سرویس خواندنی‌های «انتخاب» / رویا پاک سرشت: از همان روز‌های ابتدایی شیوع کرونا، بسیاری از متخصصان تغذیه به افراد توصیه می‌کردند بدن خود را هیدراته نگه داشته و مایعات بیشتری بنوشند، این موضوع به ویژه با توجه به نقش نوشیدن مایعات در افزایش سلامت عمومی بدن و دفع سموم، بیشتر مورد تاکید قرار می‌گیرد، گرچه نمی‌توان به طور قطع هیچ درمان غیر دارویی را برای کرونا موثر دانست، اما آیا نوشیدن مایعات شامل انواع دمنوش‌ها یا نوشیدنی‌های گیاهی می‌تواند در حفظ سلامت و ارتقای سیستم ایمنی بدن مفید باشد؟ برای یافتن پاسخ این پرسش با «انسیه تبرایی»، کارشناس تغذیه مرکز بهداشت جنوب تهران، گفتگو کردیم:

یکی از پرسش‌هایی که در دوران شیوع کرونا مرتب تکرار می‌شود، درباره میزان اهمیت مایعات است، آیا نوشیدن مایعات به پیشگیری یا کنترل کرونا کمک می‌کند؟

تامین مایعات و تغذیه نقش مهمی در سلامت بدن و واکنش آن به ویروس کووید ۱۹ را دارند و بخش مهمی از درمان پزشکی فرد مبتلا هستند. برای تهیه بعضی از داروها، از خواص برخی گیاهان که در گروه گیاهان دارویی قرار می‌گیرند، استفاده می‌شود. در تمام طول مدتی که درگیر همه‌گیری کرونا هستیم، نوشیدن مایعات (به‌ویژه نوشیدنی‌های گرم با خواص دارویی) توصیه می‌شود.

هر گاه صحبت از بیماری‌های مختلف و به ویژه عفونت‌ها می‌شود اهمیت مصرف «عسل» نیز مطرح می‌شود، این موضوع درباره کرونا نیز اهمیت دارد؟

مصرف عسل یکی از بهترین گزینه‌ها برای افزایش توان بدن و پیشگیری از بیماری‌ها است و شربت عسل، علاوه بر افزایش توان سیستم ایمنی برای جلوگیری از ابتلا به عفونت، در روز‌های بیماری نیز یک داروی قوی و مؤثّر است؛ بنابراین هم افراد سالم و هم افراد بیمار می‌توانند آن را مصرف کنند.
یک قاشق غذاخوری عسل را در یک لیوان آب حل کنید؛ مقداری آب لیموی خانگی به آن اضافه کنید و آن را به آرامی و جرعه جرعه میل نمایید. روزی دو تا سه لیوان از این شربت بنوشید.
در روز‌های بیماری می‌توانید میزان مصرف را زیاد کنید. اگر بیمار قادر به خوردن غذا نیست مصرف بیشتر این نوشیدنی ضعف او را جبران خواهد کرد.
لازم است این نوشیدنی جرعه جرعه و به تدریج مصرف شود تا در بیماران کرونایی که بعضاً دچار مشکلات گوارشی هستند تحمل شود
افزودن یک قاشق مربّاخوری تخم شربتی و دو-سه قاشق گلاب و عرق بیدمشک یا بهارنارنج، اثر آرامبخشی آن را زیاد می‌کند. افزودن مقداری زعفران هم می‌تواند اثربخشی کار را افزایش دهد.
در صورت ابتلا به بیماری می‌توانید یک سوّم قاشق چایخوری پودر زنجبیل هم به این نوشیدنی اضافه کنید تا یک شاه¬دارو برای مقابله با کرونا داشته باشید که هم بیماری را کنترل می‌کند و هم مشکلات گوارشی را کم می‌کند.
افزودن کمی عرق نعناع برای افزایش خاصیت ضدّعفونی کنندگی این دارو در روز‌های بیماری هم مناسب است.

شیر بادام نیز از نوشیدنی‌هایی است که اخیرا به شدت در کانون توجه است، این نوشیدنی چه خواصی برای سلامتی دارد؟

شیربادام، خوشمزه، مقوّی، اشتهاآور و آرام بخش است. توصیه ما مصرف آن در زمان پس از بهبودی از بیماری کرونا، و در اشخاصی است که دچار ضعف، کاهش اشتها و یا کاهش وزن شده اند. این معجون به ویژه در بانوان باردار و شیرده، کودکان و افراد مسنّ توصیه می‌شود.
۱۰ تا ۱۲ عدد مغز بادام درختی را چند ساعت در آب خیسانده، پوست آن‌ها را گرفته و با یک لیوان آب و یک قاشق عسل در مخلوط کن ریخته تا مخلوط نسبتاً یکنواختی حاصل شود، می‌توان ۵ عدد مغز پسته، یا یک قاشق مرباخوری پودر نارگیل هم به این مخلوط اضافه کرد.

یکی از رایج‌ترین دمنوش‌هایی که مردم مصرف می‌کنند دمنوش‌های مبتنی بر چای سبز است، آیا دمنوش‌های دیگری نیز با خاصیت‌های درمانی مثبت وجود دارند؟

در دوران پیشگیری، روزی یک بار استفاده ازاین دمنوش‌ها کافیست. در دوره بیماری، به تناسب شدت بیماری، روزی دو- سه بار از این دم نوش‌ها استفاده کنید. درمان با این دارو‌ها با شروع بیماری، آغاز و تا بهبود آن ادامه می‌یابد.

چهارگل
یکی از دارو‌های رایج در درمان سرماخوردگی چهارگل است. این ترکیب شامل گل نیلوفر، گل بنفشه، گل پنیرک و گل کدوی سبز است که همگی طبع خنکی دارند و باعث کاهش التهابات و عفونت‌ها و تب بیمار شده با خاصیت ملیّنی خود دفع اخلاط فاسد را سرعت می‌بخشند. چهارگل دارویی است که به صورت انفرادی می‌تواند اکثر موارد سرماخوردگی و آنفولانزا را درمان کند. استفاده از چهارگل به صورت دم کرده یا جوشانده است، ولی بهتر است برای درمان بیماران مبتلا به کرونا یک داروی گرم مانند زنجبیل، دارچین و ... نیز به آن افزوده شود.

چهارتخمه

چهارتخمه از رایج‌ترین دارو‌ها در درمان انواع سرماخوردگی و مشکلات ریوی است؛ بنابراین در درمان سرماخوردگی و به خصوص وقتی که دچار گلو درد یا عفونت سینه شده اید از مصرف چهارتخمه غافل نشوید. یکی از خصوصیات چهارتخمه، طعم مطبوع آن برای اکثر بیماران است.
برای مصرف چهارتخمه، می‌توانید یک قاشق غذاخوری از آن را با کمی نبات داخل یک لیوان آب جوش ریخته روی آن را با نعلبکی بپوشانید تا خوب دم بکشد و لعاب بیاندازد. پیشنهاد می‌کنم که لیوان حاوی چهارتخمه را روی بخاری قرار دهید و نیم ساعت تا ۴۵ دقیقه صبر کنید تا صمغ عربی – که معمولاً در چهارتخمه‌های امروزی موجود است – کاملاً آب شود و دارو حالت یک ژله چسبناک بگیرد. البته بهتر است مقدار آب جوشی که برای دم کردن چهارتخمه استفاده می‌کنید کمی زیادتر باشد تا دارو‌ها به حدّاکثر میزان حالات ژلاتینی خود برسند.

شربت بارهنگ
یک قاشق غذاخوری بارهنگ را با یک لیوان آب و یک لیوان عرق نعناع بجوشانید تا نصف شود سپس با عسل آن را شیرین و میل کنید. این ترکیب داروی بسیار مفیدی به ویژه برای نرم کردن سینه و تخلیه ترشّحات آن و درمان گلودرد است. به جای عرق نعناع می‌توانید از عرق پونه یا آویشن هم استفاده کنید. این ترکیب را می‌توانید روزی ۳-۲ بار استفاده کنید.

نارنج نبات
صبح ناشتا یک عدد نارنج را از وسط به دو نیم کنید و دانه‌های آن را خارج کنید و روی هر طرف آن، کمی پودر نبات (یا یک قاشق عسل) بریزید و درون یک ظرف (بدون آب) روی شعله کم قرار دهید تا آب نارنج، درون خودش جوش بیاید. حالا آب نارنج را به آرامی بمکید. این دارو برای تخلیه ترشحات سینه بسیار موثر است. در صورت نبودن نارنج می‌توان از پرتقال هم استفاده کرد؛ اگر چه اثر درمانی آن به پای نارنج نمی‌رسد.