بدون شک نام آنتی اکسیدان را تا به حال زیاد شنیده اید: مولکول هایی که آسیب های مواد آسیب رسان یعنی رادیکال های آزاد را خنثی می کنند. رادیکال های آزاد در هر نفس ساده ای که می کشیم یا از هر غذایی که می خوریم وارد بدن می شوند و قادر هستند به سلول های بدن آسیب بزنند.
گذر زمان، مصرف سیگار یا الکل، آلودگی هوا، استرس مزمن و غیره جزو عواملی هستند که بدن ما را در معرض رادیکال های آزاد و استرس اکسیداتیو قرار می دهند. استرس اکسیداتیو باعث بروز بیماری های مزمنی مانند دیابت، سرطان، آب مروارید، آلزایمر و غیره می شود. تنها کاری که ما باید بکنیم مقابله با این رادیکال های آزاد است که تنها از عهده آنتی اکسیدان ها بر می آید:
بهبود فرایند باروری: مطالعات اخیر نشان داده اند که مصرف لیکوپن که نوعی آنتی اکسیدان است، به همراه ویتامین ای، ویتامین سی، سلنیوم، روی و فولات، شانس موفقیت مردان در عمل آی وی اف را بالا می برد. به نظر می رسد آسیب رادیکال های آزاد به اسپرم ها، عامل اصلی ناباروری در مردان است.
کنترل عوارض دیابت: به نظر می رسد که قند خون به سرعت تولید برخی از رادیکال های آزاد غیر معمول را افزایش می دهد. این مولکول های مخرب باعث بسیاری از عوارض ناشی از دیابت از جمله نابینایی، آسیب عصبی و نارسایی کلیه می شوند. برخی از مطالعات امیدوارکننده نشان می دهد که آنتی اکسیدان ها می توانند علائم دیابت را کاهش دهند. به عنوان مثال مطالعات اروپایی نشان می دهد که مکمل های غذایی حاوی اسید آلفالیپوئیک (که در اسفناج، بروکلی و گوشت گاو یافت می شود)، ممکن است درد و ناراحتی نوروپاتی دیابتی را کاهش دهند. دانشمندان هندی نیز دریافته اند ترکیب آنتی اکسیدانی کورکومین که در زردچوبه یافت می شود، منجر به کاهش آسیب های کلیوی در دیابتی ها می شود.
دفاع در برابر زوال عقل: سلولهای مغزی افرادی که دچار انواع زوال عقل از جمله آلزایمر هستند، شواهدی از آسیب های رادیکال های آزاد را نشان می دهد. به نظر می رسد رادیکال های آزاد یکی از علل تجمع آمیلوئید در مغ هستند که مشخصه بیماری آلزایمر است. هیچ کس مطمئن نیست که آنتی اکسیدان ها چطور از آلزایمر جلوگیری می کنند اما ثابت شده که مصرف نوعی از آنتی اکسیدان ها یعنی ویتامین های ای و ث، از مغز در برابر این آسیب ها جلوگیری می کند. محققان هلندی با مطالعه روی بیش از ۵ هزار فرد بالای ۵۵ سال به مدت ۶ سال، متوجه شدند در افرادی که بیشترین میزان ویتامین ث را دریافت می کردند، نرخ ابتلا به آلزایمر ۳۴ درصد کاهش داشت.
محافظت از قلب: آنتی اکسیدان ها با کاهش کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب، سلامت قلب را تضمین می کنند. مطالعات نشان داده اند، در افرادی که مقادیر زیادی میوه ها و سبزیجات غنی از آنتی اکسیدان مصرف می کنند، نرخ ابتلا به مشکلات قلبی از جمله حمله قلبی کمتر است. فلاونوئیدها، آنتی اکسیدان هایی هستند که مصرف زیاد آنها تا ۶۵ درصد، خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد. مصرف شیرینی و نشاسته را کاهش دهید چون ثابت شده این محصولات غذایی سطح رادیکال های آزاد را در بدن افزایش می دهند. مطالعات محققان دانشگاه کالیفرنیا نیز نشان داده کسانی که رژیم غذایی شان شامل مواد غذایی با شاخص گلیسمیک بالا است، با افزایش میزان کلسترول اکسید شده، بیشتر در معرض حمله قلبی قرار می گیرند.
محافظت از دی ان آ: رادیکال های آزاد با بعضی قسمت های سلول مثلDNAو غشای سلولی واکنش نشان داده و باعث تخریب عمل سلول یا حتی مرگ آنها می شود. در این حالت این رادیکال ها برای سلامتی بدن مضر و خطرناک هستند و خطر ابتلا به تومورهای سرطانی را افزایش می دهند. مطالعات نشان داده افرادی که مقادیر زیادی از آنتی اکسیدان ها را از طریق میوه ها و سبزیجات دریافت می کنند، با کاهش خطر ابتلا به سرطان مواجه هستند. فیتوکمیکال ها رشد تومورها را از راه های مختلفی از جمله تخلیه رادیکال های آزاد خنثی می کنند. این خبر باید الهام بخش مصرف بیشتر سبزیجات قرمز، نارنجی یا زرد باشد زیرا کاروتنوئیدهای موجود در آنها، از قوی ترین آنتی اکسیدان ها برای مبارزه با سرطان هستند. به طور خاص، مطالعات نشان داده نرخ ابتلا به سرطان پروستات در مردانی که بیشترین میزان استفاده را از گوجه فرنگی ها دارند، به دلیل وجود لیکوپن، کمتر است.
ایرنا زندگی
بدون شک نام آنتی اکسیدان را تا به حال زیاد شنیده اید: مولکول هایی که آسیب های مواد آسیب رسان یعنی رادیکال های آزاد را خنثی می کنند. رادیکال های آزاد در هر نفس ساده ای که می کشیم یا از هر غذایی که می خوریم وارد بدن می شوند و قادر هستند به سلول های بدن آسیب بزنند.
گذر زمان، مصرف سیگار یا الکل، آلودگی هوا، استرس مزمن و غیره جزو عواملی هستند که بدن ما را در معرض رادیکال های آزاد و استرس اکسیداتیو قرار می دهند. استرس اکسیداتیو باعث بروز بیماری های مزمنی مانند دیابت، سرطان، آب مروارید، آلزایمر و غیره می شود. تنها کاری که ما باید بکنیم مقابله با این رادیکال های آزاد است که تنها از عهده آنتی اکسیدان ها بر می آید:
بهبود فرایند باروری: مطالعات اخیر نشان داده اند که مصرف لیکوپن که نوعی آنتی اکسیدان است، به همراه ویتامین ای، ویتامین سی، سلنیوم، روی و فولات، شانس موفقیت مردان در عمل آی وی اف را بالا می برد. به نظر می رسد آسیب رادیکال های آزاد به اسپرم ها، عامل اصلی ناباروری در مردان است.
کنترل عوارض دیابت: به نظر می رسد که قند خون به سرعت تولید برخی از رادیکال های آزاد غیر معمول را افزایش می دهد. این مولکول های مخرب باعث بسیاری از عوارض ناشی از دیابت از جمله نابینایی، آسیب عصبی و نارسایی کلیه می شوند. برخی از مطالعات امیدوارکننده نشان می دهد که آنتی اکسیدان ها می توانند علائم دیابت را کاهش دهند. به عنوان مثال مطالعات اروپایی نشان می دهد که مکمل های غذایی حاوی اسید آلفالیپوئیک (که در اسفناج، بروکلی و گوشت گاو یافت می شود)، ممکن است درد و ناراحتی نوروپاتی دیابتی را کاهش دهند. دانشمندان هندی نیز دریافته اند ترکیب آنتی اکسیدانی کورکومین که در زردچوبه یافت می شود، منجر به کاهش آسیب های کلیوی در دیابتی ها می شود.
دفاع در برابر زوال عقل: سلولهای مغزی افرادی که دچار انواع زوال عقل از جمله آلزایمر هستند، شواهدی از آسیب های رادیکال های آزاد را نشان می دهد. به نظر می رسد رادیکال های آزاد یکی از علل تجمع آمیلوئید در مغ هستند که مشخصه بیماری آلزایمر است. هیچ کس مطمئن نیست که آنتی اکسیدان ها چطور از آلزایمر جلوگیری می کنند اما ثابت شده که مصرف نوعی از آنتی اکسیدان ها یعنی ویتامین های ای و ث، از مغز در برابر این آسیب ها جلوگیری می کند. محققان هلندی با مطالعه روی بیش از ۵ هزار فرد بالای ۵۵ سال به مدت ۶ سال، متوجه شدند در افرادی که بیشترین میزان ویتامین ث را دریافت می کردند، نرخ ابتلا به آلزایمر ۳۴ درصد کاهش داشت.
محافظت از قلب: آنتی اکسیدان ها با کاهش کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب، سلامت قلب را تضمین می کنند. مطالعات نشان داده اند، در افرادی که مقادیر زیادی میوه ها و سبزیجات غنی از آنتی اکسیدان مصرف می کنند، نرخ ابتلا به مشکلات قلبی از جمله حمله قلبی کمتر است. فلاونوئیدها، آنتی اکسیدان هایی هستند که مصرف زیاد آنها تا ۶۵ درصد، خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد. مصرف شیرینی و نشاسته را کاهش دهید چون ثابت شده این محصولات غذایی سطح رادیکال های آزاد را در بدن افزایش می دهند. مطالعات محققان دانشگاه کالیفرنیا نیز نشان داده کسانی که رژیم غذایی شان شامل مواد غذایی با شاخص گلیسمیک بالا است، با افزایش میزان کلسترول اکسید شده، بیشتر در معرض حمله قلبی قرار می گیرند.
محافظت از دی ان آ: رادیکال های آزاد با بعضی قسمت های سلول مثلDNAو غشای سلولی واکنش نشان داده و باعث تخریب عمل سلول یا حتی مرگ آنها می شود. در این حالت این رادیکال ها برای سلامتی بدن مضر و خطرناک هستند و خطر ابتلا به تومورهای سرطانی را افزایش می دهند. مطالعات نشان داده افرادی که مقادیر زیادی از آنتی اکسیدان ها را از طریق میوه ها و سبزیجات دریافت می کنند، با کاهش خطر ابتلا به سرطان مواجه هستند. فیتوکمیکال ها رشد تومورها را از راه های مختلفی از جمله تخلیه رادیکال های آزاد خنثی می کنند. این خبر باید الهام بخش مصرف بیشتر سبزیجات قرمز، نارنجی یا زرد باشد زیرا کاروتنوئیدهای موجود در آنها، از قوی ترین آنتی اکسیدان ها برای مبارزه با سرطان هستند. به طور خاص، مطالعات نشان داده نرخ ابتلا به سرطان پروستات در مردانی که بیشترین میزان استفاده را از گوجه فرنگی ها دارند، به دلیل وجود لیکوپن، کمتر است.
ایرنا زندگی
