آسم از بیماری‌های شایع دستگاه تنفسی است و تاكنون درمان قطعی برای افراد مبتلا، مشخص نشده است. گرچه بیماری آسم ریشه ژنتیكی دارد اما تحریك مجاری هوایی توسط عوامل محیطی از اصلی‌ترین علل تشدید بیماری و مرگ و میر افراد مبتلاست.
از جمله علائم آسم می‌توان حملات تنگی نفس، سرفه، خس‌خس سینه، كوتاهی تنفس، احساس تنگی در قفسه سینه را نام برد. با توجه به آسیب‌پذیر بودن دستگاه تنفس افراد آسمی، احتمال ابتلای این افراد به ویروس كرونا می‌تواند بیشتر از سایرین باشد. از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از ابتلا به ویروس كرونا و نیز پیشگیری از بروز آسم، خصوصا آسم آلرژیك و شغلی استفاده از ماسك تنفسی است.
ماسك علاوه‌بر نقش محافظتی افراد در اپیدمی كروناویروس، مانع ورود عوامل محیطی از جمله گرده‌ها و الیاف گیاهی، گردوغبار، كپك‌ها، مایت‌ها (هیره)، پوسته و شوره بدن حیوانات خانگی و غیره به ریه افراد آسمی شده و از تشدید بیماری این افراد جلوگیری می‌كند. لذا در افراد مبتلا به آسم، استفاده از ماسك فایده دو سویه دارد و از موثر‌ترین و كم‌هزینه‌ترین روش‌های پیشگیری از عود بیماری آسم و ابتلا به كرونا ویروس، استفاده از تجهیزات حفاظت فردی از جمله ماسك تنفسی مناسب است.
ماسك‌ها به نحوی تعبیه شده است كه در هنگام دم و عبور هوا از آن، ذرات و آلاینده‌ها در آن به دام می‌افتند. بسته به نوع ماسك، اینها می‌توانند فرد را در مقابل عوامل تحریك‌كننده‌ای مانند دود سیگار، مواد شوینده، عطر، آلودگی هیدروكربنی، مواد شیمیایی و عوامل میكروبی موجود در هوا محافظت كنند.تاكنون انواع مختلفی از ماسك‌ها با كاربرد، كارآیی و اشكال متفاوت به بازار عرضه شده است.
انواع ماسك‌های موجود در بازار عبارتند از: ماسك‌های فیلتردار (مانند فیلتر هپا، فیلتر زغالی، فیلتر كربنی، ماسك‌های FFP، ماسك‌های P وR وN مانند ماسك ان95 (N95) و بدون فیلتر از جمله ماسك‌های سه‌لایه و ماسك‌های جراحی. بعضی از ماسك‌ها یك‌بار مصرف بوده و برخی دیگر را می‌توان برای مدت طولانی‌تری استفاده كرد كه هركدام روش‌های مختلفی برای اتصال به سر دارند؛ از جمله حلقه گوش، نواری، گره‌ای یا بندی.
یكی از پركاربردترین ماسك‌های موجود و قابل دسترس، ماسك ان95 است. این نوع ماسك در صورت استفاده صحیح، می‌تواند تا حدود بسیار زیادی باعث جلوگیری از ورود مواد حساسیت‌زا و عفونی به بدن فرد شود. این نوع ماسك‌ها را نمی‌توان تمیز كرد یا شست‌وشو داد ولی با امنیت بیشتری روی صورت و ناحیه بینی قرار می‌گیرد و قادر است ذرات موجود در هوا را فیلتر كند.برای حفاظت در برابر بیماری كرونا و آسم استفاده از ماسك جراحی مفید و بسیار كمك‌كننده است.
انواع ماسک و کاربرد آنها
ماسك جراحی، ماسك‌هایی است كه در پزشكی كاربری بیشتری دارد. اینها ماسك‌هایی هستند كه قابلیت مراقبت از سلامت در مقابل عوامل بیماری‌زا را داشته باشند.بر همین اساس ملاك‌های انتخاب ماسك در این موارد، در نظر گرفتن بهداشت محیط و چگونگی به حداقل رساندن ریسك انتقال یا ابتلا به بیماری‌های حاصل از عفونت‌های بیمارستانی است.
انتخاب درست و استفاده به موقع از ماسك‌های تنفسی علاوه‌بر تامین سلامت عموم جامعه، در كاهش هزینه‌های ناشی از درمان بیماران وابسته به دستگاه تنفسی نقشی اساسی دارد. ماسك‌های سه‌لایه كه به عنوان ماسك بیمار استفاده می‌شود.
این ماسك صورت یك‌بار مصرف برای كاهش انتشار و شیوع بیماری‌های مرتبط با دستگاه تنفسی استفاده می‌شود. علاوه‌بر این به دلیل پوشش مناسب نیمه صورت در آلودگی محیطی ناشی از ریزگردها و ذرات معلق، بهترین استفاده را برای استفاده روزمره داراست. ماسك سه‌لایه یك‌بار مصرف آبی و سبز برای پزشكی و دندانپزشكی، جراحی، آسم و آلرژی به عنوان محافظ عمل می‌كند.
در نهایت ماسك فیلتردار كه در محیط‌های آزمایشگاهی یا در صنایعی كه آلودگی‌های شیمیایی فراوانی را تولید می‌كند از ماسك‌های فیلتردار استفاده می‌شود. پس افراد مبتلا به آسم برای حفاظت از خود در برابر كرونا و نیز جلوگیری از بروز و تشدید بیماری آسم می‌توانند از ماسك‌های ان95 یا جراحی یك‌بار مصرف استفاده كنند.
ولی باید توجه شود كه در صورت تعویض نكردن به موقع، خود ماسك منشأ آلودگی خواهد شد. رطوبت تجمع‌یافته حاصل از بازدم خود منشأ مشكلات بعدی برای فرد بوده و مانع عملكرد صحیح ماسك می‌شود.بنابراین نظافت و بهداشت فردی در استفاده از ماسك باید به‌شدت رعایت شود. علاوه بر نوع ماسك، باید مواردی چون ساختار و استخوان‌بندی صورت، میزان استفاده در طول روز، مقدار هوای فیلتر شده و میزان هزینه برای خرید را نیز در نظر داشت.
روزنامه جام جم
