چگونه قطر بر سر آینده خود برای تبدیل به یک عربستان سعودی در حوزه گازی قمار می‌کند؟

میدل ایست آی نوشت: دوحه برای ناوگان حمل و نقل جدیدش 21 میلیارد دلار اختصاص داد تا در عرصه ی گاز جای عربستان سعودی را بگیرد. اما با توجه به کاهش تقاضا و قیمت ها، سوال این است که آیا قطر در حال شکست خوردن است؟

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: هنگامی که عربستان سعودی باعث سقوط قیمت نفت در ماه مارس شد، این موضوع به سرعت بر درآمد تولیدکنندگان نفت تأثیر گذاشت. اما در کشور همسایه ی عربستان یعنی قطر که تولید کننده برجسته گاز طبیعی مایع (LNG)  به شمار می رود، وضعیت پیچیده تر است.

سال گذشته، قطر از تولید گاز طبیعی 45.3 میلیارد دلار درآمد داشت که سهم 62 درصدی از درآمد 73.1 میلیارد دلاری درآمدهای صادراتی این کشور را به به خود اختصاص داد. قیمت گاز مایع با قیمت نفت ارتباط دارد و از ماه مارس کاهش یافته است. مهم اینکه، قطر سالانه 77 میلیون تن (MT) گاز مایع صادر می کند اما فقط 6 میلیون تن از آن را از طریق تحویل فوری به فروش می رساند. بیشتر درآمدهای گاز مایع قطر به قراردادهای میان مدت و بلند مدت گره خورده است، تأثیر این قراردادها با تاخیر زمانی پس از  کاهش قیمت نفت آشکار می شود.

یکی از اعضای ارشد یک شرکت مالی وابسته به قطر به شرط ناشناس ماندن، گفت: در واقع حدود 85٪ از قراردادهای گاز قطر با تأخیر شش ماهه به نفت مرتبط است، بنابراین تأثیر مالی کاهش قیمت نفت در این کشور در ماه سپتامبر احساس می شود. این موضوع یک مشکل است و این بحث وجود دارد که گاز مایع طبیعی قطر تا چه تا چه اندازه تحت تأثیر کاهش قیمت نفت قرار خواهد گرفت.

وی ادامه داد: عربستان سعودی تأثیر افت قیمت نفت را فوراً در کشورش مشاهده کرد، اما این تأثیر هنوز در قطر آشکار نشده است.

قیمت گاز مایع طبیعی برای تحویل در ماه ژوئیه به کشورهای شمال آسیا که یک بازار کلیدی برای گاز قطر به شمار می رود، به پایین ترین میزان در سال جاری رسید و به 1.85 دلار در هر میلیون واحد حرارتی انگلیس (mmBtu) کاهش یافت. این رقم از ماه اکتبر که 6.80 دلار در هر میلیون واحد حرارتی انگلیس بود، نزدیک به سه چهارم و نسبت به سال گذشته، دو سوم کاهش یافته است.

به طور کلی، با کاهش قیمت گاز مایع طبیعی، خریداران در حال مذاکره مجدد با دوحه در مورد قراردادهای بلند مدت هستند. شکی نیست که مذاکرات دوباره اتفاق می افتد و این موضوع باعث می شود که تأثیر کاهش قیمت نفت زودتر از شش ماه در قطر نمایان شود.

فیل داخل اتاق

طبق گفته آژانس بین المللی انرژی (IEA) ، بر اثر شیوع کووید-19 شاهد کاهش 4 درصدی تقاضا برای گاز طبیعی هستیم. الان فقط بحث افت قیمت ها مطرح نیست بلکه موضوع کاهش تقاضا نیز مهم است. میزان تقاضای کشورها برای حامل های انرژی به این مسئله بستگی خواهد داشت که موج دوم کووید-19 وجود داشته باشد یا خیر. جاستین دارگین، یک متخصص در حوزه انرژی در دانشگاه آکسفورد گفت: هیچ ارتباط مستقیمی بین کووید-19 و نفت وجود ندارد. در حالی که قیمت نفت از ماه مارس بر اثر افزایش تقاضا به خاطر بازگشایی کسب و کارها، حمل و نقل بیشتر و استفاده صنعتی از نفت دوباره رو به رشد است، تقاضا برای گاز طبیعی کمتر است.

وی افزود:گاز طبیعی در درجه اول برای گرم کردن خانه ها و اماکن تجاری، رفع نیازهای صنعتی و حمل و نقل کاربرد دارد که در حال حاضر با کاهش چشم گیری روبرو است. البته به طور کلی، تقاضا در سالهای اخیر افزایش یافته است، زیرا گاز طبیعی نسبت به سایر سوخت های فسیلی پاک تر است.

با این حال، آژانس بین المللی انرژی تأثیر کووید-19 بر روی گاز طبیعی را "بی سابقه" توصیف کرده است. به طوریکه بزرگترین کاهش سالانه ثبت شده در مصرف از زمان تولید گاز طبیعی در نیمه دوم قرن بیستم را شاهد هستیم. این کاهش دو برابر بیشتر از آخرین رکود در سال 2009 است، هنگامی که تقاضای گاز طبیعی دو درصد کاهش یافت.

تحلیلگران پیش بینی می کنند که هیچ بهبود اقتصادی V  شکلی را شاهد نخواهیم بود و کاهش 40 تا 50 درصدی قیمت را از 12 میلیون در هر میلیون واحد حرارتی انگلیس در سال گذشته پیش بینی کرده اند. به طور کلی در نیمه دوم سال، درآمدها کاهش می یابد.

در حالی که قطر می تواند گاز مایع طبیعی را با هزینه ی 1 تا 1.50 دلار برای هر میلیون واحد حرارتی انگلیس یعنی با کمترین هزینه نسبت به کشورهای دیگر استخراج کند، اما باز هم کاهش درآمدها بر بودجه ی محدود شده فعلی این کشور تأثیر خواهد گذاشت.

براساس آمار دویچه بانک، رشد اقتصادی قطر در سال 2019 فقط 0.1 درصد بود و پیش بینی می شود امسال 3.5 درصد رشد کند. رابرت مُگییل‌نیکی، محقق موسسه کشورهای عربی خلیج فارس گفت: ترکیب کووید-19، قیمت پایین نفت و گاز مایع طبیعی و تحریم هایی که به رهبری عربستان سعودی از سال 2017 علیه قطر اعمال شده است، باعث شده که شرایط خوبی را به لحاظ اقتصادی برای این کشور متصور نباشیم. به این ترتیب، قیمت های پایین تر گاز مایع طبیعی نسبت به سال های قبل، قراردادهای طولانی مدت و تقاضای کم ممکن است قطر را به این فکر بیندازد که در پروژه های گاز مایع طبیعی خود در آینده تجدید نظر کند. گفتنی است، در ماه نوامبر، قطر اعلام کرد که قصد دارد ظرفیتش را در زمینه ی تولید گاز مایع طبیعی تا 64 درصد افزایش دهد و تولیدش را تا سال 2025 به 110 تن در سال و تا 2027 به 126 تن در سال برساند.

تحلیلگران معتقدند که قطر برای تأمین بودجه ی گسترش فعالیت هایش در زمینه ی تولید گاز مایع طبیعی به 4 دلار در هر میلیون واحد حرارتی انگلیس نیاز دارد که در صورت پایین ماندن قیمتها نمی تواند از عهده ی آن برآید. از سوی دیگر، هر چه زمان بگذرد، احتمالاً شرایط برای قطر سخت تر می شود و نمی تواند رویاهای خود را در زمینه ی افزایش تولید گاز مایع طبیعی محقق کند.

با تمام قدرت رو به جلو

در حالی که قطر پترولیوم (QP) ، شرکت دولتی نفت و گاز قطر از کاهش 30 درصدی هزینه ها در ماه می خبر داد اما همچنین اعلام کرد که با تمام قوا به پیش می رویم و قصد داریم کسب و کارمان را گسترش دهیم.

بخش گاز قطر تحت کنترل شرکت قطر پترولیوم و شرکتهای تابعه آن  است که با بازیکنان انرژی جهانی از جمله اکسون موبیل، بی پی، توتال و... همکاری دارند.

قطر پترولیوم در ماه ژوئن اعلام کرد که این شرکت برای سه برابر کردن ظرفیت گاز مایع طبیعی خود با کشورهای چین و کره جنوبی قراردادهایی به ارزش به ترتیب 2.86 میلیارد دلار و 19 میلیارد دلار بسته است که بزرگترین برنامه کشتی سازی گاز مایع طبیعی در تاریخ به شمار می رود.

البته به عقیده ی تحلیلگران، این قراردادها به آن اندازه که گفته می شود، جذاب نیستند، اما به هر حال باعث می شود که اخبار خوبی درباره بازار گاز مایع طبیعی قطر بشنویم.

از سوی دیگر، استفاده از گاز مایع طبیعی در ابرخودروها باعث می شود که شرایط بازار تغییر کند و قطر بتواند در فروش خود از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار شود و از قیمت های نقدی نسبت به قراردادهای بلند مدت بهره ببرد. کشتی های بزرگ می توانند به قطر کمک کنند که گاز مایع طبیعی تولیدی را به جاهایی که موردنیاز است، انتقال دهند و در صورت نیاز ظرفیت اضافی را ذخیره کنند. همچنین،گسترش تولید گاز مایع طبیعی موقعیت قطر را به عنوان بزرگترین صادرکننده جهان حفظ می کند و توان رقابتی اش را افزایش می دهد.