جهان صنعت: نماینده اصلاحطلب مجلس یازدهم گفت: از آنجا که شورای عالی امنیت ملی داریم و مقام رهبری هم در جریان امر به طور دقیق قرار دارند تصمیمات در سطح کلان گرفته و ابلاغ میشود و هر تصمیمی در این باره گرفته شود همان اجرا خواهد شد.
زمان زیادی از ضربالاجل مجلس ایران برای خروج دولت از پروتکل الحاقی باقی نمانده است. همین امر باعث شده که رافائل گروسی دبیرکل سازمان بینالمللی انرژی اتمی طی سفری دو روزه به تهران بیاید و با مقامات کشورمان در این باره دیدارهایی داشته باشد و شاید پیام طرفهای غربی برجام را به ایران برساند. از طرفی هم روز گذشته یک بار دیگر مواضع برجامی جمهوری اسلامی ایران از طرف محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان مطرح شد و در گفتوگویی تاکید کرد: «آمریکا نمیتواند به برجام بپیوندد مگر اینکه تمامی تحریمها را لغو کند.» بنابراین به نظر میرسد پافشاری ایران نسبت به مواضع خود نتیجه داده و اینطور که نشریه انگلیسی ساندیتایمز در گزارشی به نقل از یک مقام امنیتی آمریکایی مدعی شده است «جو بایدن، رییسجمهور جدید آمریکا قصد دارد تحریمهای وضعشده علیه ایران را با هدف حفظ توافق هستهای ۲۰۱۵ کاهش دهد و این توافق را به مسیر خود بازگرداند.»
بنابراین به بهانه حضور گروسی در ایران و سررسید فرصت مجلس به دولت به منظور خروج از پروتکل الحاقی، با مسعود پزشکیان نماینده چند دورهای اصلاحطلب مجلس که وزارت بهداشت دولت اصلاحات و نایبرییسی مجلس را در پرونده خود دارد، به گفت وگو نشست. پزشکیان درباره احتمال خروج یا عدم خروج ایران از پروتکل الحاقی و آینده برجام و… موضوعاتی را توضیح داد. آنچه در زیر میخوانید حاصل این گفتوگو است.
*رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی طی سفری دوروزه به تهران آمده است. با توجه به این سفر در این شرایط خاص برجامی، تحلیل شما از آینده برجام چیست؟
توافق بینالمللی برجام با موافقان و مخالفانش شناخته میشود و حضرت امام(ره) هم بارها گفته بودند «وقتی آمریکا با چیزی مخالف است، این نشان میدهد که ما راه را درست رفتهایم» چرا که آمریکا خیرخواه ما نیست. در آمریکا گروهی میخواستند برجام را پاره کنند و رژیم صهیونیستی و عربستان به شدت از برجام عصبانیاند و میخواهند ما از این توافق بینالمللی خارج شویم. درباره کلیت برجام همانطور که مقام معظم رهبری روز ۲۹ بهمن ماه سال جاری در دیدار ویدئوکنفرانسی با مردم شریف آذربایجان شرقی تاکید فرمودند، باید از صفر تا صد تعهدات برجام را آمریکا هم رعایت میکرد اما از آن خارج شد و خودش را کنار کشید.
بنابراین خواست مردم، رهبری ایران و دولت این است که آمریکا به تعهداتش عمل کند و همه تحریمهای ضدایرانی را بردارد بعد درباره بازگشت ایران به شرایط قبل از کاهش تعهدات صحبت کند چرا که ما طی سالها به همه تعهداتمان عمل کردهایم و این دولت ترامپ بود که به طور یکطرفه از این توافقنامه بینالمللی خارج شد.
پس اگر طرفهای غربی از جمله آمریکا و اروپا به این تعهدات عمل کنند، ما هم طبق گفته رهبر انقلاب به تعهداتمان برمیگردیم. آنچه مسلم است اینکه ما در طول همه این سالها تنها هزینه برجام را پرداختهایم و حق داریم منفعت آن را هم برداشت کنیم. پس منطق حکم میکند برجام به طور کامل از سوی طرفین اجرا شود تا همه از آن سود و نفع ببرند. نمیشود که تنها یک طرف قضیه سود ببرد و طرف دیگر از آن منتفع نشود و همچنان از او بخواهند در برجام بماند و به تعهداتش عمل کند.
همین که غربیها سعی دارند با فشار ما را به میز مذاکره بکشانند که درباره موضوعات دیگر هم توافق و مذاکره کنیم یعنی برجام مزایا و دستاوردهایی برای همه داشته است که آن را امضا کردهاند یعنی برد برای یکی و باخت برای دیگری نبوده است. اما نکتهای که وجود دارد این است که باید در شرایطی عادلانه همه به این سودشان برسند و جمهوری اسلامی ایران هم میخواهد برجام را حفظ کند تا منافعش تامین شود.اما اینکه نمایندگان و سفیران و فرستادگان غربی به کشور ما میآیند تا درباره برجام پیام دنیای غرب را به ما برسانند، نشانگر درستی سیاست ما درباره برجام است. ما پیمانی را امضا کردهایم که طرف مقابل از آن خارج شده است و حالا باید به آن توافق برگردد تا ما حرفش را باور کنیم که دوباره زیر تعهداتش نمیزند.
*به نظرتان گروسی از سفر به ایران در این شرایط چه اهدافی را دنبال میکند؟
دقیقا نمیدانم به دنبال چه اهدافی است ولی در شرایطی که ایران به ضربالاجل مجلس برای دولت به منظور خروج از پروتکلهای الحاقی و محدود کردن حضور بازرسان در ایران نزدیک شده، او میتواند حاوی پیامی برای مقامات کشورمان باشد. ما تعهدی را امضا کردهایم و طرفین باید به این تعهدات عمل کنند. اینکه آمریکا به تعهدش عمل نکرده است، حالا نمیتواند از ما بخواهد که تعهداتمان را کاهش ندهیم یا از پروتکل الحاقی خارج نشویم.
به نظر من سفر آقای گروسی رییس سازمان انرژی اتمی به ایران هم در گفت وگویی که با دولت دارد، در حال انتقال یک معامله است. ما تعهدی را اجرا کردهایم و غربیها به آن عمل نکردهاند و حالا باید به آن برگردند و سیاست کلی جمهوری اسلامی ایران همین است و ان را بارها اعلان کرده است.
*با توجه به اینکه ضربالاجل مجلس برای خروج دولت از پروتکل الحاقی ۵ اسفند به پایان میرسد و از طرفی تروئیکای اروپا با صدور بیانیه و رییسجمهوری آمریکا با برداشتن گامهایی مثبت نشان داده که خواستار بازگشت به برجام است، آیا دولت مصوبه مجلس را در این تاریخ اجرا میکند؟ یا اجرای آن را برای مدتی به تعویق میاندازد تا تکلیف طرفهای غربی با برجام روشن شود؟
به نظر من در گفتوگو و مذاکره باید تا حدی قابلیت انعطاف داشته باشیم. غیرقابل انعطاف بودن مشکلی از ما حل نمیکند. دولت باید مصوبه مجلس را اجرا کند، ولی درباره زمان آن و اینکه به چه نحوی در این باره پیش برویم باید گفت که کشور ما شورای عالی امنیت ملی دارد و رهبری در این باره خط و مشیها را مشخص میکنند و ایشان در جریان کامل موضوع قرار دارند. پس باید منتظر تصمیمگیری در این باره باشیم.اما نکتهای که وجود دارد اینکه باید بسنجیم که آیا در این زمان درست است که این کار را انجام دهیم؟ این موضوع جای بحث دارد و باید بررسی کرد که اگر خودمان جای دولت آمریکا باشیم در این فرصت زمان حداقلی چندروزه میتوانستیم همه خواستهها را برآورده کنیم؟ به نظر من نیاز به بحث و بررسی و تامل و سیاست دارد. هر چند که در خبری آمده است که بایدن در حال بررسی لغو تحریمهای مدنظر ایران است.سیاست به این معنا که انسان بتواند گفتوگو کند و به هدفش برسد، نه اینکه دو پایمان را در یک کفش کنیم که اگر در این تاریخ این اتفاق نیفتد، ما فلان کار را انجام میدهیم و خط و نشان بکشیم. البته طبق فرمایشات رهبری ما از اصول خود درباره برجام کوتاه نمیآییم، چرا که درباره برجام گفتوگو و مذاکرهای طولانی انجام شده و توافقی حاصل شده است که به امضای طرفین رسیده و باید همه به آن امضا وفادار بمانند.
*فردا ۵ اسفند است، با این توضیحات تکلیف مصوبه مجلس درباره خروج از پروتکل الحاقی چه میشود؟
از آنجا که شورای عالی امنیت ملی داریم و مقام رهبری هم در جریان امر به طور دقیق قرار دارند تصمیمات در سطح کلان گرفته و ابلاغ میشود و هر تصمیمی در این باره گرفته شود همان اجرا خواهد شد.
البته از جو حاکم بر دولت و شورای امنیت و تحلیلهای زیادی که در دنیا در این باره وجوددارد بیاطلاعم اما در نهایت این تصمیم رهبری در سطح کلان است که در اینباره اعلان و اجرا خواهد شد و باید منتظر تصمیم ایشان درباره اجرا یا عدم اجرای مصوبه مجلس برای خروج یا عدم خروج از پروتکل الحالقی در این تاریخ خاص باشیم.
*علی ربیعی سخنگوی دولت در اظهاراتی خوشبینانه اعلان کرده است که در آینده نزدیک همه تحریمهای آمریکایی رفع میشود. پیشبینی شما از آینده برجام چیست؟
اطلاعی از موضوعی که آقای ربیعی گفته است ندارم. شاید ایشان از موضوعی باخبرند که ما مطلع نیستیم ولی با توجه به توافقی که نوشته شده است، دولت جدید آمریکا تمایل دارد به مصوباتی که در برجام وجود دارد، برگردد و به آنها پایبند باشد. نشانههای مثبتی هم در قدمهای اخیرش مثل بازگشت به توافقاتی که ترامپ از آنها خارج شده بود یا لغو دستوراتی که برای اعمال محدودیت برای دیپلماتهای ایرانی و حضورشان در سازمان ملل ایجاد کرده بود، دیده میشود. بنابراین امیدهایی در این باره وجود دارد.