بعد از شروع بحران کرونا در دنیا، اولین سئوالی که به ذهن همگان رسید، این بود که آیا میزان بروز و شدت این بیماری در زنان و مردان، چگونه است.
با شیوع بحران کرونا در دنیا و درگیر شدن کشورها با این ویروس ناشناخته، با حجم زیادی از سوالات مواجه بودیم. اینکه این ویروس چگونه و از چه طریقی منتقل میشود. آیا کودکان هم مبتلا میشوند. این بیماری چقدر کشنده است و دهها و صدها سوال دیگر که در این روزها شاهد طرح آنها از سوی مردم و در عین حال، کادر پزشکی، تیمهای تحقیقاتی و مطالعاتی بودهایم. اما، یکی از سوالات متمایز روزهای ابتدایی شیوع کرونا، میزان شدت بیماری در جنس مرد و زن بود. اینکه بیماری کرونا ویروس جدید یا همان کووید ۱۹، در مردان و زنان، یکسان است و یا اینکه تفاوت دارد.
آمارها نشان میدهد ویروس کرونا به سرعت در حال انتقال است و افراد زیادی را تحت تأثیر قرار میدهد. اگرچه دانش کنونی در مورد این بیماری محدود است، ولی نتایج تحلیلهای اولیه، توانسته گروههای پرخطر و عوامل خطر بیماری را مشخص کند. یکی از متغیرهای مهم در مورد میزان خطر، ابتلاء یا مرگ در بیماری کرونا جنسیت است. در همین زمینه این سوال مطرح میشود که آیا خطر برای مردان و زنان یکسان است یا خیر.
در همین راستا، دانشکده بهداشت و مؤسسه ملی تحقیقات سلامت دانشگاه علوم پزشکی تهران، در پاسخ به این پرسش که آیا میزان بروز و شدت ابتلاء به ویروس کرونا در مردان و زنان متفاوت است، اعلام کرد: نتایج تحلیلهای اطلاعات بیماران مبتلا به کووید ۱۹ در زمینه مقایسه شدت عوارض و مرگ ناشی از آن در مردان و زنان تاکنون نشان میدهد که میزان بروز موارد در بین زنان و مردان برابر است. اما به نظر میرسد در زمینه میزان مرگ و میر و آسیب پذیری به بیماری بین دو جنس تفاوت وجود دارد.
شواهد به دست آمده نشان میدهد میزان مرگ و میر بین مردان بیشتر از زنان است.
علت این امر احتمالاً تفاوت در پاسخهای ایمنی بدن در دو جنس و یا تفاوت در ویژگیهای رفتاری متفاوت در دو جنس است. برای مثال، الگو و شیوع استعمال دخانیات بین دو جنس متفاوت است. اما در مجموع، دادههای تمایز یافته در خصوص جنسیت کافی نیست. هرچند به نظر میرسد آسیب پذیری و مرگ ناشی از کووید ۱۹ در مردان بیشتر از زنان باشد که برای نتیجه گیری قطعی در این خصوص به دادههای بیشتری نیاز است.
تفاوتی که تاکنون بین شدت و مرگ و میر بیماری بین دو جنس دیده شده است میتواند ناشی از تفاوتهای جنسیتی یا ویژگیهای سیستم ایمنی دو جنس یا رفتارهای پرخطر بیشتر در مردان (مانند سیگار کشیدن) باشد.
در همین حال، آمارها از افراد مبتلا به کرونا، نشان میدهد که سهم مردان در میزان بستری و درگیر شدن با این بیماری، به مراتب بیشتر از زنان است.
پروفسور «سارا هاوکز» مدیر مرکز جنسیت و بهداشت جهانی میگوید: پاسخ صادقانه و درست برای این سوال این است که هیچکدام از ما انسانها نمیدانیم چه چیزی باعث این تفاوت میشود، اما در آغاز شیوع کرونا سیگاری بودن تأثیر بسیار زیادی در این باره داشته است.
نظریه رابطه سیگاری بودن با احتمال ابتلاء به ویروس کرونا در مطلبی در یک مجله علمی مورد تاکید قرار گرفت. به طوری که یافتهها حاکی از آن بود که ۱۲ درصد افراد سیگاری با علائم ساده و خفیف به این آلودگی مبتلا میشوند، اما ۲۶ درصد مابقی که بر اثر ابتلاء به این ویروس جان باختند سیگاری بودند و ناگفته نماند که از سوی دیگر کشیدن سیگار میتواند یکی از راههای انتقال ویروس به بدن باشد، چراکه سیگاریها بیشتر لبهای خود را لمس میکنند و ممکن است از طریق سیگار آلوده، ویروس را به داخل بدن خود راه دهند.
اما عامل دیگر میتواند به عادتهای رفتاری که در هر جنس متفاوت است مربوط باشد، چراکه برخی از مطالعات نشان داده است که مردان کمتر از زنان دستهای خود را با آب و صابون یا مایع میشویند و کمتر از بانوان بحثهای علمی با پزشکی را جدی میگیرند.
با تمام این عوامل نظری در بین متخصصان رو به افزایش است که میگویند عوامل بیولوژیکی هم در این بیماری نقش دارند و بی تأثیر نیستند.