به دنیا آوردن فرزند، یکی از عجیب‌ترین و درعین‌حال پرشعف‌ترین اتفاقاتی است که در زندگی مادران رخ می‌دهد. اما گاهی پس‌ازاین اتفاق شیرین، مادران به دلایل مختلف دچار افسردگی می‌شوند. محققان کشور برای رهایی از این مشکل، راه‌حل ساده‌ای را ارائه کرده‌اند.
افسردگی پس از زایمان یا اصطلاحاً PPD، مرحله‌ای از افسردگی ماژور است که ازلحاظ زمانی با تولد نوزاد مرتبط است. طبق اطلاعات ارائه‌شده توسط انجمن روان‌پزشکی آمریکا، شروع آشفتگی خلقی در این بیماری، می‌تواند طی بارداری یا در ۴ هفته اول پس از تولد نوزاد باشد. از خصوصیات نسبت داده‌شده به PPD می‌توان به خلق افسرده، اضطراب، افکار اجباری، دشواری در خواب رفتن، اختلال در تمرکز، زودرنجی، از دست دادن کنترل، ترس‌های غیرمنطقی، احساس گناه، کاهش میل جنسی، تفکر خودکشی یا آسیب به فرزند اشاره کرد. بنابر آمارها، افسردگی حول زایمان، از هر ۷ زن یکی را تحت تأثیر قرار می‌دهد که آمار نسبتاً بالایی است.
این مشکل روان‌شناختی که شیوع آن در کشور ما نیز طبق آمار ارائه‌شده متخصصان، ۸-۶ هفته پس از زایمان ۲۲ درصد و در ۱۴-۱۲ هفتگی ۱۸ درصد است، تأثیرات منفی بسیاری بر مادر و فرزند تازه متولدشده دارد. ازجمله مشکلات ایجادشده برای فرزند را می‌توان اختلال‌های رشد و نمو، مشکلات تکلمی، شناختی، اجتماعی و ظهور احتمالی بعدی آشفتگی رفتاری را نام برد. امروزه با آن‌که دلایل ابتلا به PPD هنوز به‌طور کامل شناخته نشده‌اند، اما تعدادی از عوامل در نقش فاکتورهای پیشگویی‌کننده آن ذکر می‌شوند.
برای موشکافی بیشتر این مشکل روان‌شناختی شایع، پژوهشگرانی از دانشگاه تربیت مدرس مطالعه‌ای را به انجام رسانده‌اند که در آن ارتباط بین شیردهی و افسردگی پس از زایمان مورد بررسی واقع شده است.
در این پژوهش، ۳۰۳ خانم که در سی و هشتمین هفته بارداری خود به درمانگاه‌های شهرستان دره شهر استان ایلام مراجعه کرده بودند، مشارکت داشتند. این افراد در ۶ تا ۸ هفته بعد از زایمان مورد بررسی مجدد قرار گرفتند.
نتایج جالب حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد در صورت شیردهی انحصاری با شیر مادر از میزان ابتلا به PPD یا افسردگی پس از زایمان کاسته می‌شود.
به گفته معصومه کشکولی، محقق گروه مامایی و بهداشت باروری دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس و همکارش در این تحقیق، «شیوع افسردگی در زنانی که نوزاد خود را با شیردهی انحصاری تغذیه می‌کنند، کمتر است. لذا به استناد این نتایج می‌توان با به‌کارگیری راهکارهایی مانند تشکیل گروه‌های حامی ترویج تغذیه با شیر مادر و آموزش افراد خانواده در حمایت از تغذیه انحصاری با شیر مادر گام بزرگی برای ترغیب مادران به شیردهی انحصاری و کاهش افسردگی پس از زایمان برداشته شود تا از نتایج مضر این اختلال بر مادر و نوزاد تازه متولدشده و بر خانواده و سیستم بهداشت و درمان پیشگیری یا دست کم کاسته شود».
این یافته‌های پژوهشی که راهکاری ساده و اصولی را برای جلوگیری از ابتلا به افسردگی پس از زایمان مادران ذکر می‌کنند، در مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار منتشر شده‌اند.
ایسنا
