پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : اعتدال نوشت: متاسفانه برخیها فکر میکنند هنگامی که در اتومبیل شخصی
خود نشستهاند دیگر هیچ مسئولیتی در قبال جامعه و رعایت مقررات آن ندارند و
هرکاری دلشان خواست میتوانند انجام دهند؛ مشخص نیست این ارابه آهنی چه
جادویی دارد که وقتی فرد در آن مینشیند به قانونگریزی متمایل میشود؟
دانشمندان
دانشگاه کالیفرنیا اعلام کردند رانندگی بد در میان انسانها ریشه ای ژنتیکی
داشته و به حضور ژنی متغیر در بدن انسان بستگی دارد.در این کشف جدید بر
روی 29 داوطلب که 22 نفر از آنها از ژن متغییر رانندگی بد برخوردار نبوده و
هفت نفر برخوردار بوده اند مطالعاتی انجام گرفت و از آنها در شبیه سازی
رانندگی در مسیری پیچیده و ناهموار آزمایش هایی به عمل آمد تا میزان مدیریت
آنها در کنترل شرایط سخت سنجیده شود.
نتایج نشان داد میزان رانندگی نامناسب در داوطلبانی که دارای ژن متغییر
رانندگی بد بودند 20 درصد بیشتر از افرادی است که از این ژن برخوردار
نیستند با وجود اینکه این مطالعه نیازمند تحلیل و بررسی بیشتری خواهد بود
محققان بر اساس نتایج اولیه آن بر این باورند این ژن گاه می تواند قابلیت
پروتئینی به نام BDNF را در مغز محدود کند این پروتئین با حمایت از برقراری
ارتباط در میان سلولهای مغزی و حفظ این ارتباط باعث قوی تر شدن حافظه فرد
می شود و در زمان قرارگیری در شرایط پیچیده این پروتئین در پاسخگویی مناسب
مغز نسبت به شرایط بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
حضور این ژن در افراد همیشه تاثیرات نامطلوب نخواهد داشت زیرا به گفته
محققان گاهی اوقات این ژن می تواند میزان هوشیاری را در افرادی که به
بیماری هایی مانند پارکینسون، هانتینگتون و دیگر بیماری های نرونی مبتلا
هستند، بالا نگاه دارد.
همچنین بر اساس گزارش فاکس نیوز، محققان در تلاشند در ادامه مطالعات خود بر
روی تاثیرات ژنهای متغییر بر روی بروز تصادفات جاده ای و کشنده در میان
انسانها تمرکز داشته باشند.
همچنین وقتی صحبت از ترافیک به میان میآید ناخودآگاه ذهنمان متوجه یکسری
از مشکلات میشود که همگی نقش بسزایی در افزایش ترافیک دارند. افزایش
بیرویه خودروها از یکسو و از رده خارج نکردن خودروهای فرسوده از سوی
دیگر، کافی نبودن وسایل حمل و نقل عمومی، استاندارد نبودن برخی از
خیابانها و بزرگراهها از جمله مهمترین عوامل افزایش ترافیک است که همگان
حتی مسئولان نیز بر آن اذعان دارند. اما افزایش روزافزون معضلات ترافیکی
تنها عللی سختافزاری مانند آنچه برشمرده شد، ندارد و میتوان دلایلی
نرمافزاری مانند فقر فرهنگ ترافیکی در میان مردم نیز برای آن برشمرد که
متاسفانه میتوان آنرا عمده دلیل به وجود آمدن مشکلات ترافیکی دانست.
شاید اتومبیل هم از آن دسته تکنولوژیهایی است که قبل از اینکه فرهنگ
استفاده از آن وارد کشور شود خودش مورد استفاده قرار گرفته است. ماجرای
اتومبیل در ایران از سال 1287 آغاز شد زمانی که مظفرالدین شاه در سفری
اروپایی با مشاهده اتومبیل به وزیر مختار ایران در بلژیک دستور داد که
خودرویی برای وی خریداری کند و با رانندهای ویژه به ایران بفرستد.
مطمئنا اگر مظفرالدین شاه آمار سوانح و تلفات سالیانه رانندگی و دستوپنجه
نرم کردن شهرهای بزرگ و کوچک کشورمان با مشکلات ریزودرشت ترافیکی و یا
بدتر از آن مشهور شدن تهران به خاطر آْلودگی و معضلات حملونقل را میدید
هرگز هوس ماشینسواری نمیکرد و عطای آن را به لقایش میبخشید.
حرکات مارپیچ، رعایت نکردن حق تقدم، عدم تردد از بین خطوط، سوار کردن مسافر
در سر تقاطعها، عبور خلاف جهت خیابان یکطرفه، مسافرکشی با موتور سیکلت،
توقف بر روی خط عابر پیاده، انحراف به چپ یا راست به طور ناگهانی بدون زدن
راهنما، عبور عابران پیاده از وسط بزرگراه و عرض خیابان بدون توجه به
خطکشی و پل عابر پیاده و عبور با موتور سیکلت از وسط پیاده رو تنها بخشی
از مثنوی هفتاد من و قصه غمبار حملونقل عمومی در کشورمان است. متاسفانه
برخیها فکر میکنند هنگامی که در اتومبیل شخصی خود نشستهاند دیگر هیچ
مسئولیتی در قبال جامعه و رعایت مقررات آن ندارند و هرکاری دلشان خواست
میتوانند انجام دهند. مشخص نیست این ارابه آهنی چه جادویی دارد که وقتی
فرد در آن مینشیند به قانونگریزی متمایل میشود؟ متأسفانه بیتوجهی و عدم
رعایت قوانین و مقررات رانندگی موجب شده تا کشورمان جزء صدرنشینان سوانح
رانندگی در دنیا باشد.
البته وقتی میگوییم رانندگی در ایران به فاجعه نزدیک
است، نباید برای رفع این فاجعه انتظار داشته باشیم که فقط رانندهها قوانین
را رعایت کنند و درست برانند چرا که بخش اعظم ترافیک و حوادث رانندگی،
ناشی از شرایط و محدودیتهایی است که به راننده تحمیل میشود و ارتباط
چندانی با میزان دقت او در پیروی از قوانین و مقررات رانندگی ندارد.
کیفیت اندک تجهیزات بهکار رفته در خودروهای ارزانقیمت، یکی دیگر از عوامل
حوادث رانندگی است. بهطور مثال، گاهی در حین رانندگی زبانه کمربند ایمنی
با تکان حاصل از یک دستانداز به ناگهان از جا در میآید و به سرعت جمع
میشود؛ یا اینکه در حین رانندگی بالابر شیشه راننده از کار میافتد یا
آبفشان شیشه جلو به ناگاه عمل نمیکند و نظایر آن. اینگونه نواقص که بارها
و بارها حتی در خودروهای تازهتحویل روی داده، نهایتا منجر به حواسپرتی
راننده و مکررا منتهی به حوادث شده است. بنابراین جدی شدن مبحث کنترل کیفیت
در بخش تولید خودرو، خودبهخود در بهبود رانندگی موثر است.
عملیات عمرانی طولانی مدت در بزرگراهها، عرض قابل عبور اتومبیلها را کاهش
و حجم ترافیک را افزایش میدهد. در عمران شهری، همواره برای احداث پل یا
تقاطع حتی روی رودخانه، ابتدا با انتخاب یک مسیر جایگزین جریان عبوری را
منحرف میکند و پس از اتمام عملیات عمرانی، مسیر را به حالت اولیه
بازمیگردانند. اما در بزرگراهها و در حین انجام عملیات عمرانی، هیچ مسیر
جایگزینی برای راننده وجود ندارد چراکه مسیرهای بعضا پیشنهادی، بهخودی خود
دارای ترافیک بسیار سنگین هستند، بنابراین راننده تصمیم میگیرد همان راه
تنگ شده را برای رسیدن به مقصد انتخاب کند. واقعا جای پرسش وجود دارد که
برای انجام یک طرح عمرانی ابتدا به ساکن مطالعهای صورت میگیرد یا تنها
براساس اتصال اتوبانها به هم به هر نحو سرمایهگذاری صورت میگیرد؟
عبور عابر پیاده از عرض خیابانهای عریض، هم برای عابر و هم برای راننده
خطرناک است. با اینکه خطکشیهای فراوانی برای عبور عابر پیاده در سطح شهر
بهچشم میخورد اما تحمل ترافیکهای سنگین، رانندگان را چنان خسته میکند
که دیگر توجهی به خطکشیها ندارند و تلاش میکنند با چرخاندن فرمان، از
پشت یا جلو عابر پیاده عبور کنند. از دیگر سو، پلهای عابر پیاده نیز با
تعداد بسیار زیاد پله، هیچ جاذبهای برای شهروندان تولید نمیکنند.
بنابراین عابران ترجیح میدهند با وجود احتمال خطر، جان خود را کف دست
بگیرند و از روی آسفالت عرض خیابان را رد کنند. حتی بسیار دیده میشود، در
برخی نقاط انگشت شماری از شهر تهران که پل عابر برقی احداث شده است، برق
پلهبرقی تامین نمیشود و شهروندان با یک پله معمولی مواجهند. در بسیاری از
کلانشهرهای جهان، احداث تعداد بسیار زیاد پلهبرقی حتی به فاصله کمی از هم
پذیرفته شده است و اگر قطعی برق پلهبرقیها در راستای کم مصرف کردن باشد،
در جهان امروز هیچ نوع صرفهجویی در مقوله جان انسانها صورت نمیگیرد.
پارچهنوشتههای آویزان شده از در و دیوارهای شهر، از دیگر عوامل خطرآفرین
در رانندگی است. برخلاف بیلبوردهای تبلیغاتی که در محل نصب شده استحکام
دارند و معمولا شبها جلوه خاصی برای شهر تولید میکنند، پارچهنوشتهها با
بروز عوامل جوی چون آفتاب و باد و باران، امکان پوسیدگی و تکهتکه شدن و
نهایتا سقوط روی عابران و وسایل نقلیه را دارند. از آنجا که پارچهنوشتهها
عمدتا براساس تقارن با مناسبتها نصب میشوند، انتظار میرود پس از اتمام
مدت مناسبت توسط سازمان یا ارگان مربوطه جمعآوری شوند اما مشاهده میشود
که تا هفتهها، ماهها و گاهی تا سال بعد، پارچهنوشتهها در اطراف
خیابانها آویزانند و همین موضوع خطرات ناشی از وجود آنها را دوصد چندان
میکند.
بزرگترین عامل حوادث رانندگی در نیمه دوم سال، نزولات آسمانی است. لغزندگی
سطح خیابانها، آبگرفتگی معابر، اختلال در کار برفپاککن اتومبیلها،
تعجیل در رسیدن به مقصد و دیگر اتفاقات، عواملی است که با ریزش برف و باران
شدت مییابد. شهروندانی که معمولا از وسایل نقلیه عمومی استفاده میکنند،
در این شرایط ترجیح میدهند سوار اتومبیل شخصی خود باشند چراکه به تجربه
دریافتهاند در زیر باران و برف تاکسیها تنها با واژه دربست توقف میکنند و
اتوبوسهای بخش خصوصی هم بهکلی پنهان میشوند. همچنین باید دانست وقتی
بارشی در راه است، احتمال تصادف بالا میرود. برای بهبود این اوضاع لازم
است تا مراجع مختلفی دستبهکار شوند.
بهطور مثال، میتوان با شستوشوی دورهای سطح خیابانها با مواد شوینده
(موضوعی که در ایران مرسوم نیست) لغزندگی را از میان برد. همچنین میتوان
با مطالعه مناسب، محله آبگیر معابر شهر را شناسایی و طرح زهکشی را به دقت
اجرا کرد. درخصوص وسایل نقلیه عمومی نیز میتوان طرح جامعی برای سرویس دادن
آنها حتی زیر برف و باران تدوین و تکلیف کرد.
در یکی، دو سال اخیر اتوبوسهای تندرو (BRT) در سطح شهر تهران، گسترش عجیبی
داشتهاند و احداث مسیر ویژه این اتوبوسها در شاهراههای اصلی، موجب کمتر
شدن عرض خیابانها شده است. باید توجه داشت که حتی بزرگراههای تهران با تمام عرض خود در حال حاضر توان عبور حجم ترافیکی را ندارند و
بهطور کلی کاهش عرض به دلیل راهاندازی مسیر ویژه اتوبوس منطقی به نظر
نمیرسد و بیشتر یادآور طرحهای سرآسیمه و با هدف رفع مشکل بهصورت مقطعی
است. شاید صحیحتر آن باشد که هزینه هنگفت این مبحث، صرف گسترش مترو در همه
نقاط شهر شود.
ناهمواریهای آسفالت خیابانها بیش از آنکه به وسیله نقلیه آسیب بزند،
اعصاب راننده را تخریب میکند و رانندگی با عصبانیت، خودبهخود موجب حوادث
ناخواسته خواهد بود. در بسیاری از خیابانهای پرتردد قسمتهایی از آسفالت
مدتهاست که کنده شده و چالههایی نسبتا عمیق در مسیر حرکت خودروها
خودنمایی میکند. در موارد متعددی، دریچه فلزی جمعآوری آبهای سطحی خود به
تنهایی یک دستانداز بزرگ است که یا از سطح خیابان بالاتر است یا چند
سانتیمتر در عمق قرار گرفته است. این دریچهها گاهی به تعداد زیاد و
بهصورت ردیفشده در راستای هم قرار میگیرند و جالب آنکه هیچیک نه همسطح
آسفالت و نه همسطح دریچه بعدی هستند؛ بنابراین راننده به ناگاه با جمعی
از این ناهمواریهای ناهمگونِ سری شده روبهرو میشود و با دستپاچگی تلاش
میکند هرطور هست، کنترل اتومبیل و اعصاب خود را توأمان حفظ کند. نخستین
نکتهای که به ذهن میرسد آن است که چرا باید اینچنین باشد؟ به نظر میرسد
این ناهمواریها با اندکی مطالعه و کمی همت از سوی مسوولان، قابل رفع است و
قطعا اثر فوقالعادهای در بهبود ترافیک دارد.
اندیشیدن درخصوص اثر محدودیتهای محیطی بر راننده و یافتن راهکارهای عملی
در رفع هرچه سریعتر آنها، البته به هماهنگی دستگاهها و ادارات مختلفی
وابسته است و بدون تخصیص اعتبارات لازم و اجرای طرحهای اصلاحی که در این
متن به برخی از آنها اشاره شد، امکانپذیر نخواهد بود.
در پایان برخی دیگر عادت های غلط رانندگی را که ممکن است برای برخی کار گشا باشد ، یادآوری می کنیم:
درجا گرم کردن ماشین به مدت طولانی:
این کار نه تنها مفید نیست بلکه ضرر زیادی هم به موتور وارد می آورددرجا
کارکردن بیش از حد باعث گرم شدن بیش از حد منبع اگزوز میشود و این گرما به
موتور منتقل میشد که به نوبه خود برای موتور ضرر دارد. در زمستان بهتر است
نهایتا یک دقیقه ماشین درجا کارکند سپس چند کیلومتر اولیه تا گرم شدن
ماشین در حد مطلوب را با سرعت پایین طی کرد.
پایین آوردن شیشه به جای استفاده کردن از کولر در اتوبان:
چندی پیش یک آزمایش در مجله auto crose انگلستان انجام شد و نشاد داد اگر
یک اتومبیل در اتوبان کولرش روی درجه یک فن روشن باشد مصرف سوختش از
خودرویی که شیشه راننده آن 40 درصد باز است کمتر است.
خلاص نکردن دنده پشت چراغ قرمز و ترافیک:
این کار باعث وارد آمدن فشار مضاعف روی دوشاخه کلاچ و گیربکس و.. میشود.
گرفتن ترمز و کلاچ به صورت همزمان برای نگه داشتن خودرو:
این کار خود باعث این میشود که متراژ ترمز افزایش پیدا کند زیرا زمانی که
کلاچ درگیر است از نیروی ترمزی موتور نیز استفاده میشود و زمانی که کلاچ و
ترمز باهم فشار داده میشود خود باعث دیرتر ایستادن خودرو میشود بهترین
کار این است که ترمز را فشار داده و قبل از اینکه خودرو به لرزش بیافتد
کلاچ را بگیریم.
با سرعت پایین در لاین سرعت حرکت کردن و بالعکس:
بسیار دیده شده که رانندگانی با سرعتهای بسیار پایین در لاین سرعت حرکت
میکند و درعوض رانندگانی با سرعت های زیاد در لاین های کناری حرکت میکنند
که هر دو باعث ایجاد خطرات جبران ناپذیری میشوند.
ریختن آب لوله کشی داخل رادیاتور:
این کار باعث به وجود آمدن رسوبات فراوان در رادیاتور و واتر پمپ و موتور
میشود و بسیار دیده شده که حتی باعث سوختن واشر سر سیلندر هم شده. بهترین
کار این است که آب را جوشانده و بگزاریم تا سرد شود و دوباره آن را
بجوشانیم هرچه دفعات سرد شدن وجوشاندن بیشتر شود آب سالم تر میشود فقط دقت
کنید که بعد از سرد شدن رسوبات در ته ظرف است پس از ریخت ته آب به داخل
رادیاتور خود داری کنید البته مایع های آماده هم در بازار هست که خوب روش
اول قابل اطمینان تر است.
ریختن آب لوله کشی داخل منبع شیشه شور:
این کار باعث به وجود آمدن رسوبات فراوان در منبع، شلنگ ها، نازل و پمپ آب
آن میشود برای تامین این آب هم می توان از روش بالا استفاده کرد البته
مایع های آماده هم در بازار هست .
سنگین کردن بیش از حد خودرو:
پر کردن صندوق عقب با وسایلی که به آن احتیاجی نیست باعث بالا رفتن مصرف سوخت میشود حدالامکان باید خودرو خود را سبک کنیم .
نصب باربند در مواقعی که به آن نیاز نداریم:
باربند را فقط باید زمانی ببندیم که به آن احتیاج داریم زیرا وجود باربند باعث بالا رفتن مصرف سوخت حداقل به میزان 10 درصد میشود.
نشاندن کودک روی پای سرنشین جلوی خودروی ایربگ دار:
این کار بارها دیده شده که بسیار هم خطرناک هست و در یک تصادف کوچک اگر
ایربگ باز شود حتما کودک خفه خواهد شد بهتر است همیشه کودک روی صندلی مخصوص
در ردیف عقب بشیند.
استفاده از بنزین معمولی در خودروهای دارای مبدل کاتالیستی:
بنزین های معمولی موجود در کشور با اینکه روی پمپ ها نوشته بدون سرب اما
باز هم مقدار زیادی سرب دارد که سرب موجود در آن قاتل مبدل کاتالیستی است و
با توجه به اینکه بنزین سوپر کیفیت بهتری نسبت به بنزین معمولی دارد بهتر
است از بنزین سوپر استفاده شود.
دقت نکردن به سطح کیفی روغن موتور و تطبیق آن با سطح کیفی روغن توصیه شده توسط کارخانه:
چند وقت پیش دیدم که فردی در موتور پراید داشت روغن توتال 5000 میریخت و
پس از اینکه به او توضیح دادم که سطح کیفی توتال 5000 sj است و روغن موتور
سازگار با پراید sf یا sg است در انتخاب روغن خود تجدید نظر کرد.
استفاده از نور بالا در مه:
در شرایط مه آلود استفاده از نور بالا دید را کمتر میکند در این شرایط
نور خودرو باید روی نور پایین باشد و اگر خودرو مه شکن دارد باید آن را
روشن کرد.
خاموش نکردن خودرو پس از طی مسافت طولانی:
این کار برای ماشین های گازوییلی است نه بنزینی بیشتر دیده شده رانندگان
صبر میکند تا فن خودرو خاموش شود سپس موتور را خاموش میکنند این کار ضرر
جدی به موتور وارد میکند کارکردن بیش از حد باعث گرم شدن بیش از حد منبع
اگزوز میشود و این گرما به موتور منتقل میشد که به نوبه خود برای موتور
ضرر دارد.اگر خودرو بیش از اندازه گرم باشد زمانی که اتومبیل را خاموش کنیم
سیستم فن اتوماتیک روشن میماند و نیازی به روشن گذاشتن ماشین نیست.
تکیه پا به کلاچ:
بسیار دیده شده رانندگانی که وقتی حتی با دنده پنج در اتوبان حرکت می کنند
پای خود را روی کلاچ تکیه میدهند و کلاچ کورس کامل خلاصی را طی میکند و
این کار باعث فشار آمدن به گیربکس میشود.
جلو آوردن بیش از حد صندلی:
خیلی از افراد(البته بیشتر خانم ها) فکر میکنند هرچه صندلی جلوتر باشد
تسلط راننده بیشتر میشود و به اصطلاح دست فرمون خوب میشود.خیر اینطور
نیست صندلی باید طوری باشد که راننده کاملا راحت باشد.
گاز دادن قبل از خاموش کردن خودرو:
این کار قبلا در خودروهای کاربراتوری برای بهتر روشن شدن خودرو انجام
میشد. ولی در خودروهای انژکتوری این کار مضر است زیرا زمانی که شما گاز
میدهید وسپس سویچ را میبندید مقداری بنزین نسوخته باقی میماند که خود باعث
خرابی سوزن انژکتور و بد کار کردن خودرو در هنگام استارت زدن میشود.
گاز دادن قبل از روشن کردن خودروی انژکتوری:
این کار قبلا در خودروهای کاربراتوری برای بهتر روشن شدن خودرو انجام میشد .ولی در خودروهای انژکتوری این کار بی فایده است.
پارک کردن خودرو خلاف جهت خیابان:
زمانی که شما خودرویتان را مثلا در سمت راست خیابان به صورت عکس پارک کنید
اگر خدایی نکرده خودرویی با خودروی شما برخورد کند شما مقصر حادثه شناخته
میشوید.
خاموش شدن خودرو به دلیل نداشتن سوخت:
این کار در بعضی اوقات باعث سوختن پمپ بنزین میشود و اصولا نباید گذاشت
چراغ بنزین روشن شود زیرا رسوبات و ناخالصی های ته باک وارد مسیر سوخت
میشود و باعث اختلال در کار پمپ بنزین، فیلتر بنزین و نهایتا انژکتور
میشود
آخرشم انگار به ديوار هشدار دادن