اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) نوعی اختلال شخصیتی غیرعادی است. یک اختلال شخصیتی غیر عادی به این معنی است که ممکن است رفتار فرد برای دیگران عجیب و غریب باشد. فردی که دارای رفتار‌های شخصیت پارانوئید است نسبت به سایر افراد بسیار مشکوک است. وی به انگیزه‌های دیگران بی اعتماد است و اعتقاد دارد که دیگران می‌خواهند به وی آسیب برساند.

به گزارش سرویس خواندنی‌های انتخاب، پیش از پرداختن به دیگر مسائل مربوط به پارانوئید لازم است تاکید کنیم از افسردگی تا اختلال‌های پیچیده روانی را یک روانشناس یا روانپزشک با صلاحیت کامل تشخیص می‌دهد و درمان این اختلالات نیز توسط متخصصان انجام می‌شود؛ بنابراین قرار نیست با تکیه بر یک یا دو نشانه تصور کنید اطرافیانتان به این اختلال مبتلا هستند؛ بنابراین مطلب پیش رو صرفا یک مطلب علمی برای معرفی اختلال پارانوئید است که می‌تواند به شما راهنمایی کند افراد با نشان دادن چه علائمی نیاز به مراجعه به متخصص دارند.

بیشتر بدانید:

از ویژگی‌های بارز ابتلا به پارانوئید، می‌توان به عدم تحمل اعتماد به نفس دیگران، کینه ورزی نسبت به دیگران، تهدید و ارعاب افراد دیگر و توهم غیرقانونی یا جعلی بودن موفقیت‌ها و پیروزی‌های دیگران دانست. اغلب افراد پارانوئید عصبانیت‌های سریع و رفتار خصمانه دارند.

پارانوئید معمولاً در اوایل بزرگسالی ظاهر می‌شود و شیوع آن در مردان بیشتر از زنان است. درمان پارانوئید می‌تواند چالش برانگیز باشد، زیرا افراد مبتلا به پارانوئید بسیار شکاکند و بی اعتمادی شدید نسبت به دیگران دارند؛ بنابراین بسیار سخت است که یک متخصص بهداشت روان برای بیمار پارانوئید اعتماد ایجاد کند و روند درمان را آغاز کند.

دلایل اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟
علت اختلال شخصیت پارانوئید ناشناخته است. با این حال، محققان معتقدند که ترکیبی از عوامل بیولوژیکی و محیطی می‌تواند به اختلال شخصیت پارانوئید منجر شود. این اختلال بیشتر در خانواده‌هایی با سابقه اسکیزوفرنی و اختلالات هذیان مشاهده می‌شود. تروما در اوایل کودکی ممکن است یک عامل مؤثر باشد.

علائم اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟
اغلب، افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید اعتقاد ندارند که رفتار آن‌ها غیر طبیعی است. ممکن است برای شخص مبتلا به پارانوئید کاملاً منطقی به نظر برسد که نسبت به دیگران مشکوک باشد. با این حال، اطرافیان، رفتار فرد را همراه با بی اعتمادی بیش از حد و توهین آمیز می‌دانند. فرد مبتلا به پارانوئید ممکن است به صورت خصمانه یا سرسختانه رفتار کند یا رفتاری طعنه آمیز داشته باشد. این رفتار از سوی دیگران معمولا ناخوشایند و حتی بی ادبانه برداشت می‌شود.

برخی افراد مبتلا به پارانوئید علائم جانبی دیگری مانند افسردگی و اضطراب را نیز نشان می‌دهند و تاثیر این موارد بر روحیه فرد باعث می‌شود احساس انزوا کند.

علائم دیگر عبارتند از:

_اعتقاد دارند دیگران انگیزه‌های پنهانی دارند یا برای آسیب رساندن به آن‌ها دسیسه می‌کنند

_به وفاداری دیگران شک دارند

_نسبت به انتقادات حساسند

_در فعالیت‌های گروهی مشکل دارند

_به سرعت عصبانی می‌شوند و رفتاری خصمانه دارند

_انزوای اجتماعی دارند

_همیشه استدلال‌های مختلفی دارند و در لاک دفاعی فرو می‌روند

_حاضر به پذیرش اشتباهات و نقاط ضعف خود نیستند

_در خواب و استراحت خود مشکلاتی بزرگ دارند

برخی از علائم پارانوئید می‌تواند مشابه علائم سایر اختلالات باشد. برای مثال مشابهت‌هایی بین پارانوئید و اسکیزوفرنی، اختلال شخصیت مرزی و برخی دیگر از اختلالات است.

چگونه اختلال شخصیت پارانوئیدی تشخیص داده می‌شود؟
روانپزشک، روانشناس یا سایر متخصصان بهداشت روان در این زمینه با چند پرسش، استفاده از آزمون‌های روانی و بررسی وضعیت بالینی به سرعت بیماری را تشخیص می‌دهند. متخصصان بهداشت روان ارزیابی جامعی را انجام می‌دهند. آن‌ها ممکن است در مورد کودکی، مدرسه، کار و روابط شما سؤال کنند. آن‌ها همچنین ممکن است از شما بپرسند که چگونه می‌توانید به یک موقعیت تخیلی پاسخ دهید. سپس متخصص بهداشت روان تشخیص خود را ارائه می‌دهد و یک برنامه درمانی را تشکیل می‌دهد.

چگونه اختلال شخصیت پارانوئید درمان می‌شود؟
درمان پارانوئید می‌تواند بسیار موفق باشد. با این حال، بیشتر افراد مبتلا به این بیماری در پذیرش معالجه مشکل دارند. شخصی که مبتلا به پارانوئید است، علائم خود را نمی‌بیند و به عبارتی دیگران را بیمار می‌بیند نه خود را؛ بنابراین مهمترین بخش درمان همان بخش ابتدایی یعنی پذیرش بیماری است. درمان نیز مشتمل بر جلسات روانکاوی، گروه درمانی و البته استفاده از برخی دارو‌ها است. رایج‌ترین دارو‌ها نیز شامل دارو‌های ضد افسردگی، بنزودیازپین ها، دارو‌های ضد روانگسیختگی است.