روزنامه همشهری نوشت: «بارندگی‌های بهاری بارقه امیدی در دل مردم زنده کرده است. اطلاعات میزان بارندگی تجمعی استانی از ابتدای سال آبی تا روز ۵ اردیبهشت هم نشان می‌دهد به جز سه استان چهارمحال و بختیاری، خوزستان و اردبیل بقیه استان‌ها با افزایش میزان بارندگی نسبت به میانگین بلندمدت روبه‌رو بوده‌اند. البته این افزایش در کهگیلویه و بویراحمد، اصفهان، کرمانشاه و یزد کمتر از ۱۰ درصد اما در سایر استان‌ها بیش از ۱۰ درصد بوده است. افزایش بارندگی‌ها نه‌فقط از نگاه مردم عادی بلکه از دیدگاه مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی هم امیدوارکننده است؛ به طوری که پیش‌بینی می‌شود اگر مردم الگوی مصرف آب را رعایت کنند، تابستان خوبی را پشت سر خواهیم گذاشت.
این دیدگاه امیدوارکننده البته در شرایطی مطرح می‌شود که بارش‌ها تاکنون نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۱ درصد کاهش داشته و از سوی دیگر، در دو ماه گذشته، به سبب شیوع بیماری کرونا و تاکید بر رعایت بهداشت فردی و شست‌وشوی مکرر دست‌ها، مصرف آب در بسیاری از استان‌ها سیر صعودی داشته است.
افزایش ۱۰ درصدی مصرف آب
افزایش مصرف آب را مدیر کل دفتر مدیریت مصرف، خدمات مشترکان و کاهش هدررفت آبفای کشور تایید می‌کند و به همشهری می‌گوید: اواخر سال گذشته به دلیل شیوع کرونا و توصیه سازمان‌های بهداشتی به شست‌وشوی مکرر دست، میزان مصرف افزایش یافت. البته همیشه در اسفندماه، به دلیل خانه‌تکانی، مصرف بالا می‌رفت اما امسال کرونا هم اضافه شد و در نتیجه، طبق آخرین آمار، در هفته‌های آخر سال ۹۸ نسبت به مدت مشابه در سال گذشته شاهد حدود ۱۰ درصد افزایش مصرف آب بودیم.
علی سیدزاده البته افزایش ۱۰ درصدی را میانگین می‌داند و توضیح می‌دهد که در آذربایجان شرقی ۳۰ درصد، یزد ۲۹ درصد، گیلان ۲۸ درصد و تهران ۱۲.۸ افزایش مصرف آب اتفاق افتاده که اصلی‌ترین عامل آن افزایش تعداد دفعات و مدت زمان شست‌وشو به توصیه مراجع بهداشتی است.
آمادگی برای ورود به تابستان
مدیر کل دفتر مدیریت مصرف، خدمات مشترکان و کاهش هدررفت آبفای کشور درباره میانگین الگوی مصرف در حالت عادی می‌گوید: حداقل آب مورد نیاز یک فرد در شبانه‌روز برای تامین نیازهای ضروری، طبق کارشناسی‌های صورت‌گرفته، ۱۵۰ لیتر در شبانه‌روز است که ما این حداقل را در هر استان در بعد خانوار (میانگین تعداد افراد یک خانوار) ضرب می‌کنیم و به یک الگوی میانگین می‌رسیم. میانگین الگوی مصرف آب یک خانواده ایرانی ۱۵ متر مکعب آب در ماه است که برای متوسط خانوار حدود ۳/۳ نفره اعلام شده. البته این عدد در استان‌های مختلف از ۱۳ تا ۱۸ متر مکعب متفاوت است.
سیدزاده با اشاره به پیک مصرف در تابستان، به‌ویژه تیر و مرداد که هر سال اتفاق می‌افتد، اظهار می‌کند: اگر بتوانیم مصرف آب را مدیریت کنیم، می‌توانیم به نیاز این فصل پاسخ بدهیم؛ در حالی که اگر کرونا تا تابستان از بین نرود و از سویی مردم هم مصرف بهینه را رعایت نکنند، قطعا با مشکل مواجه خواهیم شد.
او بار دیگر تاکید می‌کند که با توجه به ذخایر آب و بارندگی‌های خوب، در صورت مدیریت منابع آب، تابستان را بدون مشکل خواهیم گذراند.
ترسالی هواشناسی در کشور
مسئولان وزارت نیرو هم آن چه را سیدزاده به عنوان ذخایر و بارندگی‌های خوب یاد می‌کند، تایید می‌کنند. رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی با تاکید بر افزایش بارندگی‌ها در اغلب مناطق کشور به همشهری می‌گوید: بارندگی نرمال به میانگین بارش‌ها در یک دوره ۴۰ ساله گفته می‌شود و اگر بارندگی زیر این عدد باشد با خشکسالی و اگر بالاتر باشد با ترسالی از نظر هواشناسی روبه‌رو هستیم. امسال و سال گذشته با توجه به بارش‌های بالاتر از نرمال شاهد ترسالی بودیم.
احد وظیفه البته درباره اصطلاح خشکسالی و ترسالی هم توضیحاتی می‌دهد و می‌افزاید: خشکسالی سه مرحله دارد؛ هواشناسی، کشاورزی و هیدرولوژیک یا چرخه آب. خوشبختانه بارندگی‌های امسال و سال گذشته ما را از نظر هواشناسی و کشاورزی در شرایط خوبی قرار داده است اما در خشکسالی هیدرولوژیکی، که مربوط به چرخه آب است، هنوز در وضع خشکسالی هستیم. او روند تاثیر خشکسالی بر دریاچه ارومیه، هامون، نمک قم و گاوخونی را مربوط به ۱۵ سال گذشته (خشکسالی مستمر) می‌داند و معتقد است که آسیب یادشده با بارش‌های دو سال اخیر جبران نشده.
وضع خوب بارندگی‌ها در جنوب شرق
وظیفه وضعیت جنوب شرق کشور و مناطقی مانند کرمان، سیستان‌وبلوچستان و هرمزگان را هم، که سال گذشته با کمبود بارش روبه‌رو بودند، در سال جاری خوب ارزیابی می‌کند و ادامه می‌دهد: امسال هرمزگان و سیستان و بلوچستان حدود دو برابر بارش‌های بلندمدت را دریافت کردند. در تهران، مرکزی، قم، همدان، زنجان و سایر مناطق مرکزی بارندگی‌ها بالاتر از نرمال و مناطق غربی چون ایلام و لرستان نرمال بوده است. دو استان کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری نزدیک به نرمال هستند و استان‌های شمال غربی در محدوده نرمال قرار دارند. اصفهان و یزد هم زیر وضعیت نرمال هستند، اما شرایط خیلی حادی ندارند.
رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی در پایان صحبت‌های خود، همانند مدیر کل دفتر مدیریت مصرف، خدمات مشترکان و کاهش هدررفت آبفای کشور، تاکید می‌کند که اگر در شهرهای پر جمعیت مثل تهران مصرف از حد نرمال بالاتر رود، با وجود بارندگی خوب، ممکن است مشکلاتی ایجاد شود.
ذخیره ۳۷ میلیارد متر مکعبی سدها
گزارش منتشرشده از سوی وزارت نیرو هم وضع ذخایر آبی را خوب توصیف می‌کند. طبق آخرین گزارش منتشرشده، در ابتدای هفته جاری، ۱۹۳ سد مهم در حال بهره‌برداری کشور با ظرفیتی معادل ۵۰.۵ میلیارد مترمکعب از ابتدای سال آبی تا تاریخ ۵ اردیبهشت ۳۷.۲ میلیارد متر مکعب ذخیره دارند که البته نسبت به سال گذشته ۶ درصد کاهش داشته است.
از کل سدهای در دست بهره‌برداری، ۷۷ مورد بیش از ۹۰درصد و ۲۷ مورد کمتر از ۴۰ درصد پرشده‌اند.
هدررفت ۱۰لیتر آب در ۴۰ثانیه
سازمان بهداشت جهانی از ابتدای شیوع کرونا بر شست‌وشوی دست‌ها در مدت ۲۰ تا ۴۰ ثانیه تاکید کرده است. مدیر کل دفتر مدیریت مصرف، خدمات مشترکان و کاهش هدررفت آبفای کشور با بیان این که در این مدت نیازی به باز بودن مداوم شیر آب نیست، می‌گوید: با یک شیر معمولی به صورت میانگین در ۶۰ ثانیه ۱۵ لیتر آب مصرف می‌شود و اگر در طول ۴۰ ثانیه شست‌وشو شیر باز بماند، حدود ۱۰ لیتر آب هدر می‌رود که معادل ۲۰ بطری نیم‌لیتری است.
در آذربایجان شرقی ۳۰درصد، یزد ۲۹ درصد، گیلان ۲۸ درصد و تهران ۱۲.۸ افزایش مصرف آب اتفاق افتاده که اصلی‌ترین عامل آن افزایش تعداد دفعات و مدت زمان شست‌وشو به توصیه مراجع بهداشتی است.
