهد گرفت تا این اتفاق در کشور دوست و برادر ما جمهوری اسلامی افغانستان رخ دهد.
وی در پاسخ به سوالی درباره تشکیل تیم ضربت در انگلیس برای مقابله با اخبار جعلی و انتشار اخبار غلط و اینکه آیا سفارت ما در لندن توان برای برخورد با رسانه‌های فارسی زبان در لندن که اقدام به انتشار اخبار جعلی در خصوص وضعیت کرونا در ایران می‌دهند؟ دارد، گفت: ما تشکیل چنین تیم را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم دولت انگلیس حالا که دست به چنین اقدام خوبی زده در خصوص اخبار جعلی که رسانه‌های فارسی زبان مستقر در انگلیس هم اقدام کند و جلوی این کار را بگیرد. ملت ایران استحضار دارند رسانه‌های خاص در انگلیس در این شرایط حساس و بحرانی که همه دنیا درگیر آن هستند متاسفانه شروع به اقدامات خلاف واقع و اخبار جعلی و آمار جعلی و تضعیف روحیه مردم ایران در این برهه کرده‌اند که امیدواریم گروه ضربتی که تشکیل دادند شامل حال این رسانه‌هایی باشد که در خاک انگلیس هم هستند.
وی گفت: خیلی امید در این زمینه نداریم، ولی امیدواریم این موضوع را جدی بگیرند هم برای مبارزه با اخبار جعلی در کشورشان و هم برای مقابله با اخبار جعلی که از مبدا کشورشان برای سایر کشورها تولید میشود و سفارت ما در لندن قرار است بررسی میدانی و حقوقی داشته باشد که اگر زمینه این کار فراهم شود چنین درخواستی را مطرح کند.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی مبنی بر تایید توافق صلح بین طالبان و آمریکا توسط شورای امنیت سازمان ملل نیز عنوان کرد: ما اعلام موضع راجع به توافق بدعت گونه‌ای که رژیم آمریکا با گروه طالبان داشتند. ما موافق هرگونه تلاش‌ها برای ثبات و امنیت در افغانستان هستیم، ولی باید یاد داشته باشیم این تلاش‌ها در چارچوب مذاکرات بین خود افغانستانی‌‌ها باشد نه اینکه یک دولت خارجی از هزاران مایل بیاید و با گروهی در یک کشور مستقل توافق صورت دهد آن هم برای نجات دادن خود از مخمصه‌ای که در آن گرفتار شده است.
وی تصریح کرد: معتقدیم مذاکرات باید با حضور همه گروه‌ها در افغانستان به شمول طالبان باشد.
موسوی در پاسخ به سؤالی درباره اقدامات دستگاه دیپلماسی ایران با کشورهای منطقه برای مقابله با کرونا عنوان کرد: متاسفانه بالای صد و چند کشور الان درگیر کرونا در دنیا شده‌اند و کشورهای منطقه ما هم از این موضوع مصون نبوده‌اند هرچند برخی کشورها سعی کردند با سیاسی کردن برخی مسائل را پنهان کنند و منبع شیوع آن را به جاهای دیگر ربط دهند ولی ما برای اینکه مراوداتمان با کشورهای همسایه و دوست ادامه یابد تیم‌های را تشکیل و ستاد ویژه‌ای در وزارت خارجه برای همکاری با کشورهای همسایه و سایر کشورها تشکیل داده‌ایم و موضوع جهانی و راه‌حل آن جهانی است. ظریف با همتایان خود در همسایگان و کشورهای اروپایی و دیگر کشورها بر این موضوع تأکید و آمادگی ایران رابرای هرگونه همکاری در این زمینه اعلام کرد.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: ضمن اینکه خودمان سعی می‌کنیم مقررات بهداشتی را در زمینه‌های مختلف رعایت کنیم همین انتظار را از کشورهای مختلف داریم که این کار را صورت دهند. لازم است کشورها دوباره راجع به همکاری‌های جدی فنی و بهداشتی زیرنظر سازمان جهانی بهداشت فکر اساسی کرده و یافته‌های خود را در مبارزه با این بیماری در اختیار همه قرار دهند. ایران پیشرفت‌های زیادی در این زمینه کسب کرده و حاضریم این پیشرفت‌ها و دستاوردها را در خدمت کشورهایی که مایل باشند، قرار دهیم.
به گزارش فارس، سید عباس موسوی درباره بیانیه مایک پامپئو وزیر خارجه آمریکا که از ایران خواسته به دلایل بشردوستانه زندانیان آمریکایی در ایران را آزاد کند، گفت: نگرانی به جا و درستی است و نگرانی ما هم هست. با این وضع بلبشویی که در آمریکا این روزها سراغ داریم وضعیت زندان‌ها و بهداشتی آنها نگران کننده است. اینها شعار نیست براساس گزارش‌هایی است که رسانه‌های رسمی آمریکا منتشر می‌کنند و همه نگران از وضعیتی هستند که الان در این شرایط در آمریکا در ایالات‌های مختلف آن وجود دارد که هم نگران سلامت عموم مردم خودشان هستند هم نگران سلامت میلیون‌ها فقیر، گرسنه و کارتن خوابی که در اقصی نقاط آمریکا و زندانیانی که در آمریکا هستند. ما هم به دلیل وجود برخی زندانیان ایرانی که به گروگان گرفته شده‌اند نگران سلامتی آنها هستیم و امیدواریم زمینه سلامتی آنها را فراهم کنند.
وی افزود: آمادگی داریم این گروگان‌ها را که بدون هیچ دلیل محکمه پسند در آنجا هستند به ایران بازگردانیم. امیدواریم آمریکایی‌ها توجه جدی به وضعیت سلامت این عزیزان داشته باشند. آمریکا در یک اقدام سوء استفاده جویانه و فرصت طلبانه وقتی که ویروس کرونا در چین و ایران و برخی کشورهایی که زاویه داشتند سعی کردند از این موضوع سوء استفاده کرده و دولت‌ها را به سوء مدیریت متهم کنند ولی امروز شاهدیم در آمریکا با منابعی که در نقاط مختلف دنیا هدر می‌دهند می‌توانند برای بیماران و رفاه حال مردم خود به کار بگیرند و امیدواریم گوش شنوایی در آمریکا در این زمینه وجود داشته باشد.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی گفت: ما بعد از اعلام اولین موارد کرونا در ایران نگران شیوع در داخل و هم نگران از اینکه از کشورهای دیگر وارد کشور ما نشود و اقداماتی که باید و شاید کشورهای همسایه ما نتوانند انجام دهند. بلافاصله ستاد ویژه‌ای در وزارت خارجه با همکاری سایر دستگاه‌ها به ویژه وزارت بهداشت تشکیل و چندین جلسه تشکیل شده است. برخی نگرانی‌ها همسایگان ما داشتند که سعی کردیم آنها را برطرف کنیم. چندین مرز در حال مراودات تجاری بین کشورهای مختلف هستند و این نگرانی همواره وجود داشته و سعی کردیم در تعامل نزدیک با کشورهای دوست و همسایه این نگرانی‌ها را کاهش دهیم از جمله صدور گواهی بهداشت و سلامت برای افراد و راننده‌ها و کالاها از مبدا ایران و در همین زمینه این اقدامات متقابل را از کشورهای همسایه که صادرات به ایران دارند منعکس کردیم. به جز روزهای اول که برخی مرزها بسته شد الان تمام مرزها باز است و مراودات در آن جریان دارد و وزارت خارجه سعی می‌کند حداقل آسیب را مراودات و مبادلات تجاری را با کشورهای همسایه و سایر کشورها داشته باشیم.
موسوی در پاسخ به سؤالی درباره ادلب گفت: آنچه در ادلب اتفاق افتاده مایه نگرانی بوده است. همه کشورهای درگیر باید حواسشان باشند و ما تأکید داریم که دولت مستقر و قانونی در سوریه حق دارد حاکمیت ملی خود را در تمام سرزمین‌های خودش اعمال کند ضمن اینکه برخی طرف‌ها نگرانی‌هایی دارند که دیده خواهد شد. ما موافق توقف خونریزی در همه جای سوریه هستیم و امیدواریم اتفاقات بهتری بیفتد ما هنوز هم اعلام می‌کنیم راهکار و روند آستانه بهترین و در دسترس ترین مکانیسمی است که بازگشت آرامش را به سوریه امکانپذیر خواهد کرد و امیدواریم شرایط مساعدتر شود و نشست سران آستانه که قرار است در ایران برگزار شود با مساعد شدن جمیع شرایط فنی، سیاسی و بهداشتی شاهد برگزاری آن در ایران باشیم.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه با توجه به تحریم‌های آمریکا ایران در شرایط غیر همسطح با سایر کشورها در مقابله با کروناست و اقدامات وزارت خارجه در این خصوص عنوان کرد: اعلام کردیم تحریم‌های یکجانبه ظالمانه و غیرقانونی آمریکا که در راهبرد فشار حداکثری آنها می‌گنجد بر رفاه عمومی و سلامت مردم ایران اثر گذاشته است. علیرغم اینکه نباید دارو و تجهیزات پزشکی و مواد غذایی جزو تحریم‌ها باشد و ادعا می‌کنند نیست ولی عملا راه هرگونه مبادلات و مراودات بانکی برای خرید این اقلام را آمریکایی‌ها بسته‌اند و با پررویی تمام ادعا می‌کنند دارو و غذا جزو تحریم‌ها نیست.
وی افزود: آمادگی داریم که همه راه‌ها را برای کاهش فشار بر ملت ایران امتحان کنیم و به دولت آمریکا هم گفتیم که اگر صداقت دارند و در حرفی که می‌زنند و دلسوزی برای مردم ایران صداقت دارند که ما همواره در صداقت آنها شک داشته و داریم حداقل در این شرایط که مردم نیاز دارند تحریم‌ها را بردارند. تحریم‌ها می‌تواند برداشتن تحریم‌های دارویی و تجهیزات پزشکی و غذایی باشد می‌توانند با آزاد گذاشتن بانک‌ها و موسسات مالی و تجاری بین‌المللی راه ورود این اقلام را به کشور ما باز کنند ولی هنوز به ادعای آنها شک داریم.
موسوی گفت: ما رای دیوان بین‌المللی دادگستری را داریم ولی چون ما آمریکایی‌ها را می‌شناسیم و میزان ادعا و عدم صداقت آنها را دیدیم چشم انداز مثبتی متصور نیستیم.
سخنگوی وزارت خارجه درباره تاثیر کرونا بر تبادلات تجاری عنوان کرد: آمار دقیقی از اثرات اقتصادی آن ندارم. کرونا نه تنها بر اقتصاد ما بلکه بر اقتصاد جهانی اثر گذاشته است. سعی کرده‌ایم در داخل ایران این اثرات را کمتر کنیم و با چشم اندازی که برای مبارزه با ویروس هست انشاءالله موفق خواهیم شد.
*وزیر خارجه انگلیس در جایگاهی نیست برای ایران خط مشی تعیین کند
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس درباره اظهارات دومینیک راب وزیر خارجه انگلیس که گفته لندن به ایران اجازه دستیابی به سلاح هسته‌ای را نمی‌دهد و اینکه ایران با اقداماتش باعث بی ثباتی در سوریه، عراق و تنگه هرمز شده، گفت: آقای راب فرمایشاتی کرده است که خیلی مناسب و سازنده نبوده است. ایشان در جایگاهی نیست برای ایران خط مشی تعیین کند. ایران براساس موازین سیاسی و امنیتی و اخلاقی و دینی که به آن معتقد است دنبال سلاح هسته‌ای نیست و اعلام هم کردیم اگر ایران می‌خواست دنبال این کار برود آنها نمی‌توانستند این کار را بکنند و الان این حرف‌ها و بلوف‌ها خیلی به درد بخور نیست.
وی افزود: برعکس راب فکر می‌کنیم آنچه باعث ناامنی و بی ثباتی و هرج و مرج در اقصی نقاط دنیا میشود حضور دخالت و اظهارات بی جا و مداخله جویانه کشورهای ثالث است کشورهایی که هزاران مایل از منطقه دور هستند و در مسائل داخلی ما دخالت می‌کنند.
موسوی همچنین گفت: هنوز یادمان هست سلاح‌های انگلیسی در حال کشتار مردم یمن است، این موارد اگر دخالت در اوضاع منطقه ما نیست، پس چیست؟ اگر صرف شعار است که اینها همیشه این شعار را دادند و ایران هم همواره هم اتهامات و این حرف‌های تکراری و بیهوده و عبث را رد کرده است.
سخنگوی وزارت خارجه درباره از سرگیری پروازهای ایران ایر به اروپا عنوان کرد: ایران ایر در این خصوص بیانیه‌ای صادر و اطلاع رسانی کرد. اشکالات فنی بوده است و جزییات آن را ندارم، ولی ممکن است بر اثر برخی فشارها و اقدامات آمریکایی‌ها رخ داده باشد.
موسوی در پاسخ به سؤالی عنوان کرد: هنوز جای امیدواری است که اقداماتی صورت بگیرد که تعهدات ایران و اتحادیه اروپا دوباره برگردد و اگر این تلاش‌ها نتیجه نداد ایران به موقع اقدام اصلی و نهایی خود را در این زمینه اعلام خواهد کرد.
وی در پاسخ به پرسشی عنوان کرد: در تماس‌های نزدیک با طرفین روسیه و ترکیه داشتیم تأکید کردیم بر اجرای روند آستانه و مکانیسم آستانه را هنوز هم بهترین و موفق‌ترین و در دسترس ترین راه‌حل برای موضوع حل و فصل اختلافات در ادلب و کل سوریه می‌دانیم و در این شرایط هم به همگان یادآوری کردیم که موضوع تمامیت ارضی و حاکمیت ملی دولت قانونی سوریه اعمال حاکمیتش بر همه خاک خودش باید مدنظر همه گروه‌ها باشد. در حال رایزنی در این زمینه هستیم و حتی در حال رایزنی برای نهایی کردن تاریخ نشست سران ایران، روسیه و ترکیه در تهران هم هستیم.
خبرنگاری درباره اینکه آیا شیوع کرونا بر رفت و آمدهای دیپلماتیک و از جمله سفرهای وزیر خارجه ایران تاثیرگذار بوده است؟ سؤال کرد که موسوی پاسخ داد: اگر شرایط اقتضا کند این مسائل خیلی مطرح نیست و ما آمادگی داریم اگر کاری پیش بیاید و موضوع مهم و حیاتی باشد ظریف به نقاط مورد نظر سفر کنند ولی شرایطی که اکنون وجود دارد قدری بر تحرکات اثر گذاشته و رایزنی‌ها قطعا ادامه دارد و اگر حضوری نبوده است از طریق تماس‌های تلفنی و ... برقرار است.
وی افزود: اگر نکته مهم و حیاتی پیش بیاید قطعا این سفرها انجام خواهد شد.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر استفاده وزارت خارجه از ظرفیت دیپلماسی پارلمانی برای قضیه کرونا عنوان کرد: وزارت خارجه بنایش این است از همه ظرفیت‌های کشور برای مقابله با این ویروس منحوس استفاده کند. ظرفیت دیپلماسی پارلمانی ما بالاست و در سال‌‌های اخیر موفقیت‌های چشمگیر داشته است. اقدام لاریجانی مثبت و خوب بوده است و معاونت مجلس و معاونت اقتصادی ما در این زمینه به کمک دیپلماسی پارلمانی خواهند آمد و زمینه را برای انجام چنین اقداماتی فراهم می‌کنند. ما استقبال می‌کنیم از هرگونه همکاری در این خصوص.
موسوی همچنین در پاسخ به سؤالی درباره ارسال کمک از سوی ایرانی‌ها در خارج از کشور عنوان کرد: ما آمادگی خود را برای دریافت کمک‌ها به صورت مستقیم و غیرمستقیم اعلام کردیم. اگر مایل بودند می‌توانند به صلیب سرخ و سازمان جهانی بهداشت اینگونه کمک‌ها را ارسال کنند. آمریکایی‌ها ادعا می‌کنند راه را باز کردند و مانعی نیست و اگر مانعی نیست راهش را به همه اعلام کنند که چگونه و کجا می‌توانند اقدام به ارسال کمک کنند.
