دستگاه عصبی از مهم‌ترین دستگاه‌های بدن است كه می‌تواند دچار بیماری شود. بیماری‌هایی كه بافت‌های عصبی را درگیر می‌كنند اصطلاحا نوروپاتی نامیده می‌شوند.
دستگاه عصبی شامل مغز، نخاع و عصب‌هایی است كه پیام‌های عصبی از طرق آنها منتقل می‌شود. اگر بیماری در بافت عصبی مغز و نخاع اتفاق بیفتد اصطلاحا نوروپاتی مركزی و اگر در عصب‌هایی اتفاق بیفتد كه در بین نخاع و بافت‌های بدن قرار دارند نوروپاتی محیطی نامیده می‌شود.شایع‌ترین نوروپاتی محیطی، نوروپاتی دیابتی است و علائم آن شامل گزگز، مورمور در دست‌ها و پاها و احساس سوزن‌سوزن‌شدن در پاهاست.
دست‌ها و پاها ممكن است احساس سردی یا داغی شدید داشته باشند.با توجه به این‌كه كدام اندام دیگری درگیر شود ممكن است علائم دیگری هم ایجاد شود. مثلا ممكن است اعصاب مثانه بیمار درگیر شود و در این شرایط بیمار احساس عدم كنترل ادرار یا تخلیه نشدن كامل مثانه را داشته باشد. اختلال عملكرد جنسی و اشكال در نغوظ بسیار شایع است.
گاهی افراد مبتلا به نوروپاتی هیچگونه علامتی ندارند در حالی كه عده‌ای دیگر به علت علائم ایجاد شده در نوروپاتی به‌شدت ناتوان می‌شوند. نوروپاتی دیابتی ممكن است در عده‌ای از بیماران موجب پیدایش درد و در عده دیگری سبب بیدردی و حس نكردن درد در جایی می‌شود كه قاعدتا باید درد احساس شود. مبتلایان به دیابت ممكن است در هر زمانی در طول بیماری خود به نوروپاتی مبتلا شوند اما علامتهای واضح نوروپاتی دیابتی معمولا حدود 10 سال بعد از تشخیص دیابت اولیه ایجاد می‌شوند.
حدود 60 درصد مبتلایان به دیابت دارای یك نوع نوروپاتی هستند اما علامت نوروپاتی را نشان نمی‌دهند و فقط ما در تست نوار عصب و عضله متوجه نوروپاتی دیابتی می‌شویم. نوروپاتی دیابتی معمولا در سیگاری‌ها، افراد بالای 40 سال و افرادی ایجاد می‌شود كه در كنترل قند خون خود مشكل داشته‌اند.
قند خون بالا كه موجب آسیب به عروق ریز می‌شود و به این ترتیب خون‌رسانی به اعصاب كاهش می‌یابد و اعصاب دچار آسیب و نوروپاتی می‌شوند. فشارخون بالا هم ممكن است به عنوان عاملی در تشدید نوروپاتی در افراد دیابتی باشد.
از طرف دیگر قند خون بالا همبه طور مستقیم روی بعضی فعالیت‌های شیمیایی مربوط به اعصاب محیطی اثر میگذارد. كنترل مناسب قند خون، درمان دارویی، انجام لیزرهای با توان بالا و توصیه به انجام فعالیت‌های منظم ورزشی از راهكارهای اولیه در درمان این بیماران در كلینیك‌های درد هستند.
روزنامه جام جم
