بسیاری از افراد فشار آوردن به خود هنگام اجابت مزاج را طبیعی می‌دانند و فكر می‌كنند كه این کار جزئی از روند تخلیه است. در حالی كه این امر باید بسیار راحت و روان اتفاق بیفتد و هرچه سخت‌تر و طولانی‌تر و با فشار بیشتر باشد، صدمات بیشتری به ساختارهای لگن و انتهای روده وارد می‌كند.
مثل هر اندام دیگری در بدن، ناحیه كف لگن هم از عضلات ظریف و حساسی تشكیل شده كه وظیفه كنترل و تخلیه ادرار و مدفوع را به عهده دارد.از آنجا كه شناخت و كنترل افراد بر این عضلات نسبت به سایر عضلات بدن سخت‌تر است، بسیار اتفاق می‌افتد كه عملكرد آنها دچار اختلال می‌شود. سفتی و انقباض بیش از حد این عضلات یا ضعف و شلی آنها باعث نداشتن كارایی و اختلال در دفع ادرار یا مدفوع می‌شود.
یبوست هم از جمله این اختلالات است كه شیوع بالایی دارد. 85 درصد یبوست‌ها به علت انقباض بیش از حد عضلات كف لگن و نداشتن توانایی افراد در شل كردن این عضلات هنگام اجابت مزاج اتفاق می‌افتد.در این نوع شایع یبوست، بیمار باید بتواند هنگام نشستن روی توالت مانع از انقباض شدید این عضلات شود و با راحت نگه داشتن آنها اجازه دهد فشار از روی انتهای روده برداشته‌شده و روده تخلیه شود.
روش‌های مختلف فیزیوتراپی از جمله تحریكات الكتریكی، بیوفیدبك، درمان‌های دستی، مگنت‌تراپی و تمرین‌درمانی در فیزیوتراپی به برگرداندن عملكرد طبیعی این عضلات كمك می‌كند.روش ساده‌ای كه در این نوع یبوست می‌تواند جایگزین فشار آوردن هنگام اجابت مزاج شود و تخلیه مدفوع را تسهیل كند، تنفس شكمی است.
هنگامی كه روی توالت فرنگی نشسته‌اید، یك چهارپایه كوچك زیر پاهای خود روی زمین بگذارید تا زانوها كمی خم شود و این عضلات در وضعیت كوتاه و شل قرار گیرد. سپس قبل از هر فشار، تنفس شكمی انجام دهید؛ به این صورت كه از بینی نفس عمیق بكشید، در حالی كه شكم بیرون بیاید و نفستان را نگه دارید تا شبیه بادكنكی كه باد آن كم‌كم خالی می‌شود، عضلات كف لگن شل شده و مدفوع تخلیه شود.
اگر این اتفاق نیفتاد شكم را داخل دهید و با انجام بازدم از دهان، هوا را از ریه‌ها خارج کنید و مجددا با بیرون دادن شكم و نگه‌داشتن حجم بالای هوا در ریه‌ها یك دم عمیق انجام دهید و همزمان سعی در اجابت مزاج کنید. سه تا چهار مرتبه تكرار این تكنیك، روند دفع را كامل كرده و بدون اعمال فشار و آسیب به ساختارهای مذكور باعث انجام این عملكرد مهم دستگاه گوارش می‌شود.
روزنامه جام جم
