یک کارشناس بین الملل، گفت: من اعتقاد دارم که قطریها با توجه به سابقه خودشان و همین طور اتفاقاتی که در این دوران تجربه کردند، قطعا با منطق بیشتر و هوشیاری نسبت به ایران عمل خواهند کرد، هرچند که آنان به همکاری با عربستان نزدیکتر خواهند بود.
داود آقایی استاد دانشگاه تهران در گفتوگو با «انتخاب» و در پاسخ به این پرسش که توافق اخیر سران ریاض و دوحه چه تاثیری بر آینده خاورمیانه و مشخصا ایران خواهد داشت، گفت: ما از یک سال بعد از انقلاب اسلامی شاهد تشکیل شورای همکاری خلیج فارس بودیم که در راستای تقابل با ایران و حمایت از عراق شکل گرفت. این شورا در آن زمان از هیچ فرصتی برای دشمنی با ایران و حمایت از عراق دریغ نکرد. عربستان سعودی در این میان نقش پدرخواندگی داشت و بعد از اتمام جنگ و با آمدن آقای هاشمی و آقای خاتمی روابط ایران و عربستان بهبود یافت و همین گرمی روابط باعث شد تا مخالفتها و تنشها علیه ایران کاهش پیدا کند.
این کارشناس بینالملل ادامه داد: اما بعد از دوران آقای خاتمی این روابط تحت تاثیر برخی مسائل و اتفاقات قرار گرفت. به ویژه بعد از ماجرای حمله به سفارت عربستان در تهران و همین طور آمدن بن سلمان عملا اختلافات به اوج خود رسید. ما در همین دوره شاهد فعالیتها و تحرکات جدیتر امارات متحده عربی در کنار عربستان علیه ایران بودیم.
وی افزود: آن دورانی که روابط بین قطر و عربستان شکرآب شد، فرصت خوبی پیش روی ایران قرار گرفت تا بتواند منافع خودش را در منطقه دنبال کند؛ چراکه هرگز شورای همکاری خلیج فارس دچار چنین اختلافاتی نشده بود؛ البته اختلافات همیشه بوده و هست ولی هیچگاه به این شدت و صراحت نبود. به ویژه آنکه قطر در موضوعات مختلفی به همکاری به ایران روی آورد. بنابراین هرگاه این کشورها باهم دچار اختلاف شدند، به نفع ایران بوده و هرگاه به اتحاد و یکپارچگی رسیدند، منافع ایران در معرض تهدید قرار گرفته است. البته من اعتقاد دارم که قطریها با توجه به سابقه خودشان و همین طور اتفاقاتی که در این دوران تجربه کردند، قطعا با منطق بیشتر و هوشیاری نسبت به ایران عمل خواهند کرد، هرچند که آنان به همکاری با عربستان نزدیکتر خواهند بود.
آقایی با اشاره به ماجرای رای ممتنع اخیر عراق گفت: آقای الکاظمی نشان داده که قبل از آنکه نماینده مردم باشد، دست نشانده آمریکاست و در این شرایط بدیهی خواهد بود که عراق نسبت به ایران چنین مواضعی را اتخاذ کند. واقعیت این است که در عراق همه چیز به نفع ما نیست. اتفاقات اخیر نشان میدهد که ممکن است افرادی با تفکرات غربگرایانه در عراق برمسند کار تکیه بزنند که اگر چنین اتفاقی رخ بدهد، نتیجهای جز تقویت جبهه عربی در منطقه ندارد که این اتفاق نیز به ضرر ایران خواهد بود. البته از حالا نمیتوان قاطعانه چیزی را پیش بینی کرد ولی شرایط کنونی حکایت از این احتمالات دارد.
وی با اشاره به مصوبات اخیر مجلس تصریح کرد: من امیدوارم که مسئولان کشور شرایط کنونی را درک کنند. وضعیت ایران در منطقه خوب نیست. متاسفانه در همین شرایط مجلس ما مسائلی را مطرح میکند که کاملا مخالف منافع ملی کشور ماست. مسئولان باید به این نتیجه برسند که دیپلماسی ما آن طور که شایسته است، متضمن منافع ملی و مردم نبوده است.
آقایی ادامه داد: شاید ما در برخی موضوعات بینالمللی و غیره موفقیتهایی را کسب کرده باشیم ولی به چه قیمتی؟ آیا این قابل پذیرش است که امروز کشور این چنین در تنگنا و تحریم و فشار باشد؟ همین موضوع آلودگی هوا به دلیل آن است که ما نمیتوانیم مازوت بفروشیم و مجبور به مصرف آن در کشور شدیم. همین یک مساله نمونه عینی اتفاقاتی است که با تصمیمات اشتباه خودمان رقم زدیم. مسئولان باید شرایط را درک کنند و برای حل آن عمل کنند.