«محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران با انتشار ویدیویی به خروج آمریکا از برجام و تناقضهای رفتاری واشنگتن در رجوع به این توافق و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت پرداخت.
به گزارش انتخاب، ظریف شنبه شب در پیامی ویدیویی در توئیتر با عنوان «از زبان خودشان» این سوال را مطرح کرد: آیا آمریکا این حق را دارد که به عنوان مشارکتکننده برجام به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متوسل شود؟
در این ویدیو بخشی از سخنرانی «دونالد ترامپ» رییس جمهوری آمریکا در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ آمده است که اعلام کرد: امروز اعلام میکنم که ایالت متحده از توافق هستهای با ایران خارج میشود.
سپس کاخ سفید بیانیهای در این باره صادر کرد که به «توقف مشارکت آمریکا در برجام» اشاره صریح دارد.
صحبتهای دو هفته بعد «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا نیز در ویدیوی منتشر شده توسط ظریف گنجانده شده است. پمپئو گفت: پرزیدنت ترامپ دو هفته پیش توافق هستهای با ایران را فسخ کرد.
همچنین در متن مکتوب کنفرانس خبری «جان بولتون» مشاور وقت امنیت ملی آمریکا در تاریخ ۲۸ می ۲۰۱۸ آمده است: ما از توافق خارج شدهایم.
«برایان هوک» مسئول گروه اقدام علیه ایران در وزارت خارجه آمریکا در کنفرانسی خبری گفت: در مورد اسنپبک [یا مکانیسم ماشه باید بگویم که] ما دیگر در توافق نیستیم و طرفهای توافق باید خودشان تصمیمگیری کنند.
در پیام ویدیویی ظریف به شکست تلاش آمریکا برای تصویب قعطنامه علیه ایران و تمدید تحریم تسلیحاتی و مخالفت ۱۳ عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد با فشارهای آمریکا برای بازگرداندن تحریمهای ایران اشاره کرد.
گزارش رسانههایی مانند سی. ان. ان و وال استریت ژورنال درباره رد قطعنامه پیشنهادی آمریکا و گزارش نیویورک تایمز در مورد انزوای آمریکا مواردی است که در ویدیوی ظریف به آنها اشاره شده است.
در این ویدیو به صحبتهای پمپئو اشاره شده است که گفت: ما کاملا آگاهیم که مکانیسم ماشه گزینهای نیست که برای آمریکا در دسترس باشد. ما میخواهیم در چارچوب قدرت آمریکا هر کاری انجام دهیم تا اطمینان یابیم که تحریم تسلیحاتی علیه ایران تمدید میشود.
ظریف بخشی از یادداشت بنیاد کارنگی را نقل کرد که در آن آمده است: وقتی ترامپ از توافق با ایران خارج شد تصمیم گرفت تا از مکانیسم ماشه که همه تحریمهای تعیلق شده در توافق هستهای را باز میگرداند، استفاده نکند.
این بنیاد به نقل قولی از بولتون اشاره کرده که گفته بود: ما از مفاد آن استفاده نمیکنیم زیرا از توافق خارج شدهایم.
ظریف در پیام خود گفت: آمریکا پس از خروج رسمی و آشکار از برجام در بالاترین سطح و تک تک تعهداتش در برجام قطعنامه ۲۲۳۱ نمیتواند بیجهت هیچگونه حق طبق آن قطعنامه برای خود قائل باشد.
در پایان این پیام ویدیویی ظریف در توئیتر به صحبتهای پمپئو ارجاع شده است که گفته بود: من مدیر سیا بود. ما دروغ گفتیم. ما فریبکاری کردیم. ما دزدی کردیم. ما دورههای آموزشی کاملی [در این باره] داشتیم.
«مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا عصر پنجشنبه به وقت محلی به مقر سازمان ملل متحد در نیویورک رفت تا در دیدار با «دیجانی» سفیر و نماینده دائم اندونزی در سازمان ملل که ریاست دورهای شورای امنیت را برعهده دارد، درخواست دولت «دونالد ترامپ» رییس جمهوری آمریکا را برای بازگرداندن تحریمهای شورای امنیت علیه ایران ارائه دهد.
در این دیدار که «برایان هوک» نماینده مستعفی آمریکا در امور ایران وزیر خارجه ترامپ را همراهی کرد، پمپئو نامهای را با امضای «کلی کرافت» نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل متحد ارائه داد که در آن اعلام شده است ایران به تعهدات برجامی خود عمل نکرده و همچنین ممنوعیت تسلیحاتی را نقض کرده است.
دقایقی بعد سه کشور اروپایی عضو برجام با صدور بیانیهای اعلام کردند که از اقدام آمریکا برای به کارگیری مکانیسم ماشه علیه ایران حمایت نمی کنند. آنها با اشاره به ضرورت حفظ فرآیندها و سازوکارهای که اساس چندجانبهگرایی است تصریح کردند: ما از تمام اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد میخواهیم تا از هر اقدامی که باعث تعمیق اختلافات در شورا میشود و یا پیامدهای منفی جدی در پی دارد پرهیز کنند.
«جوسپ بورل» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با صدور بیانیهای که بامداد جمعه در تارنمای سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا منتشر شد، تصریح کرد: همانگونه که بارها اعلام کردم آمریکا به طور یکجانبه به مشارکت خود در برجام در تاریخ ۸ «می» ۲۰۱۸ خاتمه داد و متعاقبا در هیچ یک از فعالیتهای مرتبط با این توافق شرکت نکرد بنابراین این کشور نمیتواند در کسوت طرف برجام از مکانیسم ماشه در قطعنامه ۲۲۳۱ استفاده کند.
ویدیویی که محمد جواد ظریف در توئیتر منتشر کرده ببینید:
روزنامه اینترنتی فراز نوشت: تقابل در شورای امنیت سازمان ملل آغاز شد. تقابلی که ممکن است به بحرانی بیسابقه در این شورا منجر شود. بیانیههای اعضا علیه اقدام آمریکا فقط چند دقیقه بعد از درخواست فعال کردن مکانیسم ماشه صادر شدند و به نظر میرسد حتی پیش از رسمی شدن درخواست آمریکا بیانیهها آماده انتشار شده بود.