روزنامه اینترنتی فراز نوشت: وقتی شیوع ویروس کرونا تا مدتی همه کسب‌و‌کار‌ها در کشور را به قرنطینه برد، صدا و سیمای ملی تلاش کرد با ایجاد فرهنگ سازی، موجران را تشویق کند یک یا دوماه اجاره خانه یا ملک را از مستاجران خود نگیرند. چرا که تقریبا هیچ‌یک از صنوف در آمدی نداشتند و نگران پرداخت هزینه‌های اجاره خود بودند. اما چه اتفاقی افتاد؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد که تعداد اندکی از مالکان یک ماه اجاره خانه خود را به مستاجران بخشیدند و برخی دیگر که خودشان با مشکل مالی مواجه بودند فقط نصف اجاره را دریافت کردند.
اما در خصوص واحد‌های تجاری هرگز این اتفاق رخ نداد. پیگیری‌های «فراز» از رفتار برخی مالکان واحد‌های تجاری که صاحب دستکم ۷۰۰ یا ۸۰۰ مغازه در پاساژ‌های معروف تهران هستند، نشان می‌دهد این مالکان نه تنها یک ماه اجاره را نبخشیدند که در این رکود اقتصاد، رقم اجاره واحد‌های تجاری خود را برای اردیبهشت‌ماه ۱۰۰ درصد افزایش داده‌اند.
پای صحبت مستاجران واحد‌های تجاری که می‌نشینی، گوشه‌ای از بحران اقتصادی که گریبان صنوف مختلف را گرفته است، نمایان می‌شود.
یکی از کسبه‌ای که در یکی از پاساژ‌های معروف تهران مغازه مانتو فروشی دارد در این باره به «فراز» می‌گوید: «در بهترین حالت درآمد یک فروشنده پوشاک می‌تواند ۲۰ میلیون تومان باشد. حالا به این نکته توجه کنید که بر اساس قانون تجارت، اجاره یک واحد تجاری باید ۴ درصد از کل درآمد آن صنف تعیین شود. ولی بسیاری از مالکان به این قانون پشت کرده‌اند. من پارسال ۹ میلیون تومان اجاره پرداخت می‌کردم و حالا صاحب مغازه اجاره را برای سال جدید ۱۸ میلیون تومان تعیین کرده است؛ یعنی دقیقا ۱۰۰ درصد افزایش.
این فروشنده پوشاک در ادامه صحبت‌های خود اینطور توضیح داد: «در حال حاضر سخت‌تر از پرداخت اجاره ۱۸ میلیون تومانی، ناتوانی‌ام در فروش جنس‌هایی است که روی دستم مانده؛ پارسال برای آنکه جنس بخرم یک میلیارد تومان خانه فروختم. حالا همه معادلاتم بر هم ریخته است. حالا کرونا به قدری بازار را کساد کرده که من هرشب دخلم را با ۵۸۰ هزار تومان می‌بندم.»
این کاسب بازار پوشاک در عین حال توضیح می‌دهد: «جالب است که تک فروش‌های امام زاده حسن نه تنها دو ماه اجاره را بخشیدند که هیچ افزایشی هم روی اجاره اعمال نکردند. اما بعضی از مالکان که اتفاقا ثروتشان از پارو بالا می‌رود حتی در این اوضاع هم پا روی گلوی مستاجران خود گذاشته‌اند.»
اقتصاد ایران بیش از هر زمان دیگری سرگیجه گرفته؛ تقاضا در هیچ بازاری وجود ندارد، اما قیمت‌ها مدام بالا می‌رود. این روند در خصوص افزایش هزینه‌های معیشت هم دیده می‌شود. در حالی که کسب و کار‌ها خوابیده‌اند، پرداخت هزینه‌های اجاره، مالیات و پاس کردن چک‌ها به بزرگترین کابوس کسبه تبدیل شده است. چه باید کرد؟ پاسخ این پرسش را فقط سیاست‌گذاران اقتصادی می‌دانند و بس.
