در حالی که بنابر آمارها ۱۹۲ میلیون نفر در جهان ماری‌جوآنا و مشتقات آن را مصرف می‌کنند، چندی پیش کمیسیون مواد سازمان بهداشت جهانی کانابیس و مشتقات آن را از گروه مواد پرخطر حذف کرد، این درحالیست که معاون پژوهشی موسسه کادراس با تاکید بر اینکه معنای این مصوبه قانونی‌سازی کانابیس نیست، می‌گوید: اگرچه این مصوبه به معنای قانونی‌سازی این ماده و پذیرش مصرف تفننی آن توسط سازمان ملل نیست، اما می‌تواند آثار مخربی بر فرآیند مقابله موثر با این مواد در سراسر جهان بگذارد لذا در این راستا سازمان ملل، کشورها و دولتها باید برای جلوگیری از سوء برداشت‌های اشتباه از این مصوبه، شفاف‌سازی کنند.
منصور براتی، معاون پژوهشی موسسه کادراس بیان کرد: کمیسیون مواد سازمان بهداشت جهانی دوم دسامبر در یک رأی‌گیری، کانابیس و مشتقات آن را از گروه مواد پرخطر حذف کرد، این درحالی بود که از سال ۱۹۶۱ تاکنون این مواد در دسته خطرناک‌ترین مواد نظیر هروئین، کوکائین و مت آمفتامین قرار داشتند، اما رأی مثبت ۲۷ عضو این کمیسیون با وجود ۲۵ رأی منفی باعث دو اتفاق جدید شد؛ اول آنکه ماری‌جوانا از زمره مواد پرخطر حذف شد و در ثانی به کارگیری آن در حوزه پزشکی به رسمیت شناخته شد.
البته براتی معتقد است که این مصوبه را نباید به معنی تغییر کلی رویکرد سازمان ملل به مصرف ماری‌جوآنا و حشیش و به رسمیت شناختن «مصرف تفننی قانونی» آن تلقی کرد که در سال‌های اخیر از سوی برخی کشورها و نیز برخی ایالات آمریکا به انجام رسیده است، با این وجود به دلیل شیوع بالای مصرف کانابیس و مشتقات آن در جهان که پرمصرف‌ترین ماده غیرقانونی در سراسر جهان به حساب میآید، چنین تصمیمی می‌تواند بر روند مقابله موثر با ماری‌جوانا تأثیرات سوء داشته باشد.
به گفته وی، در حال حاضر ۱۹۲ میلیون نفر در جهان ماری‌جوآنا و مشتقات آن را مصرف می‌کنند.
اما کانابیس چیست و مصرف آن چه عوارضی دارد؟
معاون پژوهشی موسسه کادراس به تشریح عوارض مصرف ماری‌جوآنا پرداخت و افزود: ماری‌جوانا یا کانابیس ماده محرکی است که عمدتاً برای مصرف غیرقانونی به دو صورت «گل» و «حشیش» درمی‌آید. ماده اصلی موجود در ماری‌جوانا که خاصیت محرک دارد، «تتراهیدروکانابینول» نام دارد و در صورت مصرف به فرد احساس سرخوشی می‌دهد، اما در عین حال پیامدهای منفی بسیار زیادی دارد. در واقع THC اعصاب دریافت کننده کانبینوئیدی را در مغز انسان تحریک می‌کند. احساس سرخوشی ناشی از مصرف THC تنها چند ساعت در ذهن انسان باقی می‌ماند اما این ماده آثار مخرب زیادی از خود در بدن فرد برجای می‌گذارد که حتی تا ۴ هفته پس از مصرف نیز به قوت خود باقی است.
براتی تصریح کرد: طبق گفته مؤسسه ملی سوء مصرف مواد آمریکا، میزان THC(واحد توهم‌زایی) موجود در ماری‌جوآنا در دهه‌های اخیر افزایش یافته و به ۹.۶ درصد رسیده است. به عنوان مثال غلظت THC گل از سال ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۷، ۱۴ درصد رشد کرده است، این امر در درجه اول ناشی از افزایش نوع‌های قدرتمندتر گل نظیر «سینسِمیلا» است. اما غلظت THC حشیش از سال ۱۹۷۵ تا ۲۰۱۷، حدود ۲۴ درصد افزایش را از سر گذرانده است.
مقایسه مضرات مصرف چای با گل و حشیش برای کم ضرر نشان دادن مصرف کانابیس
معاون پژوهشی موسسه کادراس معتقد است که برخی از گروه‌های سازمان یافته مواد که در زمینه تولید و ترانزیت کانابیس فعالیت دارند، در سال‌های اخیر سعی کرده‌اند این باور غلط را در جوامع مختلف بشری ترویج کنند که ضرر مصرف کانابیس به دلیل ریشه گیاهی بسیار کم است و حتی برای به کرسی نشاندن ادعای خود از مقایسه آن با زیان‌های ناشی از سیگار و یا مصرف زیاد چای بهره‌برداری می‌کنند. حتی برخی مدعی‌اند که کانابیس اعتیادآور نیست، اما باید گفت که این برداشت کاملاً نادرست است و افرادی که اقدام به مصرف مداوم کانابیس چه در قالب حشیش و چه در قالب گل می‌کنند، در صورت قطع مصرف دچار «نشانه‌های محرومیت از مصرف» می‌شوند.
وی از جمله مهم‌ترین پیامدهای منفی مصرف کانابیس را اضطراب، اختلال در یادگیری، تضعیف حافظه و روان‌پریشی عنوان کرد.
سوء برداشت کارترهای مواد مخدر از قانونی شدن مصرف کانابیس
دولتها اطلاع رسانی کنند
به گزارش ایسنا، با وجود این اظهارات اما سوالی که ذهن‌ها را به خود مشغول می‌کند این است که با وجود عوارض و خطرات قابل توجه کانابیس‌ها و اینکه تاکنون این مواد در گروه پرخطرترین مواد دسته‌بندی می‌شدند، پس مصوبه کمیسیون مواد مخدر جهت حذف کانابیس و مشتقات آن از گروه مواد پرخطر چه معنایی دارد؟.
براتی در این باره اینطور توضیح داد: اگرچه مصوبه اخیر کمیسیون مواد مخدر سازمان بهداشت جهانی به معنای قانونی‌سازی این ماده و پذیرش مصرف تفننی آن توسط سازمان ملل نیست، اما می‌تواند آثار مخربی بر فرایند مقابله موثر با این مواد در سراسر جهان بگذارد. استدلال کشورهای موافق با این طرح عبارت از این بوده که اولاً با توجه به آثار شدیداً مخرب‌تر موادی مانند مت آمفتامین (شیشه) و رشد شتابناک مصرف آن در جهان، بهتر است «شدیدترین سطح از مبارزه با مواد» صرفاً به آن دسته از مواد که خطرات بیشتری دارند محدود شود. از سوی دیگر نیز این طرح بر استفاده گسترده‌تر از کانابیس در مصارف پزشکی تأکید می‌کند.
وی ادامه داد: بدین ترتیب در گام نخست لازم است با این سوء برداشت که «سازمان ملل کانابیس را قانونی کرده است» مقابله شود و این تبیین صورت گیرد که مصوبه اخیر مطلقاً به معنی پذیرش قانونی‌سازی کانابیس نیست. بی‌تردید کارتل‌های مخدری فعال در زمینه تولید و قاچاق حشیش و گل، با توسل به این سوء برداشت سعی در گسترش دادن بازارهای خود خواهند کرد، از این رو به نظر می‌رسد در نخستین گام باید سطح آگاهی عمومی در این رابطه توسط رسانه‌ها افزایش یابد تا از گرفتار شدن افراد در برداشت‌های نادرست جلوگیری شود.
معاون پژوهشی موسسه کادراس با تاکید مجدد بر اینکه معنای این مصوبه قانونی‌سازی کانابیس نیست، گفت: در این راستا سازمان ملل و کشورها و دولتها باید برای جلوگیری از سوء برداشت‌های اشتباه از این مصوبه، شفاف‌سازی کنند و باتوجه به اینکه سازمان ملل و سازمان بهداشت جهانی صلاحیت قانون‌گذاری برای کشورهای مختلف را ندارند و دولتها هر کدام سیاست‌های مخدری خود را دنبال می‌کنند لذا در این راستا دولتها باید در مورد مصوبه مذکور سازمان ملل آگاه‌سازی و شفاف‌سازی کنند.
پیروزی روانی قاچاقچیان در برابر قانونی شدن پرمصرف‌ترین مواد مخدر در جهان
وی تاکید کرد: از آنجا که در حال حاضر هنوز کانابیس و مشتقات آن پرمصرف‌ترین ماده جهان به حساب می‌آیند، عقب‌نشینی سازمان ملل در برابر آن می‌تواند موج فزاینده مصرف کانابیس در جهان را تقویت کند، از سوی دیگر برخی کارشناسان معتقدند نباید این حرکت را یک حرکت منقطع و مجزا از اقدامات و سیاست‌های پیشین و همچنین از روندهای آتی درنظر گرفت.
براتی افزود: چنانچه از منظر «تحلیل روندها» به این موضوع بنگریم گزاف نیست اگر تصور کنیم این مصوبه، یک دوره انتقالی برای به رسمیت شناختن مصرف قانونی کانابیس و ادامه همان روندی است که در سال‌های اخیر در برخی کشورها منجر به جرم‌زدایی از مصرف ماری‌جوانا شده است. حتی اگر سازمان ملل قصدی برای حرکت به سوی قانونی‌سازی کانابیس نداشته باشد، اقدام اخیر سازمان بهداشت جهانی، هواداران قانونی‌سازی این ماده در کشورهای مختلف را در موضع «پیروزی روانی» قرار می‌دهد و اکنون آنها نیز می‌توانند استدلال کنند که سازمان ملل در مسیر به رسمیت شناختن این ماده قرار گرفته است.
ایسنا
