مشاور سیاست خارجی ستاد انتخاباتی «جو بایدن» تلاش دولت ترامپ برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران را «دورویی محض» دانست.
به گزارش بامداد چهارشنبه المانیتور، «تونی بلینکن» مشاور ارشد سیاست خارجی ستاد انتخاباتی بایدن گفت: سخت است که دورویی محض موجود در اقدام این دولت (ترامپ) را تحسین نکرد که میخواهد دیگر کشورها در شورای امنیت را اجبار کند تا راهی برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران بیابند.
بلینکن که در دولت باراک اوباما رییس جمهوری پیشین آمریکا در مذاکرات منتهی به برجام نقش داشت، تاکید کرد که واشنگتن در آن زمان تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران را به عنوان بخشی از برجام توانست تمدید کند، اما دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ از این توافق خارج شد.
مشاور بایدن افزود: با این وجود، دولت ترامپ همچنان تهدید میکند که از مکانیسم ماشه برای بازگرداندن تحریمهای چندجانبه علیه ایران استفاده خواهد کرد، مگر آنکه اروپا، روسیه و چین راضی به تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران شوند.
بلینکن ادامه داد: چیزی که ما در توافق هستهای (برجام) طراحی کردیم اینگونه است که اگر شما در شورای امنیت دارای حق وتو باشید، میتوانید به صورت یکجانبه مکانیسم ماشه را فعال کنید و دولت ترامپ قصد دارد از این بندهای قطعنامه برای اطمینان از تمدید تحریمهای هستهای استفاده کند.
وی در عین حال تاکید کرد: اما مشکل اینجا است که ما (آمریکا) دیگر جزو مشارکتکنندگان در توافق نیستیم.
به گزارش ایرنا، لغو تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل بخشی از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) نبود، اما قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که برای تایید برجام صادر شد، انقضای این تحریمها را در ۲۷ مهرماه سال جاری پیشبینی کرده است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی به نقل از مقامهای آمریکایی گفت که واشنگتن قصد دارد پیشنویس قطعنامهای را که برای تمدید این تحریمها علیه ایران تهیه کرده، در ماه مه (اردیبهشت-خرداد) که استونی به عنوان متحد ناتویی آمریکا ریاست دورهای شورای امنیت را به عهده میگیرند، به رای بگذارند.
مقامهای آمریکایی بدون اشاره به خروج غیرقانونی و یکجانبه ایالات متحده از برجام و بازگرداندن غیرقانونی تحریمها علیه ایران به آسوشیتدپرس گفتند که آژانس بینالمللی انرژی اتمی عدم پایبندی ایران به برخی از بندهای این توافق را تایید کرده و دولت واشنگتن باور دارد که این میتواند مبنایی برای عدم لغو تحریمهای تسلیحاتی باشد.
جمهوری اسلامی ایران یک سال پس از خروج یکجانبه دولت دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا از برجام، در واکنش به این اقدام و همچنین بیعملی اروپاییها در جبران خروج واشنگتن از توافق، طی پنج گام متوالی در درون چارچوب برجام اقدام به کاهش تعهدات برجامی خود کرد.
به نوشته آسوشیتدپرس، هر تلاشی برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران با وتوی روسیه و چین روبه رو میشود که صریحا خواسته خود برای رفع قطعی این تحریمها را به واشنگتن گفتهاند.
با این حال، مقامهای آمریکایی گفتهاند که تلاش دولت ترامپ در حال حاضر بر استفاده از «مکانیسم ماشه» یا بازگرداندن همه تحریمهای سازمان ملل علیه ایران متمرکز نیست.
آمریکا با وجود آنکه دو سال پیش رسما و بدون توجه به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت از برجام خارج شده، در تفسیر حقوقی جدید مدعی است که براساس مفاد این قطعنامه هنوز جزو طرفهای این توافق به شمار میرود.
آمریکا یکی از کشورهایی است که در این قطعنامه به عنوان "شرکتکننده برجام" فهرست شدهاند، اما کارشناسان حقوقی میگویند که رییس جمهوری آمریکا هنگام اعلام خروج از این توافق صریحا گفته است که "آمریکا مشارکت در این توافق پایان میدهد" و این نافی هرگونه حقی برای واشنگتن است.
روزنامه نیویورک تایمز روز یکشنبه برای اولین بار حیله آمریکا برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران را فاش کرد. این روزنامه نوشت که مایک پمپئو وزیر امورخارجه آمریکا به دنبال اعمال فشار به شورای امنیت برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی تهران و یا حتی شدیدتر کردن آن است.
نیویورک تایمز افزود که پمپئو برای پیشبرد برنامه راهبردی آمریکا طرحی را تهیه کرده است که طبق آن ایالات متحده ادعا میکند که هنوز از نظر حقوقی به عنوان یک دولت شرکتکننده در توافق هستهای حضور دارد؛ اما در اصل این طرح برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران است که پس از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ لغو شده است.
به نوشته این روزنامه، اگر تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران تجدید نشود، ایالات متحده از این حق به عنوان یک عضو اصلی توافق استفاده میکند و در صورت پیروزی آمریکا در این طرح، تحریمهای گسترده علیه ایران در زمینه فروش نفت و تبادلات بانکی قبل از تصویب برجام در سال ۲۰۱۵ باز خواهد گشت.
تحریمهای تسلیحاتی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران در سالهای ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ برای ممنوعیت فروش سلاح به ایران و صادرات سلاح از ایران وضع شد. پس از توافق برجام مقرر شد این تحریمها ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰ (۲۷ مهر ۱۳۹۹) و پس از آنکه گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران را تأیید کرد، برداشته شود.